Aksiyon Potansiyeli

AKSİYON POTANSİYELİ



Aksiyon Potansiyeli,sinir hücresi zarındaki elektriksel kutuplaşmanın,bir uyarana yanıt olarak ,çok kısa bir süre için ters yönde gerçekleşmesiYaklaşık saniyenin binde biri kadar süren ve sinir uyarılarının iletilmesini sağlayan bu değişiklik,sinir lifinin ve çevresindeki yapıların özelliklerine bağlı olarak,saniyede 1 ile 100 m arasında değişen bir hızla iletilir

Bir sinir lifinde aksiyon potansiyeli gerçekleştiğinde,lifin bir bölümü artı elektrik yüküyle yüklenirken ,geri kalan bölümleri dinlenme durumunda kalırAksiyon potansiyeli sırasında hücre zarının bir bölümünde ortaya çıkan bu gerilim değişikliği,komşu bölümlere de atlayarak uyarının lif boyunca iletilmesini sağlarAksiyon potansiyeli büyük olasılıkla iyonların hücre zarındaki hareketinden ileri gelirGerek sinir hücresinde,gerek hücreyi çevreleyen sıvılarda çeşitli iyonlar bulunurDinlenme durumundayken,sinir hücresinin içindeki potasyum iyonları çevre sıvılardakinden daha fazla ,sodyum iyonları çevre sıvılardakinden daha fazla,sodyum iyonları ise daha azdırAsetilkolin gibi kimyasal bir iletici tarafından uyarıldığında,kısa bir süre için,sinir hücresi zarının sodyum iyonlarına karşı geçirgenliği artarBöylece hücre içine sodyum iyonlarının taşıdığı artı yükün aksiyon potansiyeline neden olduğu sanılmaktadır

Hücre içine giren sodyum iyonları eşit yükteki başka bir iyonun çıkışıyla dengelenmedikçe,aksiyon potansiyeli ulaştığı ulaştığı bu en yüksek değerde kalacak ve dinlenme potansiyeline dönüşemeyecektirAksiyon potansiyelindeki düşüşün,zarın potasyum iyonlarına karşı geçirgenliğinin artmasıyla ilişkili olduğu sanılmaktadırGerçekten de ,hücreye giren sodyum iyonlarıyla eşdeğerde bir yükün potasyum iyonları halinde dışarı çıkması ancak bu yolla olabilirSonuçta,sodyum iyonları sinir hücresinden dışarı atılırken potasyum iyonları yeniden içeri alınırBöylece hücre başlangıçtaki iyon değişikliğini koruyabilir ve yeni bir aksiyon potansiyeline hazir duruma gelirSinir hücresindeki bu iyon mekanizmalarının tanımını yapan üç bilim adama,ALHodgkin,AFHuxley ve Sir John Eccles,1963"te bu çalışmalarıyla Nobel Fizyoloji ve Tıp Ödülünü almışlardır


Kaynak;AnaBritannica cilt 1 frmsinsinet için derlenmiştir