Yerkabuğunun (Litosfer) Yapısı

Yerkabuğunun (Litosfer) yapısı

Yerküre, çeşitli kayalardan oluşmuş katı bir kabukla çevrilidir Buna yerkabuğu denir
*Yerkabuğunun ortalama kalınlığı karalarda 35-40 km ,denizlerde ise 8-10 km dir
*Yerkabuğu yoğunluğu ve kalınlığı farklı iki tabakadan oluşur Bunlar;
a)Sial: Üzerinde yaşadığımız katmandır Silisyum ve alüminyum bileşikleri fazla olduğu için bu isim verilmiştir

*Kalınlığı karalarda fazla, denizlerde azdır


*Granit , kalker ve kumtaşı gibi hafif olan taşlardan oluşur
b)Sima: Bu katman henüz katılaşmamış taşlardan oluşur
*Yoğunluğu daha fazla olan bazalt türü taşlardan oluşur
*Silisyum ve magnezyum bileşikleri fazla olduğu için bu isim verilmiştir
*Kalınlığı karalarda az , deniz diplerinde fazladır

YER YUVARLAĞININ İÇ YAPISI

*Yerin iç yapısıyla ilgili en geçerli bilgiler deprem dalgaları ile elde edilir Ayrıca volkanizma ile çıkan malzemelerin ve taşların incelenmesiyle de gerekli bilgiler elde edilir

1)MANTO: Yer kabuğunun altındadır ve malzemeler koyu eriyik haldedir
*Yeryüzünü etkileyen volkanizma ve depremler kaynağını buradan alırlar

2)ÇEKİRDEK: Yoğunluğu ve kalınlığı en fazla olan katmandır
*Demir ve nikel fazla olduğu için buraya NİFE denilmektedir
*Yoğunluğu fazla olduğundan barisfer de denilmektedir
*Yoğunluğun fazla olmasından dolayı iç çekirdekte malzemeler katı haldedir

JEOLOJİK DEVİRLER

1)İlk Zaman (antekambriyen)
*İlk canlı algler oluşmuştur
*En eski kıvrımlarla kıta çekirdekleri oluşmuştur
2)I Zaman (paleozoik)
*Yer kabuğundaki şiddetli kırılma ve kıvrılmalarla kıta çekirdekleri büyümüştür
*Sıcak ve bol yağışlı iklim döneminde gür bitki toplulukları oluşmuştur
*Taşkömürü yatakları oluşmuştur
3)II Zaman (Mezezoik):
*Durgunluk dönemidir Büyük oranda tortulaşma olmuştur

4)III Zaman (Neozoik)
*Şiddetli yer kabuğu hareketleri olmuştur
*Atlas ve Hint Okyanusları oluşmuştur
*Petrol, linyit, tuz ve bor yatakları oluşmuştur
*Alp-Himalaya kıvrım dağları oluşmuştur
5)IV Zaman (Antropozoik) iki dönemden oluşur
a)Buzul çağı :Özellikle Kuzey Yarım Kürede şiddetli soğuma görülür Bunun etkisiyle Batı Avrupa, İskandinavya ve Kanada gibi karalar buzullar altında kalmıştır
b)Buzul çağı sonrası dönem:
*İstanbul –Çanakkale boğazları oluşmuştur
*Egeid karası çökmüştür
*İnsan yaratılmıştır
Not: Jeolojik devirlerle ilgili bilgiler fosillerin incelenmesiyle elde edilir