Vantilatör Nasıl Çalışır

**Şengül Şirin** · 02-10-2010

Vantilatör Nasıl Çalışır

Hava ya da başka gazları hareket ettirmek için kullanılan elektrikli bir aygıttır

Büyük ölçekli vantilatörlere, özellikle sanayide kullanılan türlerine genellikle "fan" denir

Vantilatörler ve fanlar, binalardaki klima sistemlerinin, ısıtma ve havalandırma donanımlarının, taşıt motorları ile başka makinelerdeki soğutma sistemlerinin ana birimlerindendir

Elektrikli vantilatör 19

yüzyılın sonlarında geliştirildi

Daha önceleri sıcak ülkelerde yüzlerce yıl, kol gücüyle çalışan vantilatörler kullanılmıştır

Hindistan'da bu tür vantilatörlere punkah, bunu çalıştıran hizmetkâra da punkah wallah denirdi

Elektrikli vantilatörü 1882'de ABD'li mucit Schuyler S

Wheeler geliştirdi

Wheeler bir elektrik motorunun miline pervane takmıştı

1884'lerde vantilatörler için yapılan küçük elektrik motorlarının kullanımı oldukça sınırlıydı

Bu tür motorların tasarımında zayıflıklar vardı

1890 sonrasında daha gelişmiş elektrik motorları ve vantilatörler ortaya çıktı

Yeniliklerden biri, vantilatörün çevresine pirinç telden koruyucu bir kafes takılmasıydı

Bu vantilatörler hasta odalarında kullanıldı

Vantilatörler ve fanlar, ortamdaki havayı hareket ettirmenin, yani havayı ya da başka gazlan bir yerden bir yere aktarmanın yanı sıra, fabrikalarda makinelerin çıkardığı toz, odun talaşı ve yongalarını bulunulan ortamdan uzaklaştırmak için de kullanılır

Vantilatörlerin, pervaneli ve çarklı olmak üzere iki türü vardır

Pervaneli türden olanlar eğik düzlem ilkesine göre, çarklı türden olanlar ise çarkla birlikte dönen hava üzerinde etkiyen merkezkaç kuvvetiyle iş görür

Uçaklardaki kompresörlü motorlarda bulunan "süperşarjer", yani kompresör aslında çarklı bir vantilatör türüdür

Bu vantilatör, yüksek uçuşlarda motor girişindeki düşük basınçlı havayı sıkıştırıp havanın basıncını hemen hemen deniz düzeyindeki hava basmana yükselterek motorun gerekli gücü üretebilmesine yardım eder

Böylece motor gereksinim duyduğu uygun hava-yakıt karışımını almış olur

İçten yanmalı motorlar ve gaz ya da buhar türbinleriyle çalışan fanlar da vardır

02-10-2010	#1
Şengül Şirin	Vantilatör Nasıl Çalışır Vantilatör Nasıl Çalışır Hava ya da başka gazları hareket ettirmek için kullanılan elektrikli bir aygıttır Büyük ölçekli vantilatörlere, özellikle sanayide kullanılan türlerine genellikle "fan" denir Vantilatörler ve fanlar, binalardaki klima sistemlerinin, ısıtma ve havalandırma donanımlarının, taşıt motorları ile başka makinelerdeki soğutma sistemlerinin ana birimlerindendir Elektrikli vantilatör 19 yüzyılın sonlarında geliştirildi Daha önceleri sıcak ülkelerde yüzlerce yıl, kol gücüyle çalışan vantilatörler kullanılmıştır Hindistan'da bu tür vantilatörlere punkah, bunu çalıştıran hizmetkâra da punkah wallah denirdi Elektrikli vantilatörü 1882'de ABD'li mucit Schuyler S Wheeler geliştirdi Wheeler bir elektrik motorunun miline pervane takmıştı 1884'lerde vantilatörler için yapılan küçük elektrik motorlarının kullanımı oldukça sınırlıydı Bu tür motorların tasarımında zayıflıklar vardı 1890 sonrasında daha gelişmiş elektrik motorları ve vantilatörler ortaya çıktı Yeniliklerden biri, vantilatörün çevresine pirinç telden koruyucu bir kafes takılmasıydı Bu vantilatörler hasta odalarında kullanıldı Vantilatörler ve fanlar, ortamdaki havayı hareket ettirmenin, yani havayı ya da başka gazlan bir yerden bir yere aktarmanın yanı sıra, fabrikalarda makinelerin çıkardığı toz, odun talaşı ve yongalarını bulunulan ortamdan uzaklaştırmak için de kullanılır Vantilatörlerin, pervaneli ve çarklı olmak üzere iki türü vardır Pervaneli türden olanlar eğik düzlem ilkesine göre, çarklı türden olanlar ise çarkla birlikte dönen hava üzerinde etkiyen merkezkaç kuvvetiyle iş görür Uçaklardaki kompresörlü motorlarda bulunan "süperşarjer", yani kompresör aslında çarklı bir vantilatör türüdür Bu vantilatör, yüksek uçuşlarda motor girişindeki düşük basınçlı havayı sıkıştırıp havanın basıncını hemen hemen deniz düzeyindeki hava basmana yükselterek motorun gerekli gücü üretebilmesine yardım eder Böylece motor gereksinim duyduğu uygun hava-yakıt karışımını almış olur İçten yanmalı motorlar ve gaz ya da buhar türbinleriyle çalışan fanlar da vardır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır