Nemrut Dağı

Bitlis il sınırları içinde, Van Gölünün batısında, volkanik bir dağ Çember biçimli olan dağın yukarı bölümü şiddetli patlamalarla eski sivriliğini kaybetmiş, genişlemiş ve bir krater meydana getirmiştir Genç bir yanardağ olan Nemrud Dağının volkan bacasından püskürtülen lavlar, yanlarda eğimli olarak üst üste katlar hâsıl etmiştir

B itlis il sınırları içinde, Van Gölünün batısında, volkanik bir dağ Çember biçimli olan dağın yukarı bölümü şiddetli patlamalarla eski sivriliğini kaybetmiş, genişlemiş ve bir krater meydana getirmiştir Genç bir yanardağ olan Nemrud Dağının volkan bacasından püskürtülen lavlar, yanlarda eğimli olarak üst üste katlar hâsıl etmiştir Çok şiddetli patlamalarla birlikte püskürmeler olmuş ve bunun netîcesinde 4000 metrenin üstünde yüksekliği olan dağ bugünkü seviyeye gelmiştir Yanındaki Süphan Dağının 4000 metrenin üstünde olması, etrâfındaki lav birikintileri ve krater ağzındaki göl bunu göstermektedir

Dağın yüksekliği kuzeyde 3050, batıda 2910 ve güney tarafında 3000 m’dir Üzerindeki göl, sönmüş volkanik bir dağ olması, ayrıca yüksekliklerinden Van Gölünün görünüş güzelliği bu dağa turistik bir değer kazandırmaktadır

Ülkemizde Nemrut Dağı adıyla anılan iki ayrı dağ bulunmaktadır Bunlardan Adıyaman iline bağlı Kâhta ilçesinin kuzeydoğu kesiminde yer alan Nemrut Dağı, Güneydoğu Toroslar'ın bir parçasıdır Yüksekliği 2150 metre olan Nemrut'un doruk kesiminde, tümülüs denen ve bir mezar üzerine toprak yığılarak oluşturulan tümsek ile dev boyutlarda dinsel anıt kalıntıları vardır


Öbür Nemrut Dağı ise Bitlis ilinin sınırları içindedir Van Gölü'nün batısında yer alan ve bu göl ile Muş Ovası'nı birbirinden ayıran 2828 metre yüksekliğindeki bu dağ sönmüş bir yanardağdır Kraterinden hâlâ dumanlar tüten bu eski yanardağın son kez 15 yüzyıl ortalarında püskürdüğü bilinmektedir Yüksek kesimlerindeki çukurlukta yer alan yarım ay biçimli ve suları tatlı olan Nemrut Gölü, Türkiye'nin en büyük krater gölüdür Bu özellikleriyle, Bitlis ili sınırlan içinde yer alan Nemrut Dağı coğrafya açısından, öbür Nemrut Dağı ise tarihsel ve arkeolojik zenginlikleriyle önem taşımaktadır

Adıyaman ilindeki Nemrut Dağı'nın doruğunda, İÖ 1 yüzyılda yaşayan Kommagene Kralı I Antiokhos'un mezarının bulunduğu sanılan tümülüs yer alır Tümülüsün doğusundaki alanın kuzeyi ve güneyi, dış duvarların alt sırasında kullanılan ve ortostat denen üstü kabartmalı ve yazılı taş levhalarla çevrilidir Doğusunda piramit biçiminde bir ateş sunağı bulunan bu alanın batısında, yüksekliği 810 metreyi bulan beş tanrı heykeli vardır


Helenistik dönemin en önemli devletlerinden biri olan Kommagene Krallığı, Büyük İskender'in görüşleri doğrultusunda Eski Yunan ve doğu kültürlerini kaynaştırmayı amaçladığından bu heykellerin her biri birkaç tanrıyı birden temsil eder Tanrıları oturur durumda betimleyen bu dev heykellerin tümünün, Persler'e özgü birer başlık taşıyan başlan yere düşmüş durumdadır Ortostatlardan bir bölümünde Antiokhos'un Pers kökenli babasının, öteki bölümünde ise Makedonya kökenli annesinin atalarını gösteren kabartmