6009 Sayılı Kanun Ile Gider Vergileri Kanunu'nda Yapılan Değişikliğe İlişkin Genel Tebliğ

6009 Sayılı Kanun ile Gider Vergileri Kanunu'nda Yapılan Değişikliğe İlişkin Genel Tebliğ


Numara : 80


Tarih : 03092010

VERGİ SİRKÜLERİ

NO: 2010/80

KONU 6009 Sayılı Kanun ile Gider Vergileri Kanunu’nda Yapılan Değişikliğe İlişkin Genel Tebliğ Taslağı

Bilindiği üzere, 23/7/2010 tarihinde yayımlanan 6009 sayılı "Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararlanemelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun 28 inci maddesinin üçüncü fıkrası, "90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre ikraz işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini esas iştigal konusu olarak yapanlar bu Kanunun uygulanmasında banker sayılırlar Bir şahsın münhasıran altın alım ve satımı ile uğraşması banker sayılmasını gerektirmez" şeklinde değiştirilmiştir

Aynı şekilde, ilgili Kanun'un 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde yer alan "Arbitraj muameleleri" ibaresi "Arbitraj muameleleri ile Türkiye'de kurulu borsalarda gerçekleştirilen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler" şeklinde değiştirilmiştir

Söz konusu değişikliklerin uygulamasına yönelik Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanan Gider Vergileri Genel Tebliğ Taslağı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yayımlanmıştır

Bahsi geçen tebliğ taslağı aşağıda özetlenmiştir


1 İkraz İşleriyle Uğraşanlar ile Banker Tanımında Yapılan Değişiklik

Maddenin Değişmeden Önceki Hali

Maddenin Değişik Hali

2279 sayılı Kanuna(*) göre ikraz işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini devamlı olarak(**) yapanlar bu Kanunun uygulanmasında banker sayılırlar Bir şahsın münhasıran altın alım ve satımı ile uğraşması banker sayılmasını gerektirmez
90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye(*) göre ikraz işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada belirtilen muamele ve hizmetlerden herhangi birini esas iştigal konusu olarak(**) yapanlar bu Kanunun uygulanmasında banker sayılırlar Bir şahsın münhasıran altın alım ve satımı ile uğraşması banker sayılmasını gerektirmez

(*)"2279 sayılı Kanun" ifadesi "90 sayılı Kanun Hükmünde Kararname" şeklinde değiştirilmiştir Bu değişiklik herhangibir yenilik doğurmamakta yalnızca doğru düzenlemeye atıfta bulunmaya yöneliktir Bu kapsamda, 90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamında düzenlenen ödünç para verme işleriyle uğraşan gerçek kişiler ile faktoring ve finansman şirketleri banker kapsamında BSMV mükellefi olup, bunların yaptığı 6802 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin 2 nci fıkrasında belirtilen işlemler BSMV'ye tabidir Dolayısıyla bu işlemlerin dışında kalan diğer işlemleri ise KDV'ye tabi olacaktır Ödünç para verme işlerini yetki belgesi olmaksızın yapan gerçek kişiler (tefeciler) de 90 Sayılı Kararname kapsamına girdiğinden banker kapsamında BSMV mükellefidirler

(**)"Devamlı olarak" ibaresi "esas iştigal konusu" olarak değiştirilmiştir
Söz konusu değişiklik ile 28 inci maddenin 2 nci fıkrasında sayılan işlemlerden olmakla beraber işletmenin esas iştigal konusuna girmeyen arızi ve tali şekilde yapılan bu tür işlemlerin BSMV’ye tabi olmayacağı açıklanmıştır


Bilindiği üzere, 28 inci maddenin 2 nci fıkrasında banka muamele ve hizmetleri, kendileri veya başkaları hesabına menkul kıymet alıp satmayı, alım - satıma tavassut etmeyi veya alıp satılan menkul kıymet karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri, mevduat faizi verme veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatler sağlamak üzere devamlı olarak para toplama işleri sayılmaktadır
Buna göre söz konusu işlemlerin "esas iştigal konusu"na girmesine yönelik olarak yapılan açıklamada bu işlemlerin işletmenin kuruluş gayesi ve bu gayesini gerçekleştirmek için yapılmakta olup olmadığına bakılması gerektiği belirtilmiştir Bunun ötesinde bu işlemleri esas iştigal konusu olarak yapanların bu işlemleri yapabilmek için belli kanunlarla yetkilendirilmiş veya izin almış olmaları gerektiği, bunlar dışındakilerin söz konusu işlemleri esas iştigal konusu olarak yapmıyor oldukları belirtilmektedir
Bu çerçevede, esas iştigal konusu olarak söz konusu işlemleri yapanların bu işlemler neticesinde lehe aldıkları paralar BSMV’ye tabi olacaktır Söz konusu işlemleri esas iştigal konusu olarak yapmayanların ise ilgili işlemlerinin KDV’ye tabi olduğu belirtilmiştir
Taslakta verilen örneklerde; inşaat ve otelcilik alanında faaliyet gösteren bir şirketin gerek kullandığı yabancı kaynaklardan gerekse öz kaynaklarından sağladığı fonları ortaklarına veya üçüncü kişilere faiz karşılığında devamlı olarak kullandırması işleminin, bu şirketin esas faaliyet konusunun inşaat ve otelcilik olması nedeniyle BSMV’ye tabi olmayacağı belirtilmiş; aynı şekilde, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulan ve gayesi esas itibarıyla başla işletmelere iştirakten ibaret olan holding şirketlerince yapılan BSMV kapsamına giren işlemlerin holdingin esas iştigal konusu olarak değerlendirilemeyeceğinden BSMV’ye tabi olmayacağı açıklanmıştır
2 Türkiye’de Kurulu Borsalarda Yapılan Vadeli İşlem ve Opsiyon Sözleşmelerine İlişkin İşlemlerde BSMV İstisnası
6802 sayılı Kanun'un 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (p) bendine 6009 sayılı Kanun'un 2 nci maddesi ile yapılan değişikliğe ilişkin yapılan açıklamalar aşağıdaki gibidir

• 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 40 ıncı maddesi kapsamında kurulmuş olan borsalarda BSMV mükellefleri tarafından 192010 tarihinden itibaren yapılacak vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satım işlemleri dolayısıyla lehe alınan paralar BSMV’ye tabi tutulmayacaktır

• İstisna kapsamına sadece vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satım işlemleri dolayısıyla lehe alınan paralar girmekte olup, söz konusu sözleşmelerin alım satımına aracılık işlemleri dolayısıyla lehe alınan paralar bu istisna kapsamına girmemektedir

• BSMV mükelleflerinin kendi nam ve hesabına söz konusu borsalarda yapacakları vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinin alım satım işlemleri nedeniyle Takasbank’a yatırdıkları nakdi teminatların nemalandırılması dolayısıyla lehe aldıkları paralar bu istisna kapsamında değerlendirilmeyecektir

Konuya ilişkin detaylı açıklama Tebliğ yayınlandıktan sonra yapılacaktır