Birinci Haçlı Seferi

Filistin’de her üç dinin mensupları barış ve huzur içinde yaşarken, Avrupa’daki Hıristiyanlar bir “Haçlı” seferi organize etmeye karar verdiler Papa II Urban 25 Kasım 1095 günü Clermont Konseyi’nde “Kutsal Toprakları Müslümanlardan kurtarmak” çağrısı yaptı


Papa II Urban yanında Papaz Piyer Lermit tarafından da teşvik edilmiştir Asıl olarak da Doğu’nun efsanevi zenginliğine ulaşmak üzere yaklaşık 600 Bin kişilik Haçlı Ordusu oluşturdu


Sefer



Birinci Haçlı seferi diğerler Haçlı seferleri gibi dalga dalga çoğunluğu dinsel heyecana kapılmış fakat önemli bir kısmı ise şahsi icin macera ve avantaj arayan sürüler halindeki Avrupalı Hristiyanlar’ın o zaman Hristiyan olan Avrupa üzerinden ve Balkanlardan yürüyerek oradan Müslüman arazilere girmeleri Anadolu’da Anadolu Selçuklu Devleti ve hükümdari Kılıç Arslan elinde bulunan arazilere geçerek savaşıp Antakya’ya varmaları; bir büyük Antakya kuşatmasından sonra oradan Suriye ve Lübnan üzerinden sonra Filistin’e ve Kudüs’e varmaları ve 1099 yılında Kudüs kuşatmasi, ele gecirilmesi ve katliami şeklinde gerçekleşmiştir

Avrupa’da Haçlılar toplanması ve Hristiyan ülkelerinden geçiş


Bizans’ın Hristiyanlardan istediği yardım büyük sürüler gibi insan halinde değildi ve bu Bizanslıların özellikle Bizans İmparatoru I Aleksios Komnenos’un hiç beklemediği ve hiç istemediği şekildeydi ve bu I Aleksios’da büyük şaşkınlık hatta korku yarattı Özellikle bu güruhların iaşesi ve barınması eğer bir düzene konulmazsa Bizans topraklarının ve şehirlerinin talan edileceğini ve hem kırsal hem de şehirsel ahalisine çok büyük zararların doğucağını anlamıştı Diğer taraftan düzenli Haçlı ordularının komutanlarının, çoğu bu sefere bir dinsel görevi yerine getirmek için değil, hükümdarlığını yapabilecekleri topraklar bulup, zaptetmek ve kendileri idaresinde özerk devlet kurmak için katıldıkları gayet açıkca bilinmekteydi


Bu tehlikeleri karşılamak için I Aleksios çok uygun bir plan yapmış ve genellikle Bizanslılar bu planı başarı ile uygulayabilmiştir Bu plana göre Bizans elinde bulunan Balkan topraklarına giren Haçlı ordularına Bizans ordu birlikleri refakatçi verilecek ve Haçlı orduları bu refakatçilerin kılavuzluğu ve idaresi altında Balkanlarda kalıp geçecekti Bu refakatçi ordu, Haçlı ordusunun yem yiyecek bulma araştırmalarını denetleyecekti Bu Bizans refakat orduları için Aleksios büyük sayıda paralı (Türkçe konuşan) Peçenek askerleri tutmuştu İstanbul (Konstantinopolis)’e vardığında, Haçlı ordusu şehir dışında belirlenmiş ve Bizans ordusu tarafından savunan bir ordugaha geçecekti Bu ordugahlarda bulunanların bütün iaşeleri Bizans tarafından karşılanacaktı Haçlılar ordugah yakınında veya uzağında su, yiyecek ve yem araçtırması yapmıyacaktı Bu ordugahlardaki Haçlı ordusu mensupları küçük gruplar halinde Bizanslı kılavuzlar idaresinde, o zamanların en büyük, en zengin ve en şaşaalı şehrinin kiliselerini, yollarını , meydanlarını, anıtlarını, saraylarını gezip görebileceklerdi Her Haçlı ordu komutanı ise Bizans İmparatoru’nun huzuruna çıkacak, ele etek öpecek; Bizans İmparatoru’nun vasalı olduğuna dair yemin edecek ve eline geçirdiği eski Bizans arazilerini Bizans’a devretmeyi kabul edecekti Bundan sonra Haçlı ordusu Bizans gemileri ile Anadolu’ya Selçukluların elindeki arazilere gireceklerdi Burada ilerlemek ve yem, yiyecek ve su ihtiyacını karşılamak kendilerine kalmıştı Fakat Bizans, kılavuzlar temin etmek ve askerî bilgi ve destek sağlamaya hazır olacaktı


