Ampermetre-akımölçer- Elektrik Akımını ölçer-döner Bobinli,döner Mıknatıslı

Ampermetre-akımölçer- elektrik akımını ölçer-döner bobinli,döner mıknatıslı



Ampermetre (akımölçer) elektrik akımını ölçen bir aygıttır
Elektrik akımının ölçüldüğü birim amper'dir Küçük akımlar da miliamper ve mikroamper birimleriyle ölçülür Aygıttan geçen akım, bir skala üzerindeki ibreyi, akımın büyüklüğüne bağlı olarak hareket ettirir

Ampermetrenin başlıca iki tipi vardır:
Döner bobinli tipte skala (gösterge), lineer'dir; yani dereceler eşit aralıklıdır Oysa, döner mıknatıslı ya da döner çekirdekli tiplerde skala lineer değildir
Ampermetrenin çalışması, bir telden geçen akımın, tel çevresinde bir magnetik alan oluşturması ilkesine dayanır Aygıttaki telin bir bobin haline getirilmesiyle, bir ELEKTROMIKNATIS yapılmış olur Bu elektromıknatısın kuvveti, içinden geçen akımla doğru orantılıdır

Döner bobinli ampermetrelerin üç ana parçası vardır Birincisi, doğal bir mıknatıs, ikincisi, üzerine bir ibre takılmış ve mıknatısın alanına dik bir eksen üzerinde yataklanmış yassı bir bobin, üçüncüsü de zemberektir Döner bobin ve İbre düzeneği çoğu kez, taşlı yataklara oturtulmuştur Bobin ve ibre düzeneğinin dönüşü zemberekle denetlenir

Ölçülecek akımın bobinden geçirilmesiyle, doğal mıknatıs alanına ters yönde bir magnetik alan oluşur Bu da bobin ve ibreye dönme veren bir kuvvet oluşturur
Zemberek olmasaydı bobin, iki mıknatıs birbirlerine karşıt olmayan konuma gelinceye kadar dönerdi Oysa zemberek, kendisini burmaya çalışan kuvvete bağlı olarak, büyük ya da küçük bir kuvvetle dönmeye karşı koyacaktır Böylece ibrenin gösterdiği her derece, belirli bir kuvveti ve dolayısıyla belirli bir akımı karşılar

Bu şekilde ampermetre, tam sapma değeri adı verilen maksimum değere kadar olan doğru akımları ölçer Çok duyarlı aygıtlarda, tam sapma değeri 25 mik-roamper kadar küçük olabilir Daha yüksek akımlar, bobine paralel bağlanmış şönt dirençler yardımı ile ölçülebilir Paralel bağlı dirençler, akımın büyük bölümünün üzerlerinden, çok küçük bir oranın ise bobinden geçmesini sağlar
Bu tür aygıtların hassaslıkları, genellikle tam sapma değerinin % 1 ya da % 2'si kadardır Laboratuvar kullanımları için, çok daha doğru sonuçlar veren ampermetreler yapılmıştır

Alternatif (AO akımları Ölçmek İçin şönt devrelere, alternatif akımı doğru akıma (DC) çeviren DOĞ-RULTMAÇ'lar eklenmelidir
Alternatif akımı daha yalın, daha ucuz (ama, o oranda da az hassas ve hata payı fazla) biçimde ölçmenin bir yolu da, döner çekirdekli ampermetre kullanmaktır Bu aygıtta İbre, bir yay ya da bir dengeleme ağırlığıyla, yumuşak bir demir parçasına bağlanmıştır Bunun yakınına sabit bir demir parçası yerleştirilmiştir Aygıtın tümünü çevreleyen bir bobinden akım geçince, bu iki demir parçası çevresinde bir magnetik alan oluşur ve demir parçaları birbirlerini iterler Oluşan kuvvet İbrenin, geri çevirici yayın kuvvetini yenerek dönmesine neden olur; ama bu kez dönme lineer değildir Çünkü iki demir parçası arasındaki uzaklık arttıkça, itme kuvveti azalır

Bobinden alternatif akım geçirildiğinde iki demir parçası üzerinde indüklenen magnetik alan, akımın frekansı ile değişirse de, aralarındaki kuvvet itme biçiminde olacağından, 300 Hz'e kadar olan frekanslarda, doğru akımlardaki kadar başarılı ölçümler yapılabilir Döner çekirdekli ampermetreler, yüksek dirençleri ve başka yetersizlikleri nedeniyle yerlerini, ucuz yarı iletken doğrultuculann kullanıldığı döner bobinli ampermetrelere bırakmaktadırlar

Elektrik akımı, hiçbir hareketli parçası olmayan, tümüyle elektronik aygıtlarla da ölçülebilir Bunlar genellikle GERİLİM-ÖLÇER'ler (Voltmetreler) gibi çalışır Akımı belirlemek için, bir dirençteki akımla orantılı gerilim düşmesi ölçülür Sözkonusu aygıtlar çok hassas olmanın yanısıra, okunması çok kolay olan sayısal göstergelerle donatılmıştır Ne var ki elektro-magnetik tiplere göre çok daha pahalıdırlar