Aydın’ın Gizli Kalmış Hazineleri

Aydın tarihî ve kültürel dokusuyla tarımdan sonra turizm sektöründe de söz sahibi iller arasında olmaya aday
24 Mayıs 2010 Pazartesi, 09:53:36






Aydın, verimli ovalarıyla Türkiye’nin tarım ve hayvancılık sektöründe öne çıkan illeri arasında yer alıyor İl, küreselleşme ve tarımda endüstrileşmenin artmasıyla değişen üretim ilişkilerine adaptasyonda zorlansa da Türkiye’nin tarım deposu unvanını yıllardır gururla taşıyor

ADÜ HABER dergisinde yer alan habere göre verimli arazilerini tarım sektörünün hizmetine sunma konusunda başarısından ödün vermeyen Aydın, kültürel ve tarihî değerlerini turizm sektörünün hizmetine sunma konusunda aynı başarıyı gösteremiyor Geleneksel ‘Deniz-Güneş-Kum’ sloganıyla Kuşadası ve Didim ilçelerine turist çeken Aydın, restorasyon çalışmalarının yetersiz ve özensiz olması, altyapı ve üstyapı yatırımlarının gerçekleştirilememiş olması ve turizm sektörünün lokomotif gücü tur operatörlerinin bölgede yapılanmalarının sağlanamamış olması nedeniyle isminin başına turizm kenti unvanını ekleyememenin sıkıntısını yaşıyor

Oysa ki Aydın; Thales, Anaksimender, Anaksimenes, Hekatais, Hippodamos ve İsidoros gibi filozofları yetiştirmiş, Prehistorik dönemlerden bu yana birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış antik bir kent Traklar tarafından alınan Tralles antik kenti üzerinde kurulan bu il, Afrodisias, Milet, Alinda, Didyma, Nysa, Priene, Magnesia gibi antik kentlerin izlerini taşıyor Aydın, şehir merkezindeki tarihî hamamları, külliyeleri, camileri, sebilleri, çeşmeleriyle ilk çağlardan Osmanlı Dönemine, Kurtuluş Savaşından günümüze tüm tarihsel sürecin izlerini sadece ilçelerinde değil şehir merkezinde de taşıma ayrıcalığına sahip

Turizm sektörünün hizmetine sunulacak pek çok tarihî değer var

Araştırmalar, Aydın merkezindeki en eski yerleşimin MÖ 4500 yıllarına dayanan Dedekuyusu diğer adıyla Deştepe Höyüğü olduğunu ortaya koyuyor İkinci eski yerleşim ise Adnan Menderes Üniversitesi tarafından kazıları sürdürülen Tralleis Antik Kenti Akropol’de bulunan seramik parçaları şehrin tarihînin, MÖ 9ve 8 yüzyıla kadar dayandığını kanıtlıyor

Aydın’ın ilçeleri ise MÖ 5 yüzyılda kurulan ve Roma İmparatorluğu’nun izlerini taşıyan Afrodisias’a, geçmişi MÖ 2000’li yıllara ortalarına kadar uzanan Milet’e, Karyalılar tarafından kurulan Alinda’ya, 12 şehirden kurulu Priene’ye ve Türkiye’nin en iyi korunmuş stadyumuna sahip Magnesia’ya ev sahipliği yapıyor

Aydın önemli ticaret yollarına ev sahipliği yaptı

Aydın sadece ilçelerinde değil şehir merkezindeki tarihî ve kültürel değerleriyle de dikkat çekiyor Çok sayıda önemli ticaret yoluna ev sahipliği yapan Aydın için Gazi Bulvarı’nın üstündeki 1629 Sokak özel bir öneme sahip İzmir-İç Anadolu arasındaki önemli bir ticaret yolu işlevi gören bu tarihî ticaret yolu, Osmanlı Döneminde konsolosluklardan bankalara, gümrük müdürlüğünden bedesten ve hanlara kadar çok sayıda eseri barındırıyor Batıda Kemer, doğuda Ilıcabaşı mevkiinden devam eden ticaret yolu üzerinde namazgâhlar ve çeşmelerin yanına Nasuh Paşa Külliyesi, Bey Hamamı, Alihan Oğlu İsmail Türbesi, Çifte Hamam (Gümrükönü Hamamı), Cihanoğlu Hanı gibi eserlerle Macar ustalarınca yapılan Ekrem Çiftçi Evi gibi tarihî evler eşlik ediyor
Yerli ve yabancı turistler, birçok yerde karşılaştıkları geleneksel çarşı sistemini Aydın’da da buluyor Yağcılar İçi veya Arasta denilen çarşı bölgesi farklı ürünler sunan mağazalarına karşın, gelenekselliğini tam olarak yitirmiş değil

Aydın önemli bir turizm destinasyonudur

Aydın hem sahilleri hem tarihî ve kültürel değerleri hem de termal kaynaklarıyla turizm sektörüne bir paket olarak sunulabilecek önemli bir turizm destinasyonudur Şehir merkezindeki tarihî eserler bir an önce aslına uygun olarak restore edilip koruma altına alınırsa gün ışığına çıkmamış ama çalışmaları devam eden arkeolojik kazılar desteklenirse mahalli otoriteler, üniversite, sivil toplum kuruluşları, işadamları ve Aydın halkı işbirliği içinde hareket ederse Aydın, bir turizm kenti olmaya adaydır

Sanat Tarihçisi Mükerrem Kürüm’ün ifadesiyle; Devletin İl Özel İdareleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı, TOKİ ve benzeri kurumları aracılığıyla sağladığı kredi imkanları, tarihî binalara sahip özel ve tüzel kişilere anlatılmalı, proje ve restorasyon desteği alabilecekleri yönünde bilgilendirmeler yapılmalı Kültür ve Turizm Bakanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Belediyelerin mülkiyetinde olan tarihî binaların bu kurumlarca ne kadar korunduğunu dikkatle takip etmeli, Aydın Belediyesinin ‘oruma Amaçlı İmar Planı’ gibi çalışmaları desteklenmelidir