12-22-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Siyah Amerikalılar
Siyah Amerikalılar

Afrika kökenli ABD yurttaşlarıdır Beyazlar 15 yüzyılın sonunda Amerika kıtasına ayak bastığında bu topraklarda hiç Siyah insan yoktu Günümüzde ABD nüfusunun yaklaşık 26,5 milyonunu, yani yüzde 12'sini Siyahlar oluşturur 1980'lerin başlarında Siyahlar'ın neredeyse yansı Güney eyaletlerinde yaşıyordu ve dokuz büyük kentte Siyah nüfus çoğunluktaydı {bak AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ)
1619'da bir Felemenk gemisiyle Kuzey Amerika'ya getirilen ilk Afrikalı köleler Vir-ginia'daki İngiliz kolonisine satıldı Başlangıçta ev hizmetleri gören kölelerin büyük çoğunluğu çok geçmeden tütün ve pamuk tarlalarında çalıştırılmaya başlandı {bak KÖLELİK) Kölelere gereksinim arttıkça köle tüccarları işi büyüttü 1681'de Virginia'da yaklaşık 2 000 köle varken, 19 yüzyılın ortalarında bu sayı 4 milyonu aşmıştı
Bir köle alınıp satılabilir, borç karşılığı başkasına devredilebilir, ailesinden kopartabilir, karısı ve çocukları başkasına satılabilirdi Köleler mülk edinemezdi, seçme ve seçilme hakları yoktu, okuma yazma öğrenmeleri yasaktı, beyazlarla ilgili davalarda tanıklık edemez, devlet memuru olamaz, kısaca insan yerine konmazlardı
Tarım Emekçisi Siyahlar
1793'te Eli Whitney'nin çırçır makinesini bulması pamuk üretiminin hızlanmasına yol açtı, öteki tarım ürünleri arka plana itilerek, kölecilik Güney'de iyiden iyiye kurumsallık kazandı Köleliğin merkezi, Virginia ve öbür eyaletlerdeki tütün tarlalarından Güney Ca-rolina, Georgia, Alabama ve Mississippi'deki pamuk tarlalarına kaydı Kölelerin çocukları da köle olarak doğuyordu Siyah nüfus 1830'da 2 300 000 iken 1860'ta 4 400 000'e ulaştı
Güney'deki pamuk, tütün, pirinç ve şekerpancarı üretiminde çok sayıda tarım işçisine gereksinim vardı Bu ürünlerin en önemlisi ve en çok Özen isteyeni pamuktu Öteki ürünler daha az bakımla yetiştirilebiliyordu 1850'de köle emeğinin tarım ürünlerine katkısının 136 505 000 doları bulduğu sanılmaktadır Bu miktarın en büyük bölümünü yaklaşık 98 bin dolarla pamuk oluşturuyordu
Özgürlük Koşulları
Bir kölenin özgürlüğünü kazanma olasılığı büsbütün yok sayılamazdı Örneğin, olağanüstü bir özveride ya da hizmette bulunmuş bazı kölelerin azat edildiği görülürdü Ölüm döşeğindeki bazı köle sahiplerinin kölelerine özgürlüklerini bağışladığı da görülürdü Bazı köleler çalışarak artırdıkları parayla kendilerinin ya da kanlarıyla çocuklarının özgürlüğünü satın alabilirdi Bir başka seçenek de ölümü göze alarak kaçmaktı Bu yollarla özgürlüğe kavuşan Siyahlar'ın sayısı 1790'da 59 311'i, yani toplam Siyah nüfusun yüzde 8'ini bulmuştu

Ne var ki, bu Siyah insanlar özgür olsalar bile gene de beyazların yararlandığı haklara sahip değildi Oy kullanamaz, beyazlann da-valannda tanıklık edemez, beyazlarla evlene-mezdi Parası varsa kendi işini kurmakta özgürdü ve ev sahibi olabilirdi ABD'de 1787'de Ohio Irmağı'nın kuzeyindeki kesimde köleliğe son verilmiş, 1804'teyse bütün Kuzey eyaletlerinde kölelik kaldınlmıştı 1808'de Başkan Thomas Jefferson'ın önerisiyle köle ticareti yasaklandı Oysa tarımın köle emeğine dayandığı Güney eyaletlerinde durum böyle değildi Köle ticareti bu yasaktan sonra da sürdü
Kuzey'de yaşayan özgür Siyahlar da çeşitli kısıtlamalarla karşı karşıyaydı Beyazlar ile Siyahlar'ın okulları ayrıydı Siyah çocukların gittiği okullar gerekli donanımdan yoksun, eğitim olanakları sınırlıydı Birçok meslek dalı da Siyahlar'a kapalıydı Eğlence yerleri, kiliseler, lokantalar, parklar, hatta mezarlıklar ayrı ayrıydı Beyazların olduğu hemen hiçbir toplantı yerine Siyahlar giremezdi
Özgür kölelerin sayısının artması Güney'de ve Kuzey'de tartışmalara neden oluyordu Afrika kökenli Amerikalılar'ın Afrika'da Liberya'ya yerleştirilmesi gibi tasarıların da sonuç vermeyeceği anlaşılmıştı (bak LİBERYA)
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|