Amphitryon

Amphitryon




Tirnys kralı Alkaios'un oğlu Kaza ile amcası Elektryon'u öldü rür Yurdundan sürülüp Thebai'ye sığınır, ora kralı Kreon onu bu suçundan arındırır Amphitryon kendisiyle birlikte Thebai'ye gelen amcakızı güzel Alkmene'ye talip olur, ama Alkmene bu evlenme için bir şart koşar: Amphitryon, bir zamanlar kral Pterelaos'un oğullarınca öldürülen kardeşlerinin öcünü almalıdır Kreon da bu işe yardım etmeye söz verir, yeter ki Dionysos'un Thebai ülkesine saldığı Teumessos tilkisinden kurtarsın bölgeyi Amphitryon bu işi başarır, sonra da Alkmene'nin isteğini yerine getirmek için yola çıkar
Alkmene'nin kardeşlerini Taphos adasından gelme bir ordu öldürmüştü, bu adanın kentini almak ise kralı Pterelaos'u öldürmeye bağlıydı, o da olanaksız, çünkü kralın saçında onu ölümsüz kılan bir altın tel varmış -phitryon'a tutulan kral kızı Komaitho babasının başından altın teli koparmış Pterelaos ölünce, Amphitryon da Taphos'u ele geçirmiş ve krallığını sefere kaülan arkadaşı Atl-na'lı Kephalos'a vermiş Ama Komaitho'ya şükran beslemek şöyle dursun, onu öldürmüş ve Taphos'u yağma ettikten sonra Thllpti'yi (Inıımüş (Alkmene)

Ne var ki o sırada Zeus Amphitryon kılığında Alkmene'nin koynuna girer, onu yiğit He-rakles'e gebe bırakır O gece sabaha karşı Amphitryon da savaştan döner ve karısına kavuşup Iphikles'i üretir Amphitryon Alkmene'nin macerasını öğrenince, ona ceza vermeyi düşünür önce, ama Zeus buna engel olur Alkmene bir gün arayla Herakles'i, sonra da Iphikles'i doğurur Amphitryon hangisinin kendi oğlu olduğunu bilmek için çocukların odasına iki koca yılan koyar, İphikles ürker, sekiz aylık Herakles ise oynayarak boğar canavarları Amphitryon böylece ölümsüz çocuğun hangisi, ölümlünün hangisi olduğunu anlar Başka bir anlatıma göre, bu işi Amphitryon değil de Zeus'u kıskanan Hera yapmış Amphitryon iki çocuğu birlikte yetiştirmiş ve Herakles'in yanıbaşında Minyen'lere karşı bir savaşta can vermiş

Amphitryon Batı yazınında ilk aldatılan koca olarak yaşar Ne var ki adı Homeros destanlarında geçtikçe, çok saygıdeğer, giderek mutlu bir kişi olarak tanımlanır, çünkü büyük tanrı Zeus tarafından aldatılmak zül değil, şeref sayılır Homerik çağlarda Sonraları görüşler değişmiş: Yunan ilkçağında Euripides'in "Alkmene" (kayıp) adlı bir tragedyası olduğuna göre, konu komik sayılmamıştı daha, yeni komedya denilen Hellenistik çag tiyatrosu Amphitryon-Alkmene serüvenini işlemeye başlar, Latin komedya yazan Plautus "-phitruo" adlı oyununda aldatılmış koca motifini bütün çıplaklığıyla ele alır, Amphitr-yon'un benzeri Sosias tipini de yaratarak Mo-liere'in tadına doyulmaz "Amphitryon" komedyasına örnek olur