Rüzgar Hakkında

Rüzgar Hakkında




Hareket halindeki hava kütlesidir Rüzgârlar nereden estiklerine bakılarak adlandırılır: Örneğin güneyden esen rüzgâra güney rüzgârı, kuzeyden esen rüzgâra kuzey rüzgârı denir

Rüzgâr oluşumuna yol açan başlıca etmen atmosferin değişik bölgeleri arasındaki basınç farklarıdır Genel olarak hava yüksek basınçlı bölgelerden alçak basınçlı bölgelere doğru akmaya eğilimlidir, ama aynı basınçtaki noktaların izobar ya da eşbasınç eğrisi denen çizgilerle birleştirilmiş olduğu büyük ölçekli haritalarda akış yönü genellikle izobar doğrultusundadır {bak METEOROLOJİ) Kuzey yarıkürede sırtınızı rüzgârın estiği yöne dönerseniz, alçak basınç alanı sol yanınızda, yüksek basınç alanı ise sağ yanınızda kalır

Güney yarıküre için bunun tam tersi geçerlidir Bu olgunun nedeni, Dünya'nın kendi ekseni çevresinde dönmesidir; Dünya'nın dönme hareketi, hava kütlelerinin siklon ve antisiklon denen sarmal biçimler almasına yol açar
Geniş bir alanın üzerinde herhangi bir atmosfer basıncı farkı olmasa bile, görece küçük alanlar üzerinde konveksiyon denen bir sürecin sonunda basınç farkı oluşabilir {bak KONVEKSİYON) Dünya yüzeyinde ısınan hava genleşir (şişer), genleşince de daha geniş bir alana yayılır, ama havanın miktarı değişmeden daha büyük bir hacmi kaplaması sonucunda bu kez de yoğunluğu azalır

Böylece hava yükselmeye ve atmosferin üst kesimlerine doğru akmaya başlar Karaların gündüz boyunca Güneş'in etkisiyle ısınması havanın yükselmesine ve ondan boşalan yere denizlerin üzerinden esen havanın dolmasına yol açar (deniz meltemi) Geceleri karalar denizlerden daha çabuk soğur, bunun sonucunda rüzgârlar karalardan denizlere doğru eser

Yazları Asya kıtasının ısınması havanın kıtanın merkezine doğru akmasına neden olur ve böylece muson denen rüzgârlar oluşur (bak Muson) Öte yandan, ekvator bölgesindeki hava da ekvatorun kuzey ve güneyindeki bölgelerden daha sıcaktır; bu nedenle ekvator üzerindeki hava yükselir ye ondan boşalan yere, kuzey ve güneyden gelen soğuk hava akar Dünyanın çeşitli bölgelerinde görülen alize rüzgârları da bu yolla oluşur (bak ALİZE RÜZGÂRLARI) Ekvatorun tam üzerinde hava ağır ağır yükseldiğinden bu hat üzerinde,
"durgunluk alanları" olarak adlandırılan bir sakin hava kuşağı oluşur