Hitit Medeniyeti

HİTİT MEDENİYETİ

HİTİT TARİHİ

IHATTUŞİLİ (MÖ1660-1460)

Hitit İmparatorluğu’nun kurucusudurTelipinu’nun metinlerinde IHattuşili için şu sözler yer almaktadır

Büyük kral, Tabarna Telipinu şöyle söyler:Bir zamanlar Labarna büyük kraldı O dönemlerde , çocukları, kardeşleri, akrabası, kendi kanından olanları ve askerleri çevresinde toplanmışlardırVe ülke küçüktü, ama her nereye akın etti ise düşman ülkesine güçlü bir kolla egemen oldu, ve ülkeyi yok etti Onları(kendi ülkesini) denizin komşusu yaptı Her seferden geri geldiğinde, oğullarından her biri bir ülkeye giderdi Bunlar Hupişna, Tuvanuva, Nenaşşa, Landa, Zallara, Puruşhanda, Luşna kentlerini idare ediyorlardı Büyük kentler bunların eline verilmiştiArkasından Hattuşili hüküm sürdü Onunda çocukları, kardeşleri, akrabası, kendi kanından olanları ve askerleri çevresinde toplanmışlardır Her nereye akın etti ise düşman ülkesine güçlü bir kolla egemen oldu, ve ülkeyi yok etti Onları(kendi ülkesini) denizin komşusu yaptı Ancak prensin adamları başkaldırınca , evleri yıkmaya, efendilerine ihanet etmeye ve onların kanlarını dökmeye başladılar”

Hititlerin daha IHattuşili döneminde Halep’e kadar akınlar yaptığını kendi ağzından öğreniyoruz

Büyük Kral Tabarna, tavanannanın kardeşinin oğlu Hattuşa’da kraldı Şahuitta üzerine yürüdüm, şehri yakıp yıkmadım ama dolaylarını yok ettim Birliklerimi iki yerde bıraktım ve onlara her çeşit mal verdim Zabbar üzerine yürüdüm ve onu yok ettim Kentin tanrılarını ve üç Majaltun arabasını Arinna’nın güneş tanrıçasına çıkardım, bir gümüş boğayı Fırtına Tanrısı’nın tapınağına ve dokuz tanrı heykelini Mezulla Tapınağı’na çıkardım

Gelen yılda Alhala üzerine yürüdüm ve onu yok ettim Gelen yılda Arzava Ülkesi üzerine yürüdüm Büyükbaş hayvanları ve koyunları aldım”

Arzava’ya yaptığı akınlardan sonra şöyle anlatmaktadır

Arkamdan Hannigalbat (Hurri) Ülkesi’ndeki düşman ülkeme girdi ve ülkeler benden koptular Sadece Hattuşa kenti elimde kaldı”

Bu akınlar yeni bir devlet kuran Hititler için en önde gelen uğraş idi Hatta bu akınlar mitoloji konusu olmuştur Bir eski Hitit metninde bir boğanın krala ve ordusuna boynuzlarıyla Toros Dağları arasından geçit açtığını görüyoruz Genç ve enerjik bir ulusun akınları başarılı idi Ancak alınanı korumak ve disiplinli bir idare kurmak kolay değildi Hattuşili’nin vasiyetnamesinde veliahtın başkaldırdığını göreceğiz Hattuşili, duruma egemen olmuş ve veliahtı Hattuşaş’dan uzaklaştırarak yerine evlat edindiği IMurşili’yi tahta çıkarmayı başarmıştır