Halk Haçlı Seferi



1096da resmen başlayan Birinci Haçlı Seferi’ne katılan Haçlı orduları dalgalar halinde gelmeye başladı 40000 kişi kadar ilk dalga resmen Kesiş Peter adlı bir halktan keşiş emri altında kuzey Fransız, Alman ve daha küçük sayıda kuzey İtalyan köylülerinden ve ailelerinden oluşmaktaydı; içinde çok az sayıda soylular bulunduğu için bu dalgaya Halk Haçlı Seferi denmiştir Bu dalga Bizans arazisine Belgrad’da girmeden bu şehrin Sava Irmağı karşısında Macaristan’a ait bulunan Zemun (Semlin)’da bir ayakabbı yüzünden karışıklık çıkartıp iç kaleye hücum edip 4000 Macarı öldürmüşlerdi ve sonra Belgrad’ı da talan edip yakmışlardı Bu güruhun takip ettiği yolda Bizans halkının çeşitli şikayetlerine (hırsızlık, soygunculuk, kızlara kadınlara tecavüz vb) maruz kalmıştı Güruh Niş’e geldiği zaman da yeni bir isyan çıkarmıştı, fakat bu sefer I Aleksios’un Bulgaristan eyalet valisi süvari kuvveti gönderip bu Haçlı isyanını bastırmıştı Bu güruh 1 Agustos 1096′da İstanbul’a vardığında gücünün 1/4ini kaybetmişti Hemen koruma altında 6 Ağustos’da Anadolu’ya çıkartılıp İzmit (Nikomedia) üzerine yöneltilmişlerdi


İzmit’i ele geçiren Haçlılar bu şehri Bizanslılara teslim etmişler; fakat Almanlar ve Fransızlar birbiriyle kavga edip ayrılmışlardır İki ayrı güruh halinde Haçlılar İzmit Körfezini dolanıp Yalova yakınlarında iki ordugah kurmuşlardı Fransızlar hemen Selçuklu başkenti olan İznik (Nicea)’ya karşı hücuma başlayıp, yoldaki yerleşkeleri talana, yerli ahaliye (Müslüman ve Hristiyan ayrılığı yapmadan) tecavüz edip onları öldürmeye başlamışlardı Buna karşılık Almanlar ise İznik’in kenarından geçip Xerigordon adlı bir kaleyi zaptedip o kaleye yerleşmişlerdi Burada Eylül sonunda Selcçuk ordusunun hücumuna uğrayıp nerede ise tümüyle elimine edilmişlerdi Bu haberi alan Yalova’da bulunan 20000 kişilik diğer Haçlı ordusu 21 Ekim’de yürüyüşe başlamıştı Bu güruh ise bir Selçuklu ordusu tuzağına yakalanmış ve tamamen eline edilmişti Selcuklular sonra da Yalova’daki kampta kalan gericilerin hepsini elimine edilip Halkın Haçlı Seferi sona erdirilmişti


Anadolu’da Haçlılar



Eskişehir’de Anadolu Selçuklu Sultanı I Kılıç Arslan tarafından karşılandı


Kudüs kuşatması



Godfrua do Buyyon tarafından sevk ve idare edildi Uzun ve yıpratıcı bir seferden ve Müslümanlara karşı gerçekleştirdikleri pek çok yağma ve katliamdan sonra gerçekten de Kudüs’e vardılar


Kudüs’ün işgali



Yaklaşık 5 hafta süren uzun bir kuşatmanın ardından 1099 yılında da Kudüs, Haçlı Ordusunun eline geçti Dünya tarihinde eşine az rastlanır bir vahşet gerçekleştirdiler Haçlı ordusu Kudüs’te iki gün içinde Şehirdeki yaklaşık 40 bin tüm Müslümanları ve Yahudileri kılıçtan geçirdiler Bir tarihçinin ifadesiyle “buldukları tüm Arapları ve Türkleri öldürdüler… erkek veya kadın, hepsini katlettiler”


Haçlılardan biri, Raymund of Aguiles, bu vahşeti “övünerek” şöyle anlatıyordu:

Görülmeye değer harika sahneler gerçekleşti Adamlarımızın bazıları – ki bunlar en merhametlileriydi – düşmanların kafalarını kesiyorlardı Diğerleri onları oklarla vurup düşürdüler, bazıları ise onları canlı canlı ateşe atarak daha uzun sürede öldürüp işkence yaptılar
Şehrin sokakları, kesilmiş kafalar, eller ve ayaklarla doluydu Öyle ki yolda bunlara takılıp düşmeden yürümek zor hale gelmişti Ama bütün bunlar, Süleyman Tapınağı’nda yapılanların yanında hafif kalıyordu Orada ne mi oldu? Eğer size gerçekleri söylersem, buna inanmakta zorlanabilirsiniz En azından şunu söyleyeyim ki, Süleyman Tapınağı’nda akan kanların yüksekliği, adamlarımızın dizlerinin boyunu aşıyordu

Filistin’in Haçlılar tarafından idaresi


Haçlılar Kudüs’ü zaptettikten sonra, Suriye ve Filistin’de bir Kudüs Krallığı kurdular
Bir süre sonra Türklerin Musul Atabeyi, Halep’i ve Şam’ı geri aldı ve Kudüs Kralını esir ederek, krallığına son verdi