Uzay Mekiği-Soyuz ve Salyut

Uzay Mekiği-Soyuz ve Salyut




Rusya'nın, insansız uzay araştırma araçları ve Dünya yörüngesinde insanlı uçuşlar üzerinde çabalarını yoğunlaştırdı ve 1966'da "Luna 9" la ilk yumuşak Ay inişi yapıldıktan sonra Ay insansız uzay araçlarıyla araştırıldı 1970'te "Luna 16," Bereket Denizi'nden aldığı toprak örneğini Dünya'ya getirdi; otomatik Ay aracı "Lunohod 1" Yağmur Denizi'nde araştırmalar yaptı İkinci bir Ay aracı olan "Lunohod 2" de 1973'te Le Monnier kraterine indi

Bunca başarıyla başlamış olan insanlı uzay programı, 1967'de kozmonot Vladimir Komarov'un yeni bir insanlı Rusya'nın uzay aracı kuşağının ilki olan "Soyuz l"le Dünya atmosferine yeniden girişi sırasında yaşamını yitirmesi üzerine bir gerileme gösterdi Soyuz uzay aracı ABD'nin Apollo'sundan daha küçük olmasına karşılık hep kullanımda kaldı Soyuzların son türleri Soyuz TM olarak adlandırılmıştır Soyuz, modüllerden oluşan bir uzay aracıdır; bir yörünge modülü, bir iniş modülü ve bir de aygıt modülü vardır Kozmonot ekibi, uzayda yörünge modülünde çalışır ve iniş modü-lüyle Dünya'ya geri döner Ekip, Dünya'ya ininceye kadar iniş modülünde kalır; modül, paraşütleri ve hız kesme roketleri sayesinde alçalmayı yavaşlatır ve yere yumuşak iniş yapar
İlk kenetlenme ve kozmonot aktarımı 1969'da "Soyuz 4" ile "Soyuz 5" arasında gerçekleştirildi ve aynı yıl toplam yedi kozmonot taşıyan üç uzay aracı "Soyuz 6, 7 ve 8" aynı anda yörünge uçuşu yaptı



Soyuzların bugünkü ana amacı yörüngede bulunan ve Salyut adıyla bilinen Sovyet uzay istasyonlarına kozmonot götürüp getirmektir İlk uzay istasyonu olan "Salyut 1" 1971'de fırlatıldı ve "Soyuz 11" mürettebatı (Georgi Dobrovolski, Vladislav Volkov ve Viktor Patsayev) bu istasyonda 23 gün kaldı Ama ne yazık ki, bu üç kozmonot, Dünya'ya dönüş sırasında iniş modülündeki bir vananın kazayla açılması ve kabin basıncının düşmesi sonucunda yaşamlarını yitirdiler Soyuz uçuşlarına başka ülkelerden de kozmonotlar katılmıştır

1983'e gelindiğinde altı Salyut uzay aracı daha fırlatılmış bulunmaktaydı ve bunları ziyaret eden kozmonotların yörüngede kalma süreleri de giderek uzuyordu 1984'te kozmonotlar Kizim, Solovyov ve Atkov yörüngedeki "Salyut 7" uzay istasyonunda 237 gün kalarak uzayda en uzun süre kalma rekorunu kırdılar Bu süre içinde başka kozmonot gruplarınca ziyaret edildiler ve kendilerine insansız Progress uzay araçlarıyla taze yakıt, yiyecek ve donanım taşındı 1983 ve 1985'te büyük Kozmos insansız uzay araçları otomatik olarak "Salyut 7"yle kenetlendi ve "Salyut 7" büyük bir uzay istasyonu haline geldi Bu uzay istasyonundan ayrılabilen bir iniş modülü Dünya'ya malzeme ve donanım taşıyabilmektedir
1986'da Rusya uzayda sürekli kalacak, insanlı uzay istasyonlarının merkez modülü olan "Mir"i fırlattı