İstek

İstek


İSTEK a

1 Bir şeyi elde etme, yapabilme dileği, arzusu; bu dileğin, bu arzunun yöneldiği şey: içinde okuma isteği yok Tek isteği öğretmen olabilmek

—2 Bir kimseden bir şeyi istemek eylemi; bunu dile getiren yazı; talep, rica: isteklerine karşı çıkılmasından hiç hoşlanmaz Senden son bir isteğim daha olacak, istekleriniz benim için emirdir Bir kimsenin isteği üzerine harekete geçmek, istekleri hiç bitmiyor Çoğunluğun isteği Seçmen kitlesinin isteklerinin tersine bir karar almak, istek üzerine katalog gönderilir

—Çevrebil

• Biyolojik oksijen isteği (BOİ), bir suyun kalitesini belirlemek için kullanılan ve suyun içindeki organik maddelerin biyolojik yoldan parçalanıp yok edilmesi çin gerekli oksijen miktarıyla ölçülen parametre (Bu parametre suyun organik kirlilik derecesinin göstergesidir) [Bk ansikl böl]

|| Kimyasal oksijen isteği (KOİ), suyun organik kirliliğini belirlemek için kullanılan ve suyun içindeki organik kirleticilerin kimyasal yoldan parçalanıp yok edilmesi için gerekli erimiş oksijen miktarıyla ölçülen parametre (Bk ansikl böl)

—Dilbil istek kipi, bir istek belirten kip (Bk ansikl böl)

—Fels Aristoteles ruhbiliminin merkezi kavramı Aristoteles'in horeksis adını verdiği bu kavramın üç altçeşidi vardır: cesaret (thymos), görünür ve hoş nesnelere yönelen kör istek ya da iştah (epith-ymia) ve onun karşıtı olan akla dayanan istek ya da istenç (bulesis); Spinoza'ya göre, bilinçle birlikte bulunan iştah; Hegel'e göre, nesnenin kendi özüne yabancı olmadığını belirten benlik bilincinin kendini tümel olarak ortaya koyma hareketi (Bk ansikl böl)

—ANSİKL Çevrebil Biyolojik oksijen isteği BOİ'nin ölçülmesi, bir akarsuya ya da göle giren organik kirleticileri parçalayıp yok etmek için mikroorganizmaların kullanacağı suda erimiş oksijen miktarını anlamaya yarar, istek mg/l ile belirtilir ve önceden alınan örnek, yani erimiş oksijen bulunan su, belli bir süre, sabit bir sıcaklıkta, ışıktan korunaklı bir yerde kapalı tutulduktan sonra kalan oksijen dozu ölçülerek belirlenir Sonuçlan standartlaştırmak için, 20 °C'ta 5 günlük bir bekletmeden sonra "BOİ 5" ölçümü yapılır En yaygın sınıflandırmaya göre, suların kirlenmemiş ve çok iyi kaliteli sayılabilmesi için BOİ 5 derecesinin 3 mg/l'den az olması gereklidir

• Kimyasal oksijen isteği Biyolojik oksijen isteği gibi KOİ de mg/l ile belirtilir ve örnek su, potasyum bikromat gibi yükselt-gen bir madde katılarak ısıtıldıktan sonra, içinde kalan oksijenin dozu belirlenerek ölçüm yapılır Sonuç 2 saat kaynatmadan sonra alınır

Organik kirleticilerin parçalanıp yok edildiği doğal koşullara uygun BOİ kadar belirleyici olmamakla birlikte bu parametrenin ölçümü çabuk ve kısmi sonuç almayı sağlar Alınan sonuç 25 mg/I'yi aşarsa organik kirlilik göstergesi sayılır; böyle sular insanların kullanmasına elverişli değildir BOİ 5/KOİ oranı suyun kendi kendine arınma olanaklarının göstergesidir Bu oran 0,2'den aşağı olursa arınma olanağı yok demektir

—Dilbil istek kipi türkçede -a [-e] ekiyle kurulur Çekiminde üçüncü tip kişi ekleri kullanılır (gel-e-y-im, gel-e-sin, gel-e, gel -e-lim, gel-e-siniz, gel-e-ler) Kimi zaman, birinci çoğul kişi kullanımı, incelikli ve dolaylı bir emir anlamı taşır (işlerimizi vaktinde bitirelim [bitir-in]) Birinci ve ikinci kişiyle kullanılan istek kipi, diye bağfiiliyle birlikte istenen bir nedeni belirtir (Biz okuyalım diye bu fedakârlığı yaptı Anlayasınız diye uğraşıyorum) Bugün üçüncü kişi kullanımı çok sınırlıdır

—Fels Spinoza, iştah*la istek arasında hiçbir fark görmez; daha doğrusu, ona göre "iştahla istek arasındaki biricikfark, isteğin genellikle iştahlarının bilincinde olan insanlarda bulunmasıdır" (Etika, 3, 9 notlar) Spinoza, geleneksel ahlak anlayışını İki bakımdan tersyüz eder:

1 isteği, insanın akıldışı, en önemsiz, en az saygıya değer ve adeta en az insanca yanı olarak görmek şöyle dursun, onu insanın asıl özü olarak tanımlar;

2 istek, artık bir şeyin tasarımına ya da içkin değerinin önemsenmesine bağlı olmaktan çıkar: "Şu halde, apaçık görüldüğü gibi, biz, hiçbir zaman, bir şeyi iyi bulduğumuz İçin onu elde etmeye çalışmayız, onu istemeyiz, iştah ya da istekle ona yönelmeyiz; tam tersine, biz, bir şeyi elde etmeye çalıştığımız, onu istediğimiz, iştah ve istekle ona yöneldiğimiz için o şeyi iyi biliriz" (ay ypt)

Hegel şöyle der: "Böylece, kendinin-bilinci, ancak ona bağımsız bir yaşam olarak görünen başkasını ortadan kaldırmakla kendinden emin olabilir; bu durumda o, istektir (Begierde) Başkası'nın hiçliğinden emin olan kendinin bilinci, bu hiçliği kendisi için, kendi öz gerçeği olarak koyar, bağımsız nesneyi orkadan kaldırır ve böylece kendi kesinliğini gerçek kesinlik olarak, kendisi için nesnel bir biçime bürünerek varlık kazanmış bir kesinlik olarak kabul eder" (Tinin görüngübilimi [Die Phänomenologie des Geistes], "Kendinin -bilinci") Bu diyalektik, nesnenin kendisi de bir kendinin-bilinci olarak ortaya çıktığı zaman tamamlanmış olur Böylece bireysel istek, kendi sınırlarını bularak, birbirini karşılıklı tanıma ilkesi haline alır