01-31-2010
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Turna Kuşu-Telli Turna
Turna Kuşu-Telli Turna

Turnalar uzun boyunlu, uzun bacaklı ve genellikle grimsi tüylü, gösterişli kuşlardır Dikkat edilmezse turnalar ile balıkçıllar birbirlerine karıştırılabilir Havada her ikisi de bacaklarını gergin biçimde geriye doğru uzatır Ama balıkçıllar boyunlarını kıvrık tutarak uçtuklarından turnalardan kolayca ayırt edilebilir Ayrıca turnalar yuvalarını ağaçlara değil yere yapar Yavruları da kıyı kuşlarınınki gibi yumurtadan çıktıktan hemen sonra koşuşturmaya başlar
Yüksekliği 1 metreyi aşan bayağı turna (Grus grus) yazın Avrupa'nın kuzeyi ile doğusundaki ülkelerde ve Asya'nın batısında yaşar, kışın ise Kuzey Afrika, Hindistan ve Çin'e göç eder Tüyleri genel olarak kurşun grisi, başından boynuna kadar olan bölüm siyah ve beyazdır Tepesinde kırmızı bir leke bulunur Yerdeyken arkasında gevşek biçimde sarkmış telek tutamlarıyla tanınabilir Bu sarkıntılar kuyruk teleklerinden değil, katlanmış kanatlarındaki uzun teleklerden oluşur Uzun ve kararlı adımlarla yürümesine karşın ürkek ve her an tetikte bekleyen bir kuştur Çığlığı andıran güçlü sesler çıkararak öter Besinleri arasında böcekler, tohumlar, solucanlar ve kurbağalar yer alır Yuvaları bataklıklarda otlar, sazlar ve bitki saplarıyla yükseltilmiş bir kümeden oluşur Dişi yuvaya genellikle iki yumurta bırakır Bu yumurtalar gri ya da yeşilimsi kahverengi üzerine kahverengi benekli ve çok parlaktır
Telli turna (Anthropoid es virgo) daha küçüktür Avrupa'nın güney kesimlerinden Asya'nın orta kesimlerine ve Kuzey Afrika'ya kadar uzanan bölgede rastlanan bu tür, adını uzun beyaz tüylerden oluşan kulak püsküllerinden alır Ayrıca siyah göğüs tüyleri de aşağı doğru sarkar Türkiye'nin özellikle iç kesimlerindeki sulak yerlerde üreyen bayağı turna ve telli turna türkü ve söylencelere konu olmuştur Güney Afrika'da birçok turna yaşar Tepesinde yelpaze gibi açılmış süs tüyleriyle dikkat çeken taçlı turna (Balearica pavonind) bunların en güzelleri arasındadır
Hindistan, Birmanya ve Tayland'a yayılmış saras turnası (Grus antigone) çok iri bir türdür Kül rengindeki başı tüysüz ve kırmızımsıdır Yaşamları boyunca tekeşli kalan bu kuşlardan biri ölürse öbürünün üzüntüye dayanamayıp öldüğüne inanılır Avustralya turnası (Grus rubicunda) ilginç danslarıyla dikkat çeker Gösteri sırasında turnalar 20-30'luk sıralar halinde dizilir Avustralya Yerlileri'nin corroboree denen törenlerinde yaptıkları dansların temelini olasılıkla turnaların bu dansları oluşturmuştur Gerçekte bütün turnalar ilginç kur gösterileri yapmakta, kanat çırpıp sıçramalarına genellikle boru sesine benzer ötüşleri eşlik etmektedir
Kuzey Amerika'da yaşayan çok iri yapılı haykıran turnanın {Grus americana) kanat uçları siyah tüylü, öbür bölümleri beyazdır Bu tür 20 yüzyılın başlarında oldukça boldu Ama günümüzde iyice azalmış ve Texas'taki özel bir alanda koruma altına alınmıştır Gene Yenidünya türlerinden Kanada turnası {Grus canadensis) Alaska'dan Hudson Körfezi'ne kadar uzanan bölgede üremekte, kışı ABD'nin güneyinde geçirmektedir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|