Akıntılar Yer Değiştirme Nedenleri - Akıntıların Kökenleri

Akıntılar yer değiştirme nedenleri - akıntıların kökenleri



Okyanuslarda ve denizlerde, su kütlelerinin belirli özellikler kazanarak yer değiştirmesi
Akıntılar yer değiştirme nedenlerine ve su kütlelerinin yapısına göre çeşitli türlere ayrılır:
Kıyı akıntıları, dalgaların kıyı yakınındaki hareketlerine bağlıdır; gelgit akıntıları, kıyı bölgelerinde görülür;
boğaz akıntıları, denizler ve okyanuslar arasındaki su alışverişinden kaynaklanır Ayrıca, rüzgârın neden olduğu akıntılar ve yoğunluk farklarından doğan akıntılar vardır
Bu son iki akıntı türü,okyanuslarda gözlenir


Akıntıların Kökenleri

Okyanus üstünde esen düzenli rüzgârlar (alizeler), suları yüzeyden
sürükleyerek rüzgâr akıntılarını oluştururlar; ancak çeşitli etmenler, akıntıların yolunu değiştirir Söz konusu etmenler arasında, her akıntıyı Kuzey yarıkürede sağa,Güney yarıküredeyse sola saptıran Coriolis gücünü ve akıntıları yol değiştirmek zorunda bırakan kıtaları saymak gerekir Rüzgârdan kaynaklanan akıntılar yüzeysel akıntılardır; çünkü, hareketleri derinlemesine yayılmakla birlikte, güçleri sürtünme nedeniyle gittikçe zayıflar (Ekman yasası)

Yoğunluk farklarından kaynaklanan akmtılarsa,daha derin ve hidrostatik dengeyi düzeltme eğilimindedirler; ama okyanuslardaki bu denge hemen hiçbir zaman tam olarak gerçekleşmez Sıcaklık, tuzluluk ve basınç farklarına bağlı olan yoğunluk değişiklikleri, üç boyutta harekete neden olur: Soğuk ve yoğun sular yüzeyden derinliklere iner (cascadingj; rüzgâra bağlı akıntıların sürükleyip götürdüğü yüzey sularının yerini dipten yükselen sular alır (upvelling); su kütlelerinin içbükey" ya da dışbükey oluşlarına göre de, yanal hareketler oluşur