Tuz Gölü |
02-02-2010 | #1 |
Şengül Şirin
|
Tuz GölüTuz Gölü Van Gölü'nden sonra ülkemizdeki ikinci büyük göldür Dünyanın en tuzlu göllerinden biridir ve bu özelliği kıyılarında tuz üretimi yapılmasına olanak verir İç Anadolu Bölgesi'nin orta kesiminde yer alan Tuz Gölü kuzeyde Haymana, güneyde Obruk ve batıda da Cihanbeyli yaylalarıyla çevrilmiş bir konumdadır Doğuda yükselen eski bir kütle Tuz Gölü'nün içinde bulunduğu çanakla Kızılırmak vadisini birbirinden ayırır Yaklaşık 1500 km2'lik bir alanı kaplayan gölün deniz düzeyinden "yüksekliği 905 metredir Uzunluğu 80 km kadar olan Tuz Gölü' nün genişliği 48 kilometreyi bulur Doğu kıyısı boyunca kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda uzanan bir kırık (fay) çizgisi geçen Tuz Gölü, eski jeolojik çağlarda oluşan kırılmalar ve çökmeler sonucunda ortaya çıkmış, tektonik kökenli bir göldür Son jeolojik dönemin nemli ve serin geçen bir bölümünde daha geniş bir alan kaplayan Tuz Gölü'nün su düzeyi bugünkünden 100 metre daha yüksekti Çevrede daha geniş bir alan kapladığını gösteren eski göl sekilerine rastlanır Batı kıyısı yakınındaki Acı Göl ve Tersis-han Gölü gibi irili ufaklı su birikintileri eski göle ait kalıntılardır Tuz Gölü ilkçağda Tatta adıyla anılırdı Daha sonra uzun bir süre kuzeydoğu kıyısı yakınındaki Şereflikoçhisar yerleşim merkezinin eski adıyla, Koçhisar Gölü olarak anıldı Daha sonra Tuz Gölü dendi Bunun başlıca nedeni, sularının bir litresinde 329 gr gibi çok yüksek oranda tuz bulunmasıdır Gölün bu özelliği değerlendirilerek tuz elde etmek amacıyla kıyılarında tuzlalar kurulmuştur Bunlardan başlıcaları Kaldırım ve Yavşan tuzlalarıdır Bu tuzlalarda gerçekleştirilen üretim ülkemizin tuz gereksinmesinin önemli bir bölümünü karşılar Yaklaşık 12000 knr'lik bir alanın sularını toplayan Tuz Gölü kapalı bir havzadır Bir gideğenle dışa akışı olmayan Tuz Gölü ülkemizin en az yağış alan yörelerinden birinde yer alır Göle dökülen en önemli akarsular Peçeneközü Deresi ile Melendiz Çayı'dır Tuzlu ve jipsli arazilerden geçerek göle ulaşan bu akarsuların suları tuzludur Tuz Gölü'nün dipten de bazı tuzlu yeraltı sularıyla beslendiği sanılmaktadır Geniş bir alanı kaplamasına karşılık çok sığ bir göldür Tuz Gölü'nün en derin yeri yalnızca 2 metredir Öteki kesimlerindeki derinliği ancak santimetreyle ölçülebilir Türkiye'nin oldukça kurak bir bölgesinde yer alması nedeniyle bu sığ gölde yazın çok yoğun buharlaşma görülür Bu sırada doğu kesimindeki bir körfez dışında tümüyle kuruyan gölün tabanında kalınlığı yer yer 30 santimetreyi bulan mevsimlik bir tuz katmanı oluşur Eskiden gölün bu halini gören bazı yabancı gezginlerin buraya "Tuz Çölü" adını verdikleri bilinmektedir Tuz Gölü kıyılarının büyük bölümü bataklık halindedir Çevresi bozkırlardan oluşan Tuz Gölü kıyısında önemli bir yerleşme yerine rastlanmaz E-5 Karayolu gölün kuzeydoğu ve doğu kıyılarının yakınından geçer
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|