12-28-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Percy Bysshe Shelley,-İngiliz şair
Percy Bysshe Shelley - İngiliz şair
İngiltere'de Romantizm Akımı'nın tanınmış şairlerinden Percy Bysshe Shelley, dünyada kötü olan ne varsa hepsinin değişeceği, böylece insanların kötülüğün ve bencilliğin pençesinden kurtularak özgürlük ve sevgi içinde yaşayacağı günlere özlem duyuyordu Kendi deyimiyle, şiirinin "geleceği haber vermesini" ve insanlığı bekleyen güzel günleri müjdelemesini istiyordu

Soylu ve varlıklı bir toprak sahibinin oğlu olan Shelley, Eton College'da öğrenim görürken kurallara uymaması yüzünden başı epeyce derde girdi Bu okuldan sonra Oxford Üniversitesi'ne girdi Din konusundaki aykırı düşünceleri yüzünden, orada da beş aydan fazla kalamadı ve atıldı
Bütün bunlardan sonra Shelley'nin babası ona para vermeyi reddetti Shelley, dört kız kardeşinin onun için biriktirdiği cep harçlığıyla geçinmek zorunda kaldı Parayı ona kız kardeşlerinin okul arkadaşı Harriet West-brook getiriyordu Harriet zamanla Shelley'ye âşık oldu ve iki genç çok geçmeden birlikte kaçarak İskoçya'da evlendiler Bir süre her şey yolunda gitti; biri kız öbürü oğlan iki çocukları oldu Okul günlerinden beri şiir yazan Shelley'nin bu dönemde ilk uzun şiiri yayımlandı O yıllarda en beğendiği ve düşüncelerini paylaştığı insanlardan biri de, yazar ve düşünür William Godwin'di Bir süredir karısından uzaklaşmış olan genç şair, Godwin' in ve ünlü kadın haklan savunucusu Mary Wollstonecraft'ın 16 yaşındaki kızı Mary'ye âşık oldu Mary'yle süren ilişkisi yüzünden karısı Harriet 1816'da canına kıydı Bu olay Shelley'nin büyük bir bunalım geçirmesine yol açtı Bundan bir süre sonra Mary ile evlendi
Bu sırada Shelley 24 yaşındaydı En güzel şiirlerini, karısı Mary ve çocuklarıyla 1818 ilkbaharında gittiği İtalya'da yazdı Orada çok mutlu oldu Büyük bir istekle okuyor, yazıyor ve yeni dostlar ediniyordu Bunlardan biri de gene bir şair ve özgürlük âşığı olan Lord Byron'dı Shelley aralarındaki dostluğu anlatan "Julian and Maddalo" adlı bir de şiir yazdı İtalya'da yazdığı uzun şiirlerin en ünlüsü ise Prometheus UnbouncTdur (1820; "Zincirleri Çözülmüş Prometheus") Shelley bu şiirde, göklerden çaldığı ateşi insanlara getiren Promete'nin öyküsünü anlatan Yunan efsanesini yeniden ele alıyor, böylece insanlığın geleceğine duyduğu umudu ve sevinci bu eski öyküyü kullanarak dile getiriyordu "Adonais" adlı şiiri ise 1821'de ölen şair John Keats için yazılmış bir ağıttır (bak Keats, John; Lord Byron)

Shelley daha çok kısa şiirleriyle tanınır "To a Skylark" ("Tarlakuşuna") adlı şiirde, bir yaz günü masmavi gökyüzünde uçan bir tarlakuşunun coşkulu cıvıltısını betimler Dilimize "Karayele Gazel" adıyla çevrilen "Ode to the West Wind"de ise şair güçlü ve azgın karayele seslenir:
Keats gibi, Shelley de öldüğünde oldukça genç yaştaydı 30 doğum gününden hemen önce, İtalya'daki Livorno açıklarında yakalandığı bir fırtınada teknesinin batması sonucu boğularak yaşamını yitirdi
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|