![]() |
Türkiye Hidrografyası |
![]() |
![]() |
#1 |
Şengül Şirin
![]() |
![]() Türkiye HidrografyasıKaradeniz Sularının Özellikleri Karadeniz, bol su taşıyan akarsularla beslendiğinden ve bol yağışlı bir bölgede bulunduğundan su seviyesi yüksektir ![]() Bulunduğu enlem nedeniyle suların sıcaklığı Akdeniz sularına göre daha düşüktür Derinlerde kükürtlü hidrojen gazının bulunması, 200 m’nin altındaki derinliklerde deniz canlılarının yaşamını engeller ![]() Tuzluluk oranı, %o 18’dir ![]() Akıntılar Karadeniz’in su seviyesinin yüksek ve tuzluluk oranının düşük olması nedeniyle Karadeniz’den Marmara Denizi’ne doğru bir üst akıntı bulunmaktadır ![]() ![]() Kıyı Tipi Karadeniz’in Anadolu kıyıları, dağlar kıyıya paralel uzandığından genellikle dik ve yüksek kıyılar şeklindedir ![]() ![]() ![]() Marmara Denizi Sularının Özellikleri Marmara Denizi sularının özelliği bakımından, Akdeniz ile Karadeniz arasında bir geçiş özelliği gösterir ![]() ![]() Akıntılar Akdeniz’in tuzlu suları alt akıntı ile Karadeniz’in az tuzlu suları ise üst akıntı ile Marmara Denizi sularına karışır ![]() Kıyı Tipi Marmara Denizi kıyılarında birden fazla kıyı tipi görülmektedir ![]() ![]() Ege Denizi Sularının Özellikleri Sularının özellikleri bakımından Akdeniz’e benzerlik gösterir ![]() ![]() Akıntılar Akdeniz’in tuzlu suları alt akıntı ile Ege Denizi sularına karışmaktadır ![]() ![]() Kıyı Tipi Ege Denizi’nin Edremit – Kuşadası arası, dağlar kıyıya dik uzandığından enine kıyı tipindedir ![]() ![]() Akdeniz Sularının Özellikleri Akdeniz sularının sıcaklığı diğer denizlerimizden daha yüksektir ![]() Bulunduğu enlem nedeniyle sıcaklık ve buharlaşma fazladır ![]() ![]() Akıntılar Akdeniz’in çok tuzlu yoğun suları dip akıntı ile Marmara Denizi’ne ulaşır ![]() Kıyı Tipi Akdeniz’in Anadolu Kıyıları genlikle boyuna kıyı özelliğindedir ![]() ![]() Akşehir Gölü Koruma Statüsü : Bölgenin herhangi bir koruma statüsü yoktur ![]() Coğrafi Koordinatları: 38o 32′ Kuzey 31o 28′ Doğu Eber gölü gibi, Sultan dağları ile Emir dağı arasındaki çöküntü alanında yer alır ![]() ![]() Kapalı bir havzada bulunduğundan dışarıya akıntısı yoktur ![]() ![]() ![]() ![]() Göl, Sultan dağlarından inen mevsimlik ve sürekli akarsular, göl çevresindeki akiferlerin yer altı suyu akımı ile göl alanına düşen yağışlarla beslenmektedir ![]() ![]() Gölün geçmişte Taşköprü çayı vasıtasıyla Eber gölü ile olan bağlantısı, Eber gölü çıkışına DSİ’nce inşa edilen regülatör ve sulama kanalları ile kesilmiştir ![]() Göldeki su seviyesi ve göl alanı, yıllara ve mevsimlere göre büyük değişiklikler göstermektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sığ bir göl olup, derinliği 2 ile 4 m arasında değişmektedir ![]() ![]() ![]() Gölün flora ve faunası, Eber gölüyle benzerlik göstermektedir ![]() ![]() ![]() Akşehir Gölü de ornitolojik önemi büyük olan göllerimizden biridir ![]() ![]() Göl aynasını çevreleyen geniş sazlıklar, su kuşları için kuluçka alanı, beslenme yeri, sığınma, barınma ve toplanma mekanı olarak son derece uygun bir ortam oluşturmaktadır ![]() ![]() ![]() Gölde, sonbahar ve kış başlarında başta yaban kazları ve yaban ördekleri olmak üzere, pelikanlar, dalgıçlar, balıkçıllar, yağmurcunlar ve martı türlerinden oluşan 60-80 bin civarında kuş görülmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() Ancak kışın şiddetli dönemlerinde göl yüzeyinin