Gül Nasıl Yetiştirilir?

GÜL YETİŞTİRİCİLİĞİ

A- Gerekli Faktörler
A1- Toprak İstekleri:




Güller oldukça taze, killi-tınlı ve organik maddece zengin toprakları tercih ederler Bu topraklar, nemli olduklarında ayağa yapışan, fakat oldukça çabuk kuruyan, fazla kuru ve nemli olmadıkları zamanlarda kolaylıkla işlenebilen topraklardır Fakat genel olarak güller, hemen hemen tüm bahçe topraklarında yetişebilirler Ancak, sadece killi, kumlu yada çok kalkerli gibi ekstrem şartlara sahip topraklarda yetişemezler
Toprak analiz sonuçlarına göre gülün istekleri şöyledir
pH6-6,5
Tuz % 0,2-0,3
N 20-30 mg/100 gr kuru toprak
P2O5 50-80 mg/100 gr kuru toprak
K2O 80-150 mg/100gr kuru toprak
MgO 15-25 mg/100 gr kuru toprak
Mn 150-200 ppm 100grkuru toprak

A2- Toprak Hazırlığı ve Gübreleme :

Güllerin kolay ve çabuk köklenebilmeleri, gelişip süratle büyüyebilmeleri için toprağın çok iyi hazırlanması gerekir Hiç üretim yapılmamış, yeni topraklar söz konusu olduğunda derin işleme yapılması gereklidir Kumun hakim olduğu hafif topraklarda, ağır gübreler (Kompoze güb-reler, tercihen sığır gübresi ) en iyi sonucu verir Ağır topraklarda (kilin hakim olduğu) samanla karışık at gübresi uygundur Killi-Kalkerli topraklarda, herdemyeşil bitki artıkları, turba ve hayvan artıklarından yararlana-biliriz Toprak şartlarına göre 200 ppm nitrojen ve 150 ppm potasyum içeren likit gübreler, gerek duyulduğunda demir ve magnezyum ilavesiyle kullanılabilir

A3- Işık :

Güller havadar güneşli yerlerden hoşlanırlar Açıkta, sera dışında yapılan yetiştiricilikte, güneyde duvar diplerinde bulunan yataklar güller için hiç uygun değildir; çünkü aşırı sıcak ve yakıcı olur Eğer gülleri bu gibi yerlerde yetiştirme zorunluluğu varsa,kuvvetli güneş ışınlarından en çok etkilenen kırmızı renkte var-yeteler seçilmelidir Tırmanıcı, yayılıcı güller bu koşullar için idealdir Bunun dışında beyaz ve pembe renkli varyeteler seçilebilir

Işık, seralarda yetiştirilen bitkilerin gelişmesini en çok etkileyen faktörlerden biridir Işık intensitesi yazın en fazla olduğundan yazın gül kesimi daha fazla olur Gün uzunluğunun güllerin büyüme ve çiçeklenmeleri üzerinde bir etkisi yoktur Yapılan araştırmalarda yüksek intensiteli ( 100 W ) floresan lambalarla yapılan ek ışıklandırmanın gül üretimini % 50-200 arasında artırdığı görülmüştür Özellikle kısa saplı çeşitlerde ürün artışı yüksek olmaktadır

A4- Sıcaklık :

Bir çok gül çeşidi için 16 C gece sıcaklığı uygundur Güneşli günlerde seradaki sıcaklık bundan 5-7 C yüksek olabilir Daha yüksek sıcaklıklarda güllerde gelişme süresi kısalmakta, verim artmakta, ancak kalite düşmektedir (Çiçek sapı küçülür, sap kısalır ) Yeni dikilmiş güllerde başlangıçta sıcaklık kontrolü çok önemlidir Güllerde kritik dönem olarak bilinen, tomurcuğun bezelye büyüklüğünü alıncaya kadar geçmesi gerekli sürede, sıcaklık 21 C civarında tutulmalı, bundan sonra 16 C ye düşürülmelidir Bu şekilde daha kısa sürede çiçek elde edilir ( Larson,1980 )

A5- Nem :

