Tonga-Tarihi-Ekonomisi

Tonga-Tarihi-Ekonomisi



Büyük Okyanus'un güneybatısındaki bir grup adadan oluşan bağımsız bir krallıktır Başlıca üç gruba ayrılan adaların en kuzeydeki Vava-u grubunu, tepelik, güzel bir ada olan Vavau ile çevresindeki küçük adalar oluşturur Daha güneyde, Ha'apai grubunun küçük adaları vardır Onların güneyinde de Tongatapu grubu yer alır Bu grubun en büyük iki adası Tongatapu ve Eua adalarıdır Mercanadalardan oluşan bu ada gruplarının batısında volkanik kökenli bir adalar zinciri uzanır Bu dağlık adaların dördünde etkin yanardağlar vardır İklimin her zaman sıcak olduğu adalarda, aralık ve mart ayları arasında kasırgalar görülür Adalarda kuşlar ve uçantilki denen, meyveyle beslenen büyük yarasalar dışında az sayıda yabanıl hayvan vardır Toprak genellikle verimlidir Yerel tüketim için yam, gölevez, yerfıstığı ve meyve yetiştirilir





TONGA'YA İLİŞKİN BİLGİLER

RESMİ ADI: Tonga Krallığı




YÖNETİM BİÇİMİ: Tek meclisli meşruti monarşi

YÜZÖLÇÜMÜ: 779,5 km2

NÜFUS (1992): 97300

BAŞKENT: Nukualofa




BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI (1984): Nukualofa (1986; 21383), Mua (4047), Neiafu (3948), Havelu-loto (3136), Pangai-Hihifo (2179) DOĞAL YAPI: Bazıları volkanik kökenli ve dağlık, öbürleri alçak mercanadalardan oluşan 169 ada

BAŞLICA ÜRÜNLER: Kopra ve muz




EĞİTİM: 6-14 yaşlar arasında zorunludur Dışarıya satılan başlıca ürünler kopra {bak HİNDİSTANCEVİZİ), muz ve vanilyadır Adaların doğusundaki Tonga Çukuru'nda okyanusun derinliği 10882 metreyi bulur Tonga'da 3000 yıldan uzun bir süredir insanlar yaşamaktadır 13 yüzyılda Havvaii'ye kadar uzanan geniş bir bölge Tonga'daki büyük reisin denetimi altına girmişti Ha'apai grubundaki Lifuka Adası'na ilk kez 1777'de gelen kâşif Kaptan James Cook bu adaya, "dost ada" anlamına gelen Friendly Island adını vermişti 1882'de Metodist misyonerler Tonga'da bir misyon kurdular ve birkaç yıl içinde Tongalılar'ı geleneksel dinlerinden ayırıp Hıristiyan yaptılar




George adıyla vaftiz edilen ve sonradan Tonga kralı olan kabile reisi George Tupou, Almanya, İngiltere ve ABD ile antlaşmalar yaparak Tonga'nın bağımsızhğını sağladı 1900'de İngiltere'nin koruması altına giren Tonga 1970'te yeniden bağımsızlığını kazandı Krallık ailesınırı ve soyluların ağırlığına dayanan yönetim yapısına karşı gelişen tepkiler, Şubat 1990'daki genel seçimlere yansıyarak reformculara parlamentoda önemli bir güç kazandırdı Başbakanlığı 25 yılı aşkın bir süre elinde tutan Prens Tu'ipelehake 1991'de sağlık nedeniyle görevinden çekilerek yerini kralın kuzeni Baron Vaea'ya bıraktı Ekonomisi büyük ölçüde dış yardımlara bağlı olan' Tonga, yabancı yatırımcıların işbirliğiyle Büyük Okyanus bölgesinde uydu hizmetleri sağlamaya yöneldi 1993' teki genel seçimler öncesinde halkın çıkarlarını savunacak bir siyasal parti kurma hazırlıkları başladı