Tifo-Bulaşıcı Hastalık

Tifo-Bulaşıcı Hastalık


Bağırsaklara yerleşen çomak biçiminde bir bakterinin yol açtığı bulaşıcı bir hastalıktır Hastalığın etkeni olan tifo basili (Salmo-nella typhi) kirli suların içilmesi ve mikroplu yiyeceklerin yenmesiyle insana bulaşır Bu nedenle günümüzde, kanalizasyon sorununun çözüldüğü, içme sularının ve yiyeceklerin bu atıklarla kirlenmediği yörelerde tifo olayları eskiye oranla çok azalmıştır Yiyeceklerle alınan mikroplar bağırsaklardaki lenf düğümlerine yerleştikten sonra kana karışır ve yaydıkları toksinlerle kan zehirlenmesine (septisemiye) yol açar

Bağırsaklarda geçen kuluçka döneminin süresi genellikle 10-15 gündür Ardından ateş, baş ağrısı, halsizlik ve iştahsızlık gibi ilk hastalık belirtileri başlar İnatçı ateş bir hafta içinde 40°C'ye kadar yükselir ve tedavi edilmezse 3-4 hafta sürer 10 gün sonra da deride, özellikle karın bölgesinde küçük pembe lekeler belirir Bu evrede genellikle kabızlık ya da ishal görülür; bağırsak duvarlarında geniş yaralar açılır, dalak büyür, akyuvar sayısı azalır ve hasta sürekli su kaybettiği için çok bitkin düşer

Özellikle iki yaşından küçük çocuklarda su kaybına bağlı ölüm tehlikesi daha fazla olduğundan, hiç zaman yitirmeden antibiyotik tedavisine başlanmalıdır Tifo basili gibi Salmonella cinsinden olan bazı bakteriler de A ve B tipi paratifo hastalığına yol açar Sindirim bozuklukları, ishal, bulantı, ateş ve halsizlik gibi belirtiler tifoyu andırır, ama hastalık tablosu çok daha hafiftir Bazen tifo ve paratifo basillerini bağırsaklarında barındıran kişiler hastalığı o kadar hafif geçirirler ki çoğu zaman hasta olduklarını bile anlayamazlar

Bu grubun küçük bir bölümü sonunda "taşıyıcı" durumuna gelir; yani, varlığının farkında bile olmadıkları halde tifo mikrobunu yıllarca bağırsaklarında taşır ve dışkıyla birlikte dışarı atarlar Bu nedenle, kanalizasyonlardaki arıtma tesislerinde çok ciddi önlemler almak ve denize akıtılmadan önce bu atıklarda canlı mikrop kalmadığından emin olmak gerekir Bu önlemlerin alınamadığı aşın kalabalık ve yoksul ülkelerde tifo basilleri içme sularına, meyve ve sebze bahçelerinin sulama sistemlerine ve toprağa karışabilir Bu bölgelerde suyu mutlaka kaynatarak içmeli, çiğ sebze ve meyve yememelidir Sinekler de tifolu hastaların dışkılarından aldıkları mikrobu suya ve yiyeceklere bulaştırdıklarından hastalık hızla yayılır Bu nedenle, tifo ve paratifonun yaygın olduğu ülkelere gidecek kişilere koruyucu aşı yapılması önerilir