Amik Ovası

AMİK OVASI




Amik Ovası,Akdeniz Bölgesinin doğu kesiminde geniş düzlükBatısında duvarı andırır biçimde Amanoslar uzanırGüneybatıda Ziyaret Dağı,güneyde Suriye"deki platolar ve doğuda ise gene Suriye topraklarında yer alan Kürt Dağı ile sınırlanırBoyu kuzey-güney doğrultusunda yaklaşık 80 km,eni ise doğu-batı doğrultusunda en geniş 35 kmen dar yerde 2 km"dirToplam yüzölçümü 800 km2 olan ovanın denizden yüksekliği 100 m"dirAma kuzeye doğru artarak 200 m"yi geçerYükseklik ovanın doğusunda 500-600 m arasında ,güneyinde ise 1000 -1500 m arasında değişirBatıda güneybatı-kuzeydoğu doğrultusunda uzanan Amanos Dağlarının yükseltisi 2000 m"yi aşarOvanın tam ortasında,bugün tümüyle kurutulmuş olan Amik Gölüne ait bir çukurluk bulunurOva burada 80 m"ye kadar alçalır

Amik Ovası Doğu Afrika Rift Vadisinden Ürdün ile İsrail arasındaki Gor Çukuruna kadar uzanan çok uzun bir kırık hattının en kuzey kesimini oluşturan Kahramanmaraş-Hatay Çöküntü Oluğunun içinde yer alırBu nedenle ova,Mezazayik(ikinci)Zaman sonunda Kretase ( Tebeşir) Dönemi (y136-65 milyon yıl önce) ile Tersiyer (üçüncü) Dönem başlarında ,Eosen Bölümde ( y54-38 milyon yıl önce) kırılmalar sonucu yavaş yavaş çökmüş ve daha sonra Miyosen (y26-7 milyon yıl önce) ve Pliyosen (y7-2,5 milyon yıl önce) tortulları buraya dolarak bugünkü görünümü ortaya çıkarmıştırÜstünde yer alan akarsu sistemlerinin alüvyonları ile de örtülerek düzleşmiştirAmik Ovasının çevresini saran dağlık kütleler,çeşitli jeolojik dönemlere ait oluşumlar sonucu ortaya çıkmıştırOvanın batısında,birbirine paralel sıralar halinde iki büyük kırık (fay) hattı görülürAsıl ova düzlüğü ise,çakıl,kum ve kilden oluşan ve kalınlığı yer yer 200 m"yi geçen bir alüvyon katmanıyla kaplıdırOvanın kuzeyinde alüvyon bileşimi daha iri tanelidirAntakya-Kırıkhan arasında ise birikinti konilerine rastlanır

Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsinet için derlenmiştir

Ovanın sularını,Samandağı"nda Akdenize dökülen Asi Irmağı ve kolları toplarBaşlıca kolları oluşturan Afrin ve Karasu çayları Amik Gölü kurutulduğundan doğrudan ırmağa katılır

Yörede genellikle Akdeniz iklimi egemendir:yazları oldukça sıcak ve kurak geçerYağışlar bahar ve kış aylarında daha fazladırYıllık ortalama yağış,güneyden kuzeye doğru ,Amanos Dağları etekleri boyunca azalır(Antakya 1185mm,İslahiye 860 mm):orta ve doğu kesimlerinde ise 500-600 mm arasındadır( Kırıkhan 590mm,Reyhanlı 533 mm)

Amik Ovasının özellikle batı kesiminde ,Amanos Dağları eteklerinde oldukça yoğun bir yerleşme görülürAmik Gölünün kalıntısı olan bataklık oldukça geniş bir yer kaplarBurada toprak verimlidir çok çeşitli ürün yetiştirilirKuzeye ve kuzeydoğuya doğru daralan tepelik bölgelerde yamaçlar boyunca yerleşmelere rastlanırOrta kesiminde nüfusun fazla yoğun olmadığı Amik Ovasında ,Güneyve güneydoğuya doğru yerleşmeler,sıklaşırnüfus yoğunluğunda artış gözlenirÇevresinde bağlar ve zeytinliklerin geniş alanlar kapladığı ovada çok miktarda buğday,pamuk ve soğan ile çeşitli sebzeler yetiştirilir

Amik Gölünün kısmen kurutularak verimli tarım alanlarına dönüştürülmesinden sonra,sulu tarım ovada geniş bir alanda uygulanmaya başlamıştır

Amik Ovası yerleşme tarihi bakımından oldukça ilginç bir yöredir178 höyükte yapılan kazılarda ,Neolitik Çağ ( İÖ 8000-5500) ile İÖ 7 yüzyıl arasında ,14 yerleşme katı ortaya çıkarılmıştırBu arkeolojik kazılar ayrıca,Antakya,Kırıkhan,Reyhanlı gibi ovanın kenarında bulunan bugünkü yerleşmelerin,çok eski çağlardan beri adeta bir halka oluşturacak biçimde birbirleriyle birleşmiş olduklarını göstermiştirBuralarda saray,tapınak ve benzeri birçok kalıntı da ortaya çıkartılmıştır



Kaynak:AnaBritannica cilt 2 frmsinsinet için derlenmiştir