Piri Reis- Osmanlı Denizcisi

Piri Reis- Osmanlı Denizcisi

Ünlü bir Osmanlı denizcisi olan Piri Reis(1470-1554), deniz coğrafyası alanındaki çalışmalan ve çizdiği dünya haritasıyla tanınmıştır
Çekirdekten yetişme bir denizci olan Piri Reis, küçük yaşta amcası Kemal Reis'in yanında denizlere açıldı Akdeniz'de birçok korsanlık olayına kanştı Amcası Osmanlı Devleti'nin hizmetine girince Piri Reis'e de kaptanlık verildi


1499-1502 arasındaki Osmanlı-Venedik Savaşı'na katılan Piri Reis 1511'de amcası ölünce Gelibolu'ya çekildi Burada ünlü yapıtı Kitab-ı Bahriye ("Denizcilik Kitabı") üzerine çalışmaya koyuldu 1513'te bir dünya haritası çizdi Yavuz Sultan Selim'in çağrısı üzerine 1517'de Mısır'a sefer yapan donanmada görev aldı 1522'deki Rodos seferine katıldı 1521'de bitirdiği Kitab-ı Bahriye'yi yeniden düzenleyerek 1525'te Kanuni Sultan Süleyman'a sundu 1528'de ikinci bir dünya haritası çizerek bunu da padişaha armağan etti

Piri Reis bundan sonra Kızıldeniz, Umman Denizi ve Basra Körfezi'nde görev yapan Osmanlı donanmasına katıldı 1547'de bu donanmanın kaptanlığına getirildi Bölgedeki Osmanlı egemenliğini tehdit eden Portekizliler'e karşı çetin savaşlara girişti Ama son seferinde gemilerinin bir bölümünü önlem olarak Basra'da bıraktığı için donanmanın başından ayrılmakla suçlanarak idam edildi

Piri Reis denizciliğinin yanı sıra coğrafya alanındaki çalışmalarıyla tanınmıştır Ünlü yapıtı Kitab-ı Bahriye Akdeniz ve Ege Denizi kıyılarını, adalarını ve limanlarını tanıtan bir kılavuzdur Kitapta yer alan 223 haritada anlatılan yerlerin coğrafi özellikleri ayrıntılarıyla betimlenmiştir Piri Reis ayrıca, uzun deneyimlerinden ve birçok yazılı kaynaktan yararlanarak kaleme aldığı bu yapıtta, o dönemde bilinen denizler ve karalar hakkında yararlı bilgiler verir, denizlerdeki rüzgâr çeşitlerinin ve fırtınaların bir dökümünü yapar
Piri Reis 1513'te çizdiği ilk dünya haritası için Kristof Kolomb'un 1498'de çizdiği, bugün kaybolmuş olan haritayla Portekizli ve Arap coğrafyacıların çalışmalarından yararlanmıştır

Haritadan günümüze kalan parça İber Yarımadası, Kuzeybatı Afrika, Atlas Okyanusu ile Orta ve Güney Amerika'nın doğu kıyılarını kapsar Piri Reis'in bu haritası 16 yüzyılda batılı haritacıların Çalışmalarından daha doğru bilgiler ve çizimler içerir 1528'de çizdiği ikinci dünya haritasından elde kalan parça ise Atlas Okyanusu'nun kuzey kesimini kapsar Haritada görülen Asor Adaları ile Antiller'e ilişkin çizimler 1513 tarihli haritaya göre daha doğrudur

PİRİ REİS

Osmanlı denizci Dünya haritaları ve denizcilik kitabıyla tanınmıştır Doğum tarihi kesin olarak bilinmiyor 1465-1470 arasında Gelibolu'da doğdu Kahire'de Vefat etti

Asıl adı Muhiddin Pirî'dir Karamanlı Hacı Ali Mehmed'in oğlu ve ünlü Osmanlı denizcisi Kemal Reis'in yeğenidir Akdeniz de korsanlık yapmakta olan amcasının yanında yaklaşık 1481'den sonra denize açıldı 1487'de onunla birlikte İspanya'daki Müslümanlar'ın yardımına gitti 1491-1493 arasında Sicilya, Sardunya, Korsika adalarına ve Güney Fransa kıyılarına yapılan akınlara katıldı Amcasıyla birlikte Osmanlı Devleti'nin hizmetine girerek 1499-1502 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda bir savaş gemisinde kaptanlık yaptı

BİLİMCİLERİ ŞAŞIRTAN HARİTALARI

Ünlü Osmanlı denizcisi ve alimi Piri Reis'in yaklaşık 500 yıl önce hazırladığı haritasının dünyanın uydudan çekilen fotoğrafları kadar eksiksiz ve mükemmel olduğu söylenir

"Günümüzde bazı haritalardaki yanlışların Piri Reis'in haritasına bakılarak düzeltildiği biliniyor

Rus tarihçi Sergey Manukov ise Piri Reis'in 1513'te çizdiği haritasının benzerini hazırlamanın ancak dünyanın uydudan çekilmiş fotoğraflarıyla mümkün olduğunu söyledi Rus uzman, "Aslında harita da fotoğrafa çok benziyor Sanki, bir uydu aracı çizimi yapılan bölgenin üzerinde dolaşarak fotoğrafını çekmiş Özellikle güney yarımküre inanılmaz ayrıntılı" dedi

HALA O KONUŞULUYOR

Türk amiral Vefatından yüzyıllar sonra hâlâ konuşuluyorVe de konuşulmaya devam edecektir

BÜTÜN DÜNYA'DA MODA

Londra Moda Haftası'nın yapıldığı "Natural History Museum"da 2007 yaz koleksiyonunu tanıtan modacı Arzu Kaprol, giysilerinin ana konsepti olarak Piri Reis'in haritasını seçti Piri Reis'in bugün sadece uzay teknolojisiyle tespit edilebilen harita çiziminin mükemmelliğine dikkat çeken Kaprol, "Buna hayranlık duymamak elde değil Ben de koleksiyonumda Osmanlı denizciliğinden esin aldım" dedi