Hap

Hap



HAP a (ar habb, tane'den)

1 Ağız yoluyla verilmek üzere hazırlanmış, küre şeklinde, katı ilaç Ağırlığı 0,1 ve 0,5 gram arasında olup, çiğnemeden yutulur (Bk an-sikl böl Eczc)

—2 Bir içimlik afyon

—3 Hap kutusu, hastanın günlük tedavide alması gerekli ilaçların (hap, komprime, je-lül) konulmasına yarayan, değerli bir madenden ya da süslü porselenden yapılmış kutu

|| Hap yapmak, burnundaki pislikleri eliyle dışarı çıkarıp yuvarlamak (tkz)

|| Hapı yutmak, kötü bir duruma düşmek: izinsiz olduğumuz anlaşılırsa hapı yuttuk demektir (tkz)

—Denize Ambarda boşluk bırakmadan istiflenmiş dökme yük || Hap etmek, dökme yükü ambarda boşluk bırakmayacak biçimde istiflemek

—Kad hast Gebeliği önleyici hap, gebe kalmamak için ağız yoluyla alınan, hormon cinsinden ilaç (komprime, drajemsi komprime ya da draje)

—Ansİkl Eczc Tedavide kullanılan bütün maddeler hap şeklide verilebilir Bu nedenle hazırlanışları kıvamlarına göre değişiklik gösterir Kalıba dökülebilir bir hap hamuru elde etmek için etken madde ya da maddeler sıvağ denen etkisiz bir maddeye eklenir, elde edilen hamur hap aletiyle parçalara bölünür Haplar, mide özsuyunun etkisinden korunmak ve etken maddenin bağırsakta emilmesini sağlamak için jelatin ya da keratin çözeltisi içine daldırılarak üzerleri kaplanır

—Kad hast Gebeliği önleyici hapın keşfi, kadınların gebelik süresince döllene-mediği ilkesine dayanır (-> gebeliğin önlenmesi) Araştırmacılar, projestatif maddeler kullanarak ve böylece gebe olmayan kadınlarda bir gebelik "iklimi" yaratarak gebeliği önleyici etki yaratmayı denediler 1956'da Pincus, birçok sentetik projestatifi inceledikten sonra noretinod-reli seçti Deneme, 1956'da, nüfus yoğunluğunun çok yüksek olduğu Porto Rico' nun San Juan bölgesinde başladı 18 aylık denemelerden sonra elde edilen ilk sonuçlar, bu yöntemin gebeliği önleyici klasik yöntemlerden daha üstün olduğunu gösterdi Ondan sonra Los Angeles'te (1962), Hindistan'da, Texas'ta, Londra'da yeni denemelere girişildi Türkiye'de 1965'te çıkan bir kanunla hapların eczanelerde reçeteyle satılmasına izin verildi
Modern hapların hemen hemen hepsi, bir projestatif ile birlikte bir östrojen içerir Sayıca pek çok olan projestatifler markadan markaya değişirken, östrojenler hemen hemen hep aynıdır: etinilöstradiyol Başlangıçta hap başına 100 ile 75 mikrogram arasında değişen östrojen dozu, ingiltere'deki Dunlop komitesinin tavsiyesiyle 50 mikrograma düşürüldü

Haplar üç tipe ayrılır:

1 "normal" hap, 50 mikrogram östrojen ve 0,5 ila 2 miligram projestatif içerir Bu hap, yumurtlamayı durdurarak, endometriyumu atrofiye uğratıp yumurtanın yuvalanmasına elverişsiz duruma ve dölyatağı boynu sümüğünü spermatozoitleri kabul etmez hale getirerek etki gösterir

2 mini hap, 30 ila 40 mikrogram östrojen ve önceki kadar projestatif içerir Östrojen miktarının azalması damar ve metabolizma risklerini düşürdüğü gibi hapa daya-nıklığı ve hapın etkinliğini de azaltır
Bu iki tip hap, hep aynı dozda verilebileceği gibi normal bir aybaşı devresinin iki ayrı evresini uyarmak amacıyla, ayarlı bir dozda da verilebilir (iki fazlı haplar ya da bölümlü haplar)

3 mikro hap, östrojen içermeyen yalın bir projestatiftir Yumurtlamayı önlemez, ama sümüksü salgıyı spermatozoitlere karşıt kılar Öteki haplar ayda 21 gün kullanılmak gerekirken, bu her gün alınmak ister Etkisi azdır, ama buna karşılık yan etkileri de azdır
Erkeklerin kullanacağı hap henüz deneme halindedir Araştırmalar birçok yönde sürdürülmektedir: hipofiz uyarıcılarının bloke edilmesi, doğrudan doğruya erbez-lerinin engellenmesi, bağışıklığın engellenmesi

Hap alındığında ortaya çıkabilecek karmaşaların değerlendirilmesi, duygusal taraf tutmalar yüzünden, uzun süre engellenmiştir Kuşkusuz, östrojenlerin, yağ ve şeker metabolizması, kan pıhtılaşması, damarlar ve karaciğer üzerinde zararlı etkileri vardır Projestatifler de pek zararsız sayılmazlar Bununla beraber, verilmesine engel haller hekim muayenesi ile saptanır, kadın da kendini düzenli bir şekilde kontrol ettirmeyi kabul ederse, çekinceler en aza indirilmiş olur