Meşe - Bodur Meşe

Meşe - Bodur meşe

Meşe;Bodur meşe, Batı Avrupa ormanlarında yetişen belli başlı ağaç türlerinden biridir Değirmilparçalı yapraklarından ve palamut adı verilen meyvelerinden hemen tanınır Palamutlar bir kadehçikle yumurtamsı bir kısımdan oluşur Meşe toplu görünüşlü ağaçlardandır Kabuğu derin yarıklarla doludur

Birçok meşe türü vaıdır Avrupa'da saplı meşe (meyvelerinde uzun bir kuyruk veya sap bulunur), sapsız meşe (meyvelerinde sap bulunmaz), tüylü meşe (yapraklarının alt yüzü tüylüdür) yetişir Akdeniz Bölgesi'nde kışın yapraklarını dökmeyen meşe türleri vardır kermes meşesi, yeşil meşe veya pınar, kabuğundan şişe mantarı yapılan mantar meşesi

Meşe, Kayıngiller familyasının Quercus cinsi MEŞE Kestane ve kayın ağaçlarıyla aynı familyada yer alan meşeler kuzey yarıkürede yaygın değerli kereste ağaçlarıdır Kayıngiller familyasının Quercus cinsini oluşturan bu ağaçların 450'yi aşkın türü vardır Türkiye'de de kendiliğinden yetişen 18 kadar meşe türü saf halde ya da başka ağaçlarla karışık olarak geniş orman alanları oluşturur Ülkemizin en yaygın türleri arasında yer alan saplı meşe (Quercus robur) yamaçlarda ve dere yataklarında küçük gruplar halinde ya da tek tek bulunur, buna karşılık sapsız meşe (Quercus petraea) çoğunlukla saf ormanlar oluşturur

Önemli bir kereste kaynağı olan kasnak meşesi (Quercus vulcanica) Türkiye'ye özgü bir türdür, yani dünyada başka hiçbir yerde yetişmez Başlıca yayılış alanı Kütahya, Afyonkarahisar, Konya, İsparta ve Eğridir yöreleridir; bu ormanlara yerel olarak "kasnak ormanı" denir Ayrıca, en geniş yayılışını Batı, Güney ve Güneydoğu Anadolu'da gösteren mazı meşesi (Quercus infectoria), en çok Marmara ve Ege bölgelerinde yetişen tüylü meşe (Quercus pubescens), Kuzeydoğu ve Doğu Anadolu dışında hemen her yere dağılmış Türk meşesi {Quercus cerris), Marmara, Ege, Akdeniz bölgelerinde bol, Karadeniz Bölgesi'nde çok seyrek olarak bulunan kermes meşesi (Quercus coccifera) ülkemizdeki öbür önemli meşe türleridir

Meşeler bir bölümü yaz kış yeşil kalabilen, bazısı ise kışın yapraklarını döken ağaçlardır Yapraklan genellikle oval biçimli, kenarları loplu ya da dişlidir Çoğunlukla yapraklarla birlikte açan erkek ve dişi çiçekler aynı ağaç üzerinde bulunur Erkek çiçekler tırtıl denen sarkık başaklarda toplanmıştır Bu başaklarda üretilen çiçektozlarını rüzgâr dişi çiçeklere taşıyarak döllenmelerini sağlar Döllenme sonucunda dişi çiçekler meyveye döner Meşe meyvelerine "palamut" adı verilir Her palamut dışı pullarla kaplı minik çanakların (kadeh) içinde bulunur Meşelerin gençken pürüzsüz yapılı, düz gövde kabuğu yaşlandıkça kalınlaşır ve derin çatlaklı bir görünüm alır

Uygun koşullarda yaklaşık 2000 yıl kadar yaşadığı söylenen meşeler eskiçağlarda kutsal sayılırdı Romalılar döneminde ise odunu çok değerliydi ve özellikle gemi yapılırdı Günümüzde de önemli bir kereste kaynağı olan meşe ağaçlarının sert ve sağlam odunları mobilya, tarım aletleri, parke ve fıçı yapımında kullanılır Bu ağaçların yalnızca odunundan değil, başka organlarından da yararlanılır Örneğin, meyveleri hayvanlara yedirilir, dallarından mangal kömürü hazırlanır Ayrıca, bol tanen içeren gövde kabukları, meyve çanakları ve bazı türlerin (özellikle mazı meşesinin) mazıları {bak Mazi) deri sepilemekte kullanılır ve tanen kaynağı olarak değerlendirilir Akdeniz'e özgü bir meşe türü olan mantar meşesinin dış kabuklarından ise mantar elde edilir (bak Mantar)