donması sebebiyle, 1-2 ayda olsa göl bu işlevini kaybetmektedir ![]() Aktaş Gölü İl : Ardahan İlçe : Çıldır Yüzölçümü : 2700 ha ![]() 1798 metre gibi yüksek rakımlı bir platoda yer alan göl tektonik oluşumludur ![]() Göl Gürcistan sınırında yer almakta olup 1400 hektarlık kısmı Ülkemiz sınırlarında geri kalan 1300 hektarlık kısmı Gürcistan sınırlarında yer almaktadır ![]() Göl içerisinde oniki tane irili ufaklı ada bulunmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() Sulak alanın kullanım durumu : Gölde balıkçılık karadan olta balıkçılığı şeklinde yapılmaktadır ![]() Tepeli Pelikanın Ülkemizdeki en önemli üreme alanlarından biridir ![]() Koruma Statüsü : Gölde herhangi bir koruma statüsü olmamasına karşın, askeri yasak bölge olması nedeniyle insan aktivitesi oldukça sınırlıdır ![]() Sulak alanı tehdit eden faktörler : Gürcistan ve diğer Kafkas Ülkeleri ile gelişen ticarete cevap verebilmek amacıyla açılması planlanan Aktaş Sınır Kapısı bölgeye bir hareketlilik getirecektir ![]() Çözüm önerileri : Askeri yetkilililerinde görüşleri alınarak Gürcistan Hükümeti ile işbirliği halinde alan için ortak bir yönetim planı geliştirilebilir ![]() Akyatan Lagünü Coğrafi Koordinatları : 36o 37’ Kuzey 35o 16’ Doğu Rakım : Deniz Seviyesi Yüzölçümü : 4900 hektar İdari olarak Adana ilinin Karataş ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır ![]() ![]() ![]() Deltadaki göl ve lagünler, Akdeniz’in su düzeylerinin değişmeye başladığı 4 ![]() ![]() ![]() ![]() Bataklık, daha sonra dalgaların taşıdığı kumların zamanla kıyıda oluşturduğu kordonla denizden ayrılmış ve bugünkü görünümünü almıştır ![]() ![]() Akyatan gölü, Türkiye’nin en büyük lagün gölüdür ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Çamur düzlükleri özellikle gölün batı ve kuzeydoğu kesimlerinde oluşmakta, Kapıköy yakınlarındaki bazı adalar ise karayla birleşmektedir ![]() Göl, güneybatıdan çıkan 2 km ![]() ![]() ![]() ![]() Kışın ve ilkbaharda, drenaj kanalları ile taşınan sular ve yağışların etkisi ile göl suyu tatlılaşmakta, yazın ise yüksek buharlaşma ve denizden göle olan su girişi nedeniyle tuzluluk artmaktadır ![]() ![]() Göl ile deniz arasında yer yer genişliği birkaç km’yi, yüksekliği ise 20 m’yi bulan Türkiye’nin en büyük kumulları yer almaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() Göl kıyılarında genişlikleri tatlısu sızıntılarına bağlı olarak farklılıklar gösteren bataklık ve sazlık alanlar bulunmaktadır ![]() ![]() İŞLEV VE DEĞERLERİ Deltalar, mikro ve makro floranın yüksek bir üretim düzeyine ulaştığı, dünyanın en verimli doğal alanlarıdır ![]() ![]() Deltalar, balıkların yumurta döktüğü, özellikle yavru balıkların beslendiği ve korunduğu alanlardır ![]() ![]() ![]() Akyatan Lagünü, yaşama ortamlarının çeşitliliği, barındırdığı hayvan ve bitki türleri ile çok sayıda uluslararası öneme sahip sulak alan kriterine sahip bir sulak alan ekosistemidir ![]() ![]() ![]() ![]() Değişik habitatları, zengin bitki ve hayvan varlığı ile bilimsel çalışmalar için birer açık hava laboratuvarıdır ![]() ![]() Tüm bunların yanı sıra, Akyatan lagünü, su ürünleri üretimi ve turizm faaliyetleri gibi imkanlarıyla yöre ekonomisine önemli katkılar sağlayan çok yönlü bir sulak alan ekosistemidir ![]() Güzel manzarası ve barındırdığı yaban hayatı ile kuş gözleme, balık tutma ve avcılık gibi rekreasyonel faaliyetler için de ideal bir ortamdır ![]() FLORA VE VEJETASYON Yörede, Türk-İran ve Akdeniz bitki coğrafyasının etkisi hakimdir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1955 yılında kumul stabilizasyonu amacıyla ağaçlandırma çalışmaları başlatılmış ve bugüne kadar yaklaşık 3687 hektar kumul alanı ağaçlandırılmıştır ![]() ![]() Tatlı suyun etkili olduğu alanlarda saz, kamış ile nilüfer ve sarısüsen bulunmaktadır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() FAUNA VE ORNİTOLOJİK ÖNEMİ Açık su yüzeyleri, sazlıklar, tatlı ve tuzlu bataklıklar, tatlısu birikintileri, gölcükler, geniş kumul ekosistemleri, kumsallar gibi farklı ekolojik karakterlerdeki yaşam ortamları, başta sukuşları olmak üzere değişik türlerden çok zengin bir yaban hayatının barınmasına olanak sağlamaktadır ![]() Göl ile deniz arasındaki geniş kumullar, çalılık alanlar etoburlar takımından birçok memeli için çok uygun yaşama ortamlarıdır ![]() ![]() ![]() Göl kıyılarında ve eski nehir kollarının oluşturduğu küçük göllerin bulunduğu yerlerde yaygın olarak kuyruk süren görülmektedir ![]() ![]() ![]() Sulak alan habitatları bakımından zengin çeşitlilik gösteren bölge, bol miktarda ağaç kurbağası, ova kurbağası ve gece kurbağası bulunmaktadır ![]() Sürgünler bakımından da oldukça zengin olan bölgedeki, önemli türler yeşil kaplumbağa ve adi deniz kaplumbağasıdır ![]() ![]() Tatlısu birikintileri ve kanallarda çizgili kaplumbağa ile bataklık kaplumbağasına; kumullarda ise kara kaplumbağasına sıkça rastlanır ![]() ![]() Akyatan gölü Akdeniz’deki önemli dalyanlardan birisidir ![]() ![]() ![]() Ornitolojik Önemi: Alınan en önemli fauna elemanlarını sukuşları oluşturmaktadır ![]() Akyatan gölü, uluslararası ölçütlere göre, ülkemizdeki uluslararası öneme sahip sulak alanlardan birisidir ![]() ![]() 1990 yılı Mart, Nisan ve Mayıs aylarında yapılan bir araştırmada, alanda 250 kuş türü tespit edilmiştir ![]() ![]() ![]() ![]() Böcekler bakımından son derece zengin olan gölün sazlık kıyıları ve çalılıklarla kaplı kumulları, ibibik, gök kuzgun ve kırlangıç gibi kuşlar için ideal beslenme ve barınma alanlarıdır ![]() Akyatan gölü kışlama alanı olarak son derece önemlidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Alanda nesli tehlikede olan dikkuyruk ördeğin yanısıra, elmabaş patka, fiyu,suna ve sakarmeke kalabalık gruplar oluşturur ![]() ![]() ![]() ![]() Göl, nesli tehlikede olan türlerden yaz ördeğinin ve yine ülkemizde nadir olarak görülen saz horozu ile turaç’ın önemli üreme alanlarından birisidir ![]() ![]() ![]() ![]() TARİHİ VE KÜLTÜREL DEĞERLER Yöredeki ilk yerleşim Neolitik Çağın (İ ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() İNSAN AKTİVİTELERİ Tarım Çukurova nitelikli toprakları ve uygun iklim koşullarıyla ülkemizin en verimli, aynı zamanda en büyük delta ovasıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Hayvancılık Ağaçlandırılmış kumul alanlarında otlatma yasaktır ![]() ![]() Balıkçılık Akyatan gölü, Doğu Akdeniz’in en zengin dalyanlarından birisidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Gölde avlanan balıkların bir bölümü ihraç edilmektedir ![]() ![]() ![]() Turizm Akyatan gölünde turizm faaliyetleri yok denecek kadar azdır ![]() ![]() Tuzla Gölü civarında yazlık konutlar mevcut olup, turizm amaçlı tesislerin inşası için yoğun talepler sözkonusudur ![]() Avcılık Alanın tamamı Orman Bakanlığınca 1987 yılında Yaban Hayatı Koruma Sahası ilan edilerek avcılık yasaklanmıştır ![]() ![]() KORUMA VE YÖNETİM Gölün tamamını ve ağaçlandırma alanını kapsayan 11 ![]() ![]() 1996 yılında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ve Çevre Bakanlığı’nın işbirliğiyle deltadaki tüm doğal alanları kapsayacak şekilde hazırlanan çevre düzeni planında, sulak alan ekosistemi ve sistemle ilişkili habitatlar dikkate alınarak, mutlak koruma, ekolojik etkilenme ve tampon bölgeler belirlenmiş; her bir bölge için koruma ve kullanım esaslarını düzenleyen özel plan kararları geliştirilmiştir ![]() Alan için geliştirilmiş bir yönetim planı mevcut değildir ![]() ![]() Arin (Sodalı) Gölü İli:Bitlis İlçe:Acil cevaz Yüzölçümü:1500 ha ![]() Arin Gölü, Van Gölü’nün hemen güneyinde, Van Gölünden alçak bir sırtla ayrılan tuzlu sığ bir göldür ![]() ![]() Boz ördek, Macar ördeği ve dik kuyruk alanda üreyen en önemli türlerdir ![]() ![]() ![]() Koruma Statüsü: Alanın herhangi bir koruma statüsü bulunmamaktadır ![]() Sulak Alanın Kullanım Durumu: Göl çevresinde yer alan bataklıklar ile otlaklarda hayvancılık yapılmaktadır ![]() Göl çevresinde kuru hububat tarımı yapılmaktadır ![]() Sulak Alanı Tehdit Eden Faktörler: Avcılık: Göl kenarında yerleşik olan köy ve kasaba halkının yanı sıra dışarıdan gelen avcılar tarafından gölde kaçak avcılık yapılmaktadır ![]() Erozyon: Göl çevresinde yer alan tarım alanlarında su ve rüzgar erozyonu problemi mevcuttur ![]() Çözüm Önerileri: Arin gölü çevresindeki tarım alanlarında ve otlaklarda erozyonla mücadele yöntemlerinin bir program dahilinde uygulanması gerekmektedir ![]() Arin gölü çevresinde nesli tehlike altında olan türlerden toy’un ürediği avcılar tarafından belirtilmektedir ![]() ![]() ![]() Bafa Gölü Koruma Statüsü: Göl 8 ![]() ![]() ![]() Coğrafi Koordinatları: 37o29’ Kuzey 27o28’ Doğu Eskiden Ege Denizinin bir körfezi olan Latmos Körfezi’nin, Menderes Nehri’nin taşıdığı alüvyonlarla kapanması ve yaklaşık 300 km2 lik körfezin dolması sonucunda bugünkü Bafa Gölü meydana gelmiştir ![]() İdari olarak Aydın ve Muğla İli sınırları içerisindedir ![]() Göl alanı, ortalama su seviyesinde (2m ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Gölün beslenmesi, göl alanına düşen yağışlar, mevsimlik akarsular, kıyılardan çıkan pınarlar, dip kaynaklar ve Menderes nehri ile olan bağlantı kanayla olmaktadır ![]() Kuzeyde ortalama derinliği 2 metre civarında olan gölün, orta kesimleri 21 metreye ulaşmaktadır ![]() ![]() Ekolojik yönden bol gıdalı özellik arz eden gölün, güneybatı kesimlerinde saz toplulukları, kuzeybatı ucunda sazlarla birlikte ılgın, söğüt ve kındıra toplulukları bulunmaktadır ![]() Menderes nehri ile göl arasında taşkın önleme seddesi yapılmadan önse 300 tonun üçerinde olan balık üretimi, su seviyesinin düşmesi, sazlıkların kuruması ve ekolojik dengenin bozulması sonucu önemli ölçüde azalmıştır ![]() Gölde sazan, yayın, sarıbalık, kızılkanat ve kefal bulunmaktadır ![]() Kuş varlığı yönünden de son derece zengin olan gölde, pek çok kuş türünün yanısıra, nesli tehlikede olan türlerden cüce karabatak ve deniz kartalı kuluçkaya yatmakta ve kış mevsiminde de yüzbinlerce ördek ve su kuşu tarafından beslenme ve barınma yeri olarak kullanılmaktadır ![]()
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz
![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|