Besmele - Allah - Rahman - Rahim - Bağış - Esirgemek

Besmele - Allah - Rahman - Rahim - bağış - esirgemek


Kur'an-ı Kerim'in ilk ayetinin adıdır İslam literatüründe bu ilk ayeti okumaya da besmele denmektedir Türkçe'de daha çok besmele çekmek veya besmele okumak denir
Besmele, Kur'an'ın 114 suresinden 113'ünün giriş cümlesi olarak yer almaktadır Ayrıca o, Nemi suresinin 30 ayetinin de bir bölümüdür

Orijinal şekliyle "Bismillahir Rahmanir Rahîm" olan bu cümle dilimize, yaklaşık bir ifadeyle: "Çok esirgeyen, çok bağışlayan Allah'ın adıyla" şeklinde çevrilebilir
Kur'an'ın ilk ayetinin besmele oluşu ve besmelenin her ' surenin başında tekrarlanışıİslam bilginlerinin bu cümle ile ilgili çok geniş yorumlar yapmalarına neden olmuştur Besmele ile ilgili hadisleri de dikkate alarak bu yorumları şu şekilde özetleyebiliriz:

Her şeyden önce besmeleye vücut veren 4 kelime, (isim, Allah, Rahman, Rahim)den 3'ü Allah'ın isimleri olup, bunların 2'si bağış, esirgemek, cömertlik, affetmek anlamlarını taşımaktadır Kur'an ilk cümlesine bunları koyarak temel konusu olan Allah (veya ulûhiyet) ve insan-Allah ilişkisinde hâkim öğenin rahmet ve merhamet olduğuna dikkat çekmektedir Rahman ve Rahim'in kökü olan rahmet kelimesi (Merhamet de bu köktendir) Kur'an'ın açık beyanlarına göre Allah'ın hâkim niteliğidir Ne ilginçtir ki, Kur'an-ı Kerim Enbiya suresi 107 ayette Son Peygamberi de "âlemlerin rahmeti" olarak nitelendirmektedir O halde şunu rahatlıkla söyleyebiliriz: Kur'an'ın tanıttığı Allah ve Kur'anı insanlığa tebliğ eden Hz Muhammed her şeyden önce birer rahmet unsurudurlar
İkinci önemli nokta da şudur: Hz Peygamber: "Besmelesiz başlanmış işler sonuçsuz kalmaya mahkûmdur"

diyerek besmelenin insan hayatında, özellikle Müslüman'ın yaşantısında tuttuğu yere dikkat çekiyor İslam bilginlerinin bu hadisten anladıkları, besmelenin şuursuz ve mekanik bir şekilde tekrarlanması değil, ondaki rahmet ve merhamet esprisinin Müslüman'ın bütün hayatına hâkim kılınması gerçeğidir Müslüman el attığı her işte ve giriştiği her davranışta besmele çekerek Allah'a âdeta rahmet ve merhamet üzre hareket edeceğine ilişkin söz vermektedir

Dikkat çekilen noktalardan biri de şudur: Besmelenin Kur'an'ın ilk cümlesi oluşu ve 113 surenin başında tekrarlanışı, bu tanrısal kitabın tespitlerinin ve insan hayatına bakışının rahmet ve merhamet üzre olduğunu gösterir

İslam ahlakı, incitme, öldürme ifade edecek davranışlarda ve bu davranışlara müsaade veren sözlerde besmele ile başlamayı yasaklamıştır Bunların haklı ve evrensel gerekçelere dayanmaları durumu değiştirmez Bunun içindir ki, Kur'an—ı Kerim'in savaşmaya müsaade eden ve putperestlere ültimatom içeren Tevbe Suresi besmelesiz başlayan tek suredir, (bk Tevbe Suresi) Ve bunun içindir ki, İslam Peygamberi en doğal davranışlardan biri olan eti yenen hayvanların kesimi ve avlanma sırasında besmeledeki Rahman ve Rahim sıfatlarının anılmasını yasaklamıştır Bu durumlarda sadece "Allah" denir, veya Allah'ın başka bir ismi anılır