05-02-2010
|
#1
|
[KAPLAN]
|
Timsahgiller
Timsahgiller (Crocodylidae), sıcak bölgelerde bataklıklar ve su kenarlarında yaşayan vücudu kemiksi pullarla örtülü sürüngenleri içeren, timsahlar (crocodilia) takımına dahil bir familya Bu familyanın üyeleri krokodil olarak adlandırılır

Konu başlıkları
- 1 Timsah Sözcüğünün Kökeni
- 2 Fizyoloji ve biyoloji
- 3 Avlanma ve beslenme
- 4 Üreme
- 5 Coğrafi dağılım
Timsah Sözcüğünün Kökeni
Timsah sözcüğü köken olarak Arapça bir sözcüktür Peçenekler, Kumanlar, Kıpçaklar, Basmıllar, Oğuzlar, Karluklar, Türgeşler, Hazarlar, Göktürkler, Uygurlar, Tuna Bulgarları, Kimekler Kumanlar timsaha Alavan demişlerdir Kâşgarlı Mahmud tarafından Bağdat'ta 1072 - 1074 yılları arasında yazılan Türkçe - Arapça sözlük olan Divânu Lügati't-Türk'te de timsah sözcüğünün Türkçesi Alavan olarak geçer

Yavru timsah
Fizyoloji ve biyoloji
Timsah, sıcak bölgelerdeki akarsularda yaşayan, Timsahgiller familyasından iri yapılı, kalın ve kabuksu derili sürüngen türlerinin genel adı Uzaktan bakıldığında kertenkeleye benzerler Vücutlarının üzeri, sert kemiksi plakalarla örtülüdür Ön ayaklarında beşer, arka ayaklarında dörder parmak bulunur Parmak araları tamamen veya kısmen perdelidir Uzun, yandan basık kuyrukları suda kürek vazifesi görür Güçlü dişlerle bezenmiş, çok kuvvetli çeneleri vardır Yalnız üst çene açılır Etli dil, alt damağa yapışıktır Gözleri, burunları ve kulakları başlarının üst kısmında bulunur Suda yüzerken rahatça etraflarını görür, işitir ve solunum yaparlar Karada vücutlarını zor taşımalarına rağmen, suda çok iyi yüzerler Gündüzleri dinlenir, çoğunlukla gece avlanırlar Gözbebekleri dikey olduğundan gece de iyi görürler Timsahlar renk körüdür
Avlanma ve beslenme
Balık, kuş ve suya gelen memelilerle beslenirler İnsanlara da saldıranları vardır Avlarını güçlü çeneleri arasına sıkıştırıp suya çekerek boğarlar Dişlerini avlarını parçalamada kullanırlar Çiğnemeden parçalar halinde yutarlar Sindirim için çakıl ve taş da yutarlar Sonra dişlerinin arasındaki artıkları dışarı çıkarırlar Taze etin sindirimi zor olduğu için bazı türler avlarını "kendin pişir kendin ye" alanlarına götürüp akrabalarıyle afiyetle yerler

Crocodylus acutus
Gözleri üç perdelidir Suya daldıkları zaman burun ve kulak delikleri birer kapakla örtülür Ağız gerisinde bulunan bir kıvrımı damaklarına yapıştırarak soluk ve yemek borularını birbirinden ayırabildiklerinden su altında bile ısırıp yiyebilirler Konik yapılı dişler aşındıkça yenileri sürer Derilerinden bavul, çanta iskarpin yapılır Bu bakımdan bol miktarda avlanırlar
Yürekleri dört gözlüdür Aort kökleri Panizza kanalı vasıtasıyla birleştiklerinden vücutlarında kirli kan dolaşır Diğer sürüngenler gibi soğukkanlı hayvanlardır Vücut ısıları çevre ısısına göre değişir
Üreme
Yumurtayla çoğalırlar Çiftleşmeden sonra dişi, kıyıdaki bir kumlukta açtığı çukur içine kaz yumurtası iriliğinde 50 kadar yumurta yumurtlar Yumurtaların üzerini kumla örterek yakınlarında nöbet bekler Bazan bu süre üç ayı bulur Dişi bu sürede hiçbir şey yemediğinden kilo kaybeder Zaman zaman erkek de dişinin yakınına gelir Ama dişisini beslemeyi akıl edemez Yavrular, yumurta kabuğunu kırmaya hazır olunca 20 metre kadar uzaklıktan duyulan sesler çıkararak annelerini yardıma çağırırlar Dişi, kumları açarak yumurtalardan yavruların çıkmasına yardım eder İnce derili yavrular büyük bir titizlikle tek tek annenin ağzında su kıyısına taşınır Bakıma muhtaç yavrular altı ile sekiz haftalık bir süre içinde anne ve baba tarafından dış tehlikelerden büyük bir dikkatle korunur Yırtıcı kuşlar ve vahşi memeliler timsah yavrularına düşkündür Yavrular kendilerine bakacak duruma gelince anne ve babalarından uzaklaşarak kendilerine av sahaları ararlar Büyük timsahlardan uzak olmak zorundadırlar Hatta bazan sonraki karşılaşmalarda anne ve babalar yavrularını tanıyamamakta, onlara av gözüyle bakmaktadır Yavrular, balık yumurtaları, salyangoz ve su böcekleriyle beslenirler
Coğrafi dağılım
Krokodillere çoğunlukla Amerika, Afrika, Madagaskar, Güney ve Doğu Asya ile Orta Avustralya'da rastlanmaktadır Tuzlu sularda yaşayanları da vardır Nil krokodilinin anayurdu Nil Irmağı olduğundan bu adla anılır Eski Mısırlılar bunlardan korkar ve mukaddes sayarlardı Bugün Nil kıyılarında bu timsahlar kalmamıştır Afrika'da ve Madagaskar'da mevcuttur Uzunluğu 7 metreye ulaşabilir Bu timsahlar 1500 kg ye kadar ulaşabilirler Bunların eskiden yaşamış onlarından bir tanesinin fosilinin boyu 15 metre civarında tahminen de 4000 kg kadardı
|
|
|