Sera içi sıcaklığa bağlı olarak oransal nem, güllerin gelişmesi için uygun düzeyde tutulmadır Örneğin 24 C de % 60 bağıl nem uygundur Fazla nem, sera içi hastalıklarını artırdığı gibi, nem noksanlığı da gelişmeyi olumsuz yönde etkileyebilir Bitkide su kaybı artar, gelişme durur ve sürgünler kısalır
Geceleri sera içi neminin düşük olması ( % 40-60 )istenir Bunu sağlamak için ısıtma veya iyi havalandırma sistemi gerekir Elverişli nem koşullarında saplar daha uzun, çiçek ve yapraklar daha büyük olmakta, dolayısıyla kalite artmaktadır Sık sık yapılan yağmurlama sulama (sisteme) külleme ve kara leke hastalığının yayılmasında etkili olacağından sakıncalıdır




A6- Karbondioksit (CO2) :

Sera güllerinde fotosentez için su ile birlikte kullanılan önemli bir maddedir Fotosentez sonucu bitkide büyüme ve gelişme artar Havadaki normal CO2 gazı yaklaşık 300 ppm dir Sera- larda CO2 miktarı arttırılırsa fotosentez de artacağından güllerin sapı uzar Goncalar daha iri olur, dolayısıyla kalite artar Seralarda CO2 ihtiyacı havalandırmanın yanı sıra, sera içinde alkol, propan yakılması ile de sağlanabilir

A7- Havalandırma :

Seraların sıcaklığına ve nem oranına bağlı olarak gerektiğinde havalandırma yapılmalıdır Havalandırma, sera sıcaklığı 21 C nin üzerine çıktığı zaman yapılmalıdır Havalandırma ile sera sıcaklığı ve sera nemi kontrol altına alınır Ayrıca bitkiler için gerekli olan CO2 ve O2 de sağlanmış olur

A8- Sulama :

Güllerde dikimden itibaren yeterli sulamaya özen gösterilmelidir Sulama zamanı ve miktarı çevre koşullarına, toprak yapısına, bitkinin gelişme durumuna bağlı olmakla birlikte, sürgün verme döneminde ve yaz aylarında gül, daha fazla suya ihtiyaç duyar Budama sonrası, çiçek kesim dönemi ve kış aylarındaki su ihtiyacı ise daha azdır
Bir dekar seranın yıllık su ihtiyacı 2000-2500 ton arasında hesaplanabilir

B Güllerin Dikimi ve Budanması
B1- Dikim :

Güllerin dikiminde en uygun periyodik Kasım ve Mart ayları arasındadır Fakat gerçekte 15 Ekimden itibaren Nisan sonuna kadar dikilebilirler Kışın dikim, toprak şartlarının elverişsizliği nedeniyle uygun değildir Dikim, geç Nisanda yapılmışsa özellikle sulamaya büyük özen göstermek gerekir Söz edilen dikim zamanları çıplak köklü güller için geçerlidir Şimdi yetiştiriciler, her mevsim hatta yazın bile dikilebilme olanağı olan olan tüplü güller yetiştirmektedir

Gerek bahçecilikte, gerekse seralarda kesme çiçek olarak yetiştirilen güllerin dikimi çok önemlidir Dikim için, yukarıda anlatıldığı şekilde hazırlanan toprak sahada derinliği 60 cm, çapı 40 cm olan çukurlar açılır Çukur dibine, üstten alınan toprak gübreyle karıştırıldıktan sonra konur Bundan sonra sıra, güllerin dikime hazır hale getirilmesine gelir Buna pratikte “kök tuvaleti “ (dikim budaması) denir Amacı, sökümde zedelenen, kuruyan kök uçlarını budamaktır Ölü kök uçları kahve rengi olup, bahçe makasıyla kesilerek sarı veya beyaz sarı rengin ortaya çıkması sağlanır

Toprak içinde, köklerin kesilen kısımlarının etrafında oluşan yara dokusunun çevresin- den çıkan çok sayıda kökçükler gülün toprağa sıkıca tutulmasını sağlarlar Bu tutunma,eğer gülün kökleri dikim-den önce killi toprak, taze gübre ve sudan yapılmış bulamaca batırılırsa daha da kolaylaşır Köklerde yapılan bu budamaya paralel olarak dal uçları da budanmalıdır Bu yöntem, bütün geç dikimler için özellikle önerilir Dikim budaması yapılan güller, önceden açılmış olan çukurlara, kökler kıvrılmayacak, doğal durumunu koruyacak ve aşı noktası hafif olarak toprak içinde kalacak şekilde yerleştirilirler

Fazla uzun kökler de budama sırasında uçlarından kesilerek kısaltılabilirler Gübreyle karıştırılarak yavaş yavaş köklerin arasına konulur ve çukur tamamen doldurulduktan sonra etrafına sulama çanağı yapılarak bolca sulanır

B2- Güllerde Budama :
Güllerde Budamanın dört ana nedeni vardır

1- Gençleştirme
2- Verimi Arttırma
3- Kaliteyi Arttırma
4- Form Verme

Güller her yıl ne kadar iyi bakılırsa bakılsın, zamanla karşılaştığı, dalların kısalıp gelişmediği, kurumuş bir hal aldığı görülür Bu durumda, güllerin keskin aletle aşı noktasının üstünden kesilmesi hem gençleştirmeye hem de verimli ve kaliteli çiçek elde edilmesine yardımcı olur Gençleştirmenin söz konusu olmadığı, verimin de iyi olduğu güllerde yapılan budama form içindir İyi bir form için “V” şeklindeki budama gerekir Güllerde budama zamanı kış sonu veya ilkbahar başıdır

Gül fidanlarında budama üç şekilde yapılır

1-) Uzun Budama (yumuşak budama ) :

Dalların dipten itibaren 510 göz bırakılacak şekilde kesilmesiyle gerçekleşir Bu tip budama çok kuvvetli, sağlıklı gelişen güllerde, melez çay güllerinde, sarılıcı güllerde uygulanır



2-) Kısa Budama (Sert Budama ) :

Dallar dipten itibaren 2-4 göz üzerinden budanır Bu tip budama genç sürgünlerin kuvvetli ve dayanıklı olmasını, çiçek dallarının da daha uzun ve kuvvetli olmasını sağlar Zayıf, güçsüz, verimli olmayan güllerin çoğu bu şekilde budanır

3-) Karışık Budama :

Gül fidanlarındaki dalların kuvvet, kalınlık, uzunluk, yaş, verim gibi faktörler gözönünde bulundurulmak suretiyle yerini göre uzun, yerine göre kısa budanmasıdır Cinsleri ne olursa olsun pratikte gülleri şu şekilde budanmalıdır

1 yıl 2 göz üzerinden
2 yıl 3-4 göz üzerinden
3 yıl 5-6 göz üzerinden
4 yıl 2-3 göz üzerinden

Bu şekilde yapılan budamayla güllerin hem şekillerini korumuş olur, hem de ömürlerini uzatmış oluruz Budanan fidanlar derhal sulanmalı, sulamayla birlikte sulandırılmış gübre verilmelidir Budamanın sabah veya akşam üstü serinliğinde sonbahar-ilkbahar arasında yapılması uygundur

B3- Güllerde Uç Alma Teknikleri
Koltuk Filizleri ve Tomurcuk Alam :

Güller genel olarak, dipten itibaren 1 veya 2 kalın dal ve çok sayıda ince dal meydana getirirler Kaliteli gül yetiştiriciliğinde, bitkilerin dipten itibaren birkaç kalın dal meydana getirmesi istenir, bu da “ uç alma tekniği “ ile sağlanabilir Yeni dikilen güller, gelişmeye başladıktan sonra sürgün gelişimi dikkatle gözlenmeli, sürgünler 25-30 cm olunca ikinci veya üçüncü beş yaprakçıklı yaprağın hemen üzerinden sürgün ucu kopartılmak suretiyle “ Erken Uç Alma “ tekniği uygulanmalıdır Bu yöntemle, meydana gelen sürgünlerin daha kalın çaplı olması, bitki üzerinde küçük çaplı sürgün kalmaması ve sürgünler üzerindeki yaprakların da en büyük ölçülerine kadar gelişmesi sağlanmış olur



Doğal olarak gelişen kuvvetli, orta kalınlıktaki gül sürgünleri çiçek tomurcukları görülene dek gelişmelerine izin verilir, daha sonra üstteki ilk beş yaprakçıklı yaprağın altından kesilirler Bu şekilde “Yumuşak Uç Alma” tekniği uygulanan güllerin daha uzun saplı olması sağlanmış olur

Güllerde birde “Sert Uç Alma” vardır ki: Bu da uzun saplı, kaliteli gül elde edilmesi için uygulanır Sür-günler alttaki iki adet beş yaprakçıklı yaprağın üzerinden kopartılır
Filiz alma, güllerde çiçek sapı ve buna bağlı olarak ta çiçek tomurcuğu sayısını kontrol altında tutmak amacıyla yapılır Çünkü uç alma ile ikinci ve üçüncü derecedeki gözlerin sürgün yapmaları teşvik edilmiş olur Bunlardan en üst noktadaki bırakılırken, diğerleri alınarak kontrol yapılır

Güllerde ayrıca çiçek sapı üzerindeki tepe tomurcuğundan başka, çeşit özelliğine göre 2-4 arasında değişen sayıda ikinci derecede çiçek tomurcukları da vardır Bunlar nohut iriliğine gelince elle kopartılarak alınmalıdır Bu şekilde tepe tomurcuğunun gelişimi engellenmemiş olur

5 GÜLLERDE ÜRÜN PROGRAMLAMA :

Güller, genel olarak dikimden itibaren kesime kadar üç aylık bir zamana ihtiyaç duyarlar Verimi Pazar koşullarına göre ayarlayabilmek ve belirli periyotlarda münavebeli olarak çiçek elde edebilmek amacıyla bir ürün programlaması yapmak önemlidir Bunun için de dikim zamanıyla birlikte uç alma zamanı ayarlanmalıdır Uç almadan itibaren gülün kesimine kadar geçen süre uç alma şekline, zamanına ve varyetelere göre değişiklik gösterir

Genel olarak geç ilkbaharda veya yazın bu süre 5-6 hafta iken, kışın 8 haftaya çıkar Bunun dışında, “yumuşak uç alma “ uygulananlar “sert uç alma” uygulananlara göre 3-7 gün gibi daha fazla bir sürede kesime gelirler BU arada seradaki sıcaklık değişmeleri de dikkate alınmalıdır Diğer taraftan gülün sap uzunluğu da kesim zamanını etkileyen bir faktördür Uzun saplı güller, olgunlaşmaları için daha fazla zamana ihtiyaç gösterirler Ayrıca gece sıcaklığını (bir gecede en fazla 1 C olmak kaydıyla) 4-5 C düşürmek veya yükseltmekle çiçeklenme gecikebilir veya hızlandırılabilir

6-Çiçek Kesimi :

Bir gül sürgünü incelendiğinde, sürgünün orta kısmında 2-5 adet beş yaprakçıklı yaprak bunların hemen altında ve üstünde bir çok üç yaprakçıklı yaprak ve dar yaprakçıklar bulunmaktadır Gül tomurcuğunun hemen altında bulunan, sırasıyla; dar, uzun yaprakçık, üç yaprakçıklı yaprak ve ilk beş yaprakçıklı yaprakların dibindeki tomurcuklar sivridir Bunların altındaki yaprakların dibindekiler ise yuvarlaktır Sürgünün en altındaki dar yaprakçıkların dibindeki gözler ise daha düzdür

Gül sürgünü üzerindeki tomurcukların durumunu bilmemizin, çiçek kesiminde büyük önemi vardır Eğer bu tomurcuklar çiçeklenmeye bırakılırsa, sivri olanlar kısa saplı güller, dolayısıyla kalitesiz güller meydana getirecektir Bu bakımdan çiçek sapının, üstteki ilk beş yaprakçıklı yaprağın altındaki noktadan kesilmesi gerekir (yumuşak uç alma noktası ) Bu işlem, alttaki yuvarlak tomurcukların ileride uzun saplı, kaliteli gül meydana getirmelerine yardımcı olur

Çiçek kesim zamanı üzerinde, farklı tür ve varyeteler de rol oynar Sarı varyeteler pembe veya kırmızı varyetelere göre daha kapalı halde iken kesilirken, kırmızı veya pembe varyeteler ise dış petaller açılmaya başlarken kesilmelidir

7-Depolama :

Kesilen güller hemen ılık suya konarak 4-5 C hava sıcaklığındaki depolarda saklanmalıdır Gülleri daha uzun süre (2 hafta) saklamak gerekiyorsa –1 C ile 1 C arasında bırakmak gerekir Ancak güller su içine konmayıp nem ve hava geçirmez kaplarda saklanmalıdır Depolamadan sonra sapların ucu biraz kesilerek 27 C-30 C deki sıcak suya batırılmalıdır Bu arada ortam sıcaklığının 4-5 C olması önerilmektedir
8-Gül Sorunları, Hastalık ve Zararlıları
Gül yetiştiriçiliğinde karşımıza çıkan en büyük sorunlar “Kör Sürgün” ve “Bozuk Baş” oluşumudur



1Kör Sürgün :

Güllerin generatif gelişmeye başlaması gerekirken, vejetatif devrede kalarak yaprak açmaya devam etmesi, böylelikle sapın ucunda çiçek meydana gelmemesi olayıdır Yüksek ışık intensitesi ve yüksek sıcaklık ile kör sürgün arasında ters bir orantı vardır Işık intensitesi ve sıcaklık arttıkça kör sürgün oranı azalmakta (% 14-15),tersi durumunda %40’a yükselmektedir

Bununla beraber 21 C nin üzerindeki sıcaklıklarda kör sürgün oranı tekrar artış göstermektedir Ayrıca, gece-gündüz arasındaki sıcaklık farkının yüksek olması da kör sürgün oranını arttırır
Budama şekli de kör sürgün oranına etki eden önemli bir faktördür Kuvvetli budama zayıf budamaya göre kör sürgün oranını artmasına nedendir

2Bozuk Baş :

Gül tomurcuklarının ortasındaki petallerin tam olarak gelişemeyerek yassı ve ondüleli bir şekil almasıyla ortaya çıkar Bozuk baş oranı da kör sürgünde olduğu gibi düşük sıcaklık, zayıf ışık intensitesi ve kuvvetli budama ile artış göstermektedir
Güllerde en çok görülen Külleme, Pas, Mildiyö, Yaprak ve Sap Lekesi, Siyah Leke, Kök Çürüklüğü gibi hastalıklar ve Gül Pseuronu, Afidler, Gül Filiz Arısı, Gül Kabuklu Biti vb zararlılara karşı kültürel ve kimyasal savaş yapılmalıdır Bunun için; genel olarak işletmelerde temizliğe çok dikkat edilmeli, toprak ve sera dezenfekte edilmeli serada havalandırma sağlanmalı, fazla nemden daima kaçınılmalı,fazla azotlu gübre kullanılmamalı, gece-gündüz sıcaklık farkının çok olmamasına dikkat edilmelidir Kimyasal savaş olarak özellikle Mildiyö ve Küllemeye karşı sık sık kükürtlü preparatlar ve organik fungusitlerle ilaçlama yapılmalıdır

GÜL HANGİ TOPRAKTA YETİŞİR




Gül fazla seçici olmamakla beraber, en iyi bağ toprağı da denilen demiri bol hafif kırmızımsı,kumlu killi toprakta yetişir Bakir toprakları sever Fazla asitli,kireçli ve besin açısından zayıf topraklar gül yetiştirmek açısından uygun değildir Bol gübre veya kompost kullanılarak böyle topraklarda da gül yetiştirmek mümkündür

Ağaç veya yüksek çalı bitkilerinin altlarına gül dikilmemelidir Gölge olması bir yana, ağaç kökleri fidanların gelişmesine izin vermez

Mecbur kalınırsa dikim çukuru biraz geniş ve derin açılır ve buradan çıkan toprak kullanılmaz Bahçenin başka bir yerinden toprak getirilir Eski toprak başka yerde rahatlıkla kullanılabilir

Ayrıca toprağın drenajlı olması gerekir Su tutan yerlere gül dikilmez

ESKİ GÜLLERİN YERİNİ DEĞİŞTİRMEK

Bazen gölgede kaldığı için veya başka bir sebeple gül fidanının yeri değiştirilmek istenir Bitki 10 yaşında bile olsa bu mümkündür Bu iş için en uygun zaman kasım-aralık aylarıdır Böylece fidan bahar gelmeden yeni yerine alışma fırsatı bulur

Önce yeni çukur açılıp hazırlanır Daha sonra sökülecek gülün dalları kısaltılır Bitkinin etrafı köke zarar vermeden açılır Çatal bel yardımıyla dikkatle yerinden oynatılır Toprağıyla çıkarılırsa daha iyi olur Vakit geçirilmeden yeni yerine dikilir ve bolca sulanır

GÜL İÇİN GEREKLİ BESİN NASIL SAĞLANIR

Aşırı besin tüketen bir bitki olduğu için toprağı her yıl gübrelenmelidir Güllerin çevresi sonbaharda yanmış gübre ile tamamen örtülür Bu suretle hem kökler soğuktan korunmuş olur hem de toprak besince zenginleşir

● Gül için hazırlanmış kurumuş kan ve öğütülmüş boynuz ile yapılan tabii gübreler de çok faydalıdır Yavaş etkili bu gübreler ilkbaharda fidan başına bir avuç hesabıyla gül diplerine serpilirİlk çiçekleri geçtikten sonra ve yaz ortasında olmak üzere iki kere daha aynı miktarda gübre verilmelidir

● Fidanlar tomurcuk zamanı gübre şerbeti veya suni gül gübresi eritilmiş suyla arada bir sulandığı takdirde bol çiçek açar Temmuz ayına kadar hiç olmazsa üç kez şerbet verilmelidir Özellikle çiçekli dönemlerinin sonunda verilirse yeni tomurcuklar çıkarmakta gecikmeyecektir

Gülleri beslemek için yukardaki iki usulden biri tercih edilir

Gübre şerbeti için bir kovaya bir kaç kürek yanmış gübre ıslatılır Üzeri örtülü olarak 3-4 gün bekletilir Daha sonra sulama sırasında güllere verilir Özellikle kuş gübreleri böyle verilmelidir

GÜL DİKİLECEK YERİN HAZIRLANMASI

Az sayıda gül dikilecekse mümkünse dikimden bir ay önce 40-50 cm derinlik ve 50 cm genişlikte çukurlar açılırÇıkan toprağın üst kısmı bir tarafa,alt tabaka ise başka bir tarafa ayrılır Çok sayıda fidan tarh şeklinde dikilecekse seçilen yer bolca yanmış gübreyle karıştırılıp,tarla usulü kazılır Çukurlar daha sonra açılır Buralardaki yabani otlar ve varsa iri taşlar temizlenir

GÜL DİKİMİ

Ayrılan üst tabaka toprak fidan başına bir kova yanmış gübreyle karıştırılır Yoksa gül için hazırlanmış yavaş etkili bir suni gübre fidan başına bir avuç toprağa karıştırılır Çukura biraz gübreli toprak atılır Fidan saksıdan toprağını dağıtmadan çıkarılır Bunun için saksı dikkatle yan yatırılıp dibine birkaç kez vurulur Fidan çukura oturtulur Gübreli toprakla çukur doldurulurYetmezse alt topraktan ilave edilir Aşı yeri hafifçe örtülür Toprak ayakla dikkatlice sıkıştırılır Hemen sulanır

Gül çıplak köklü dikilecekse açılan çukurun dibine gübreli topraktan bir tümsek yapılır Köklerin ezik ve yaralı yerleri hafifçe budanır Kökler yelpaze biçiminde tümseğe yayılır ve çukur dikkatle doldurulur Sıkıştırılıp sulanır Çıplak köklü güller mutlaka sonbaharda dikilmelidir Kökleri sıcak tutmak için fidanın dibine biraz saman veya kuru yaprak örtülür

Bir kova içinde birer kürek gübre ve killi toprak az suyla eritilip dikimden önce kökler bu sulu balçığa batırılırsa daha kolay tutar

DİKİM ARALIKLARI NE KADAR OLMALI

Bu önemli bir ayrıntıdır Fidanlar arasında yeteri kadar aralık bulunmazsa bitkiler havasız kalacağından mantar hastalıkları artar Bakım işleri zorlaşır Gülün cinsine göre dikim aralıkları şöyle olmalıdır:


Minyatür güller: 30 cm

Melez çay ve demet güller, boylarına göre:

Kısa: 45 - 60 cm

Orta: 60 - 75 cm

uzun:75 cm - 1 metre

Çalı güller: Boyuna göre 50 cm ile 1,5 metre arası

Sarmaşık güller: 2 metre

GÜL NASIL BUDANIR

Güller budandıkça gençleşir ve ömrü uzar Her yıl budama yapılmalıdırBu pek zor değil ancak teknik gerektiren bir iştir Bunu öğrenmek için en iyi metot budama mevsiminde bir gül serasını ziyaret edip,olayı bizzat yerinde görmektir

Öncelikle kaliteli bir gül makası gerekir Elleri koruyacak uygun bir eldiven de unutulmamalıdır

Tekrar açan güller iklime göre ocak ve mart ayları arasında budanır Bir kez açanlar ise çiçekleri geçtikten hemen sonra yazın budanmalıdır Baharda budanırlarsa o yıl çiçek açmazlar Gül budaması gülün cinsine göre farklılık gösterir

Budamaya başlarken öncelikle kuru,hastalıklı ve zayıf ve çok ince dalları dipten kesin Bitki çalılaşmışsa hava alması için orta kısımdan birkaç dal alın Bunlar düzgün olmayan çapraz dallar olabilir Gülleriniz üç yıllık olunca her yıl eski dallardan üç de birini kesin Gül budarken daima dalın dış yüzeyindeki bir gözün yarım cm üzerinden kesin Hafif verev,temiz bir kesik olsun

Yeni dikilmiş güller kuvvetlenmesi için ilk yıl derin budanır Aşı yeri üzerinden 15 cm yani 3-5 göz üzerinden budanmalıdır

Yetişkin melez çay ve demet güller de her dal 5-6 göz üzerinden budanır

Çalı gülleri yüksekliğinin yarısı kadar kesilir Kuru ve bozuk dallar ayıklanırDerin budanmaz

Sarmaşık güller ilk yıllarda şekil verilmek için budanır Daha sonraları yalnızca kuru, bozuk ve hastalıklı dalları ayıklanır

Minyatür güller de daha çok normal bir makasla hafifçe budanır Kuru ve hastalıklı dalları ayıklanır

Gül bitkisi için hijyen çok önemlidir Budama sırasında çıkan bütün artıklar yakılarak yok edilmeli veya derhal bahçeden uzaklaştırılmalıdır

YAZ BUDAMASI

Bahar ve yaz aylarında gül keserken,her dalın üzerinde 4-5 göz bırakmaya dikkat edilir Böylece dal körleşmez Kalan gözlerden yeni tomurcuklar verir Yeni dikilen güllerden vazo için gül kesmemelidir Yalnızca solan güller gül makasıyla temizlenir

Bazen gül dalları körleşir açmaz Bunlar birkaç göz altından kesilirse yeni tomurcuk verir Solmuş güller ve hastalıklı,kuru dallar açma mevsiminde de ayıklanmalıdır


GÜL HASTALIKLARI

Güllere musallat olan bir çok zararlı vardır Mantar hastalıkları:

Külleme: Yapraklar ve tomurcuklar pudralanmış gibi beyazlaşır Zamanla tomurcuklar düşer,yapraklar kıvrılıp kurur

Pas: Yaprakların altında pas rengi lekeler oluşur Zamanla genişler ve yaprakları kurutur

Siyah Nokta: Yapraklarda siyah noktalar oluşurGenişleyerek yaprakları kurutur

Güller budandıktan hemen sonra bakır esaslı bir mantar ilacı ile ilaçlanmalı ve bu işlem 2 haftada bir tekrarlanmalıdır (Cupravit,Antracol vs) Hastalık görünmeden ilaçlama şarttırBaşlamışsa ilaçlama olan hasarı düzeltmez ama hastalığı durdurur

Zararlı böcekler: Gül bitleri,tırtıllar,testereli arı ve çeşitli böceklerBunlar ya bitkinin özsuyunu emer,ya da çiçek ve yaprakları yiyerek bitkiye zarar verirlerUygun ilaçlar kullanılmalıdır

Bazı böcekler dalların içine girerek boşaltırlar Böyle hastalıklı dalları sağlam yerine kadar budamalıdır

Mantar hastalıklarında belirti görülmeden ilaçlama yapılır Böcek ilaçları ise zararlılar görüldükten sonra kullanılır Bu ayrıntıya dikkat edilmelidir

İlaçlama kuru,rüzgarsız,güneşsiz ve serin havada yapılır Akşam üstü en uygun zamandır İlacın tarifesi dikkatle okunur Buna göre işlem yapılır

SULAMA:

Gül dayanıklı bir bitki olduğu için,fazla sulanmasa da kolay kurumaz Ancak çiçekleri küçülür,yeni tomurcuk vermez Bitki gelişemez Yeni fideler düzenli sulanmaz ise kuruyabilir Bol sulanan güller sürekli gelişir ve çiçeksiz kalmaz Ancak dibinde su beklememelidir

En ideal sulama için gül fidanının çevresi hafif çukurlaştırılır Haftada 1-2 defa bu çukur suyla doldurulur Sadece toprağı ıslatmak yetmez Az ve sık sulamak faydadan çok zarar verir Saksı gülleri daha sık sulanmalıdır

Gül Aşısı

aşı İle Çoğaltma




aşı ile çoğaltma tekniği çoğaltılması istenilen bitkinin bir parçasını anaç olarak kullanacağımız başka bir bitki ile kaynaştırarak tek bir bitki olarak geliştirme tekniğidir

bitkinin toprak üstü kısmını yani gövde ve dalları oluşturacak kısma kalem veya göz denir

bunlardan kalem üzerinde birkaç uyur göz bulunan dal parçasıdır bu parçanın göz olarak alınması halinde tek bir gözden oluşan bir parça söz konusudur

yeni bitkinin kök kısmını oluşturacak olan aşı kısmına ise anaç denir

aşılama yöntemleri kalem aşıları ve göz aşılarıdır türlere göre aşılamada başarı alanları çok farklılık gösterir

a) aşı bıçağı ile kalemden gözün çıkarılması

b) kalemden çıkarılmış aşı gözü

c) anaç üzerinde aşı bıçağı ile t şeklinde çizik açılması

d) açılan t’ye gözün yukarıdan aşağıya doğru yerleştirilmesi

e) anaca yerleştirilmiş göz

f) aşı yerinin bağlanması

Üzerinde birkaç tomurcuk bulunan ve kalem adı verilen bir parçanın kullanılarak yapılan aşı çeşidine kalem aşıları denir

kalem aşıları daha çok iğne yapraklı bitkilerde değerli varyetelerin çoğaltılmasında kullanılır

bir çok kalem aşısı metodu vardır

Üzerinde bir göz veya tomurcuk bulunan küçük bir kabuk parçasından alınan bir kalem kullanılarak yapılan aşılama yöntemine göz aşısı denir

bu yöntemle bir bireyden çok sayıda göz alma olanağı vardır bu nedenle göz aşısı metodu kıymetli bitkilerin ve güllerin üretilmesinde ekonomik ve amatör yetiştiricilerinde kolaylıkla uygulanabileceği aşı yöntemidir

göz aşıları da sürgün göz aşıları ve durgun göz aşıları olmak üzere 2 çeşittir

sürgün göz aşılarında anaca yerleştirilen göz o yıl içinde sürgün verir genelde nisan- mayıs aylarında yapılan aşılardır

durgun göz aşılarında ise gözler o yıl uyur halde kalırlar ve ancak ertesi yıl sürerler
haziran – temmuz - ağustos ve eylül aylarında durgun göz aşısı yapılır

güllerde durgun göz aşısının yapım aşamaları şöyledir:

• anaçta aşı bıçağıyla t şeklinde çizik açılır ve kabuk hafifçe kaldırılır

• kalemden aşı bıçağı ile göz (yaprak sapı ile birlikte) çıkarılır

• Çıkarılan göz anaçta bulunan t şeklindeki bölgeye yukarıdan aşağıya doğru itilerek yerleştirilir

• daha sonra aşı yeri düzgün bir şekilde aşı bağı ile bağlanır