Şinasi ( 05.08.1826)- (13.09.1871) |
06-28-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Şinasi ( 05.08.1826)- (13.09.1871)İbrahim Şinasi 5 Ağustos 1826'da İstanbul'da doğdu Topçu yüzbaşısı olan babası Mehmed Ağa 1829'da Osmanlı-Rus Savaşı sırasında vurularak ölünce, annesi onu yakınlarının desteğiyle büyüttü Şinasi ilköğretimini Mahalle Sıbyan Mektebi'nde ve Feyziye Okulu'nda tamamladıktan sonra Tophane Müşiriyeti Mektubî Kalemi'ne katip adayı olarak girdi Burada görevli memurlardan İbrahim Efendi'den Arapça ve Farsça öğrendi Aynı kalemde görevli eski adı Chateauneuf olan Reşat Bey'den Fransızca dersi aldı Bu görevindeki çalışkanlığı ve başarısı nedeniyle önce memurluk sonra hulefalık derecesine yükseltildi Paris’e Gitti 1849'da bilgisini artırması için devlet tarafından Paris'e gönderildi Burada edebiyat ve dil konularındaki çalışmalarını sürdürdü Oryantalist De Sacy ailesi ile dostluk kurdu Ernest Renan'la tanıştı, Lamartine'in toplantılarını izledi Oryantalist Pavet de Courteille'e çalışmalarında yardım etti Dilbilimci Littré ile tanıştı 1851'de Société Asiatique'e üye seçildi Mustafa Reşit Paşa’nın Adamı 1854'te Paris dönüşünde bir süre Tophane Kalemi'nde çalıştı Daha sonra Meclis-i Maarif üyeliğine atandı Encümen-i Daniş'te (ilimler akademisi) görev yaptı Koruyucusu sadrazam Mustafa Reşit Paşa’nın görevinden ayrılması üzerine üyelikten çıkarıldı Reşit Paşa 1857'de yeniden sadrazam olunca, Şinaşi de eski görevine döndü Tercüman-ı Ahvâl 1860'da Ağah Efendi ile birlikte Tercüman-ı Ahvâl gazetesini çıkardı Devlet işlerini eleştirmesi ve Sultan Abdülaziz'e karşı girişilen eylemin düzenleyicilerinin yanında yer alması nedeniyle 1863'teki Meclis-i Maarif'teki görevine son verildi Gazeteyi Namık Kemal'e bırakarak, 1865'te Fransa'ya gitti Orada sözcük çalışmalarına yöneldi Société Asiatique üyeliğinden ayrıldı 1867'de İstanbul'a döndü Kısa bir süre sonra yeniden Paris'e gitti Burada kaldığı iki yıla yakın sürede, Fransa Milli Kütüphanesi’nde araştırmalar yaptı 1869'da İstanbul'a dönünce bir matbaa açtı, eserlerinin basımıyla uğraşmaya başladı Kısa bir süre sonra da 13 Eylül 1871'de beyin tümöründen öldü Batı Aktarmacılığı Şinasi Batı, özellikle de Fransız kültürü etkisinde eserler verdiÜlkenin Batı örnek alınarak eğitim alanında uygulanacak radikal yöntemlerle gelişebileceğini savunduBatı hatta Fransız aktarmacılığını tek çözüm gördüBu amaçla yazarlığında çok yönlü bir çaba içine girdi Gazete çıkardı, makale, şiir ve oyun yazdı, sözlük çalışmaları yaptı O da halkı "aydınlatılması" gereken bir yığın olarak gören batıcılar gibi, değişmeyi mekanik bir hadise olarak algılama yanlışına düştüTanzimatla başlayan Batılılaşma hareketinin öncülerinden biri olarak dil, edebiyat ve düşünce hayatının değişmesinde etkili olmuştur Dil Düzyazılarında sade bir dil kullanılmıştır Dildeki yalınlaşma çabasını edebiyat ve tiyatro alanlarındaki eserleriyle desteklemiştir Batı şiirini tanıtma, yeni şiir biçimlerini edebiyata sokma amacıyla Fransız şairlerinden tercümeler yapmıştır ESERLERİ: Tercüme-i Manzume ,Şair Evlenmesi,Müntehabat-ı Eşhar (şiirlerinden seçmeler),Durub-u Emsal-i Osmaniye(atasözleri), Müntehabat-ı Tasvir-i Efkar (seçme makaleler) |
|