|
Hitit Medeniyeti
4 Eklenti(ler)
HİTİT MEDENİYETİ HİTİT TARİHİ I.HATTUŞİLİ (M.Ö.1660-1460) Hitit İmparatorluğu’nun kurucusudur.Telipinu’nun metinlerinde I.Hattuşili için şu sözler yer almaktadır. Büyük kral, Tabarna Telipinu şöyle söyler:Bir zamanlar Labarna büyük kraldı. O dönemlerde , çocukları, kardeşleri, akrabası, kendi kanından olanları ve askerleri çevresinde toplanmışlardır.Ve ülke küçüktü, ama her nereye akın etti ise düşman ülkesine güçlü bir kolla egemen oldu, ve ülkeyi yok etti. Onları(kendi ülkesini) denizin komşusu yaptı. Her seferden geri geldiğinde, oğullarından her biri bir ülkeye giderdi. Bunlar Hupişna, Tuvanuva, Nenaşşa, Landa, Zallara, Puruşhanda, Luşna kentlerini idare ediyorlardı. Büyük kentler bunların eline verilmişti.Arkasından Hattuşili hüküm sürdü. Onunda çocukları, kardeşleri, akrabası, kendi kanından olanları ve askerleri çevresinde toplanmışlardır. Her nereye akın etti ise düşman ülkesine güçlü bir kolla egemen oldu, ve ülkeyi yok etti. Onları(kendi ülkesini) denizin komşusu yaptı. Ancak prensin adamları başkaldırınca , evleri yıkmaya, efendilerine ihanet etmeye ve onların kanlarını dökmeye başladılar.” Hititlerin daha I.Hattuşili döneminde Halep’e kadar akınlar yaptığını kendi ağzından öğreniyoruz. Büyük Kral Tabarna, tavanannanın kardeşinin oğlu Hattuşa’da kraldı. Şahuitta üzerine yürüdüm, şehri yakıp yıkmadım ama dolaylarını yok ettim. Birliklerimi iki yerde bıraktım ve onlara her çeşit mal verdim. Zabbar üzerine yürüdüm ve onu yok ettim. Kentin tanrılarını ve üç Majaltun arabasını Arinna’nın güneş tanrıçasına çıkardım, bir gümüş boğayı Fırtına Tanrısı’nın tapınağına ve dokuz tanrı heykelini Mezulla Tapınağı’na çıkardım. Gelen yılda Alhala üzerine yürüdüm ve onu yok ettim. Gelen yılda Arzava Ülkesi üzerine yürüdüm. Büyükbaş hayvanları ve koyunları aldım.” Arzava’ya yaptığı akınlardan sonra şöyle anlatmaktadır. Arkamdan Hannigalbat (Hurri) Ülkesi’ndeki düşman ülkeme girdi ve ülkeler benden koptular. Sadece Hattuşa kenti elimde kaldı.” Bu akınlar yeni bir devlet kuran Hititler için en önde gelen uğraş idi. Hatta bu akınlar mitoloji konusu olmuştur. Bir eski Hitit metninde bir boğanın krala ve ordusuna boynuzlarıyla Toros Dağları arasından geçit açtığını görüyoruz. Genç ve enerjik bir ulusun akınları başarılı idi. Ancak alınanı korumak ve disiplinli bir idare kurmak kolay değildi. Hattuşili’nin vasiyetnamesinde veliahtın başkaldırdığını göreceğiz. Hattuşili, duruma egemen olmuş ve veliahtı Hattuşaş’dan uzaklaştırarak yerine evlat edindiği I.Murşili’yi tahta çıkarmayı başarmıştır. |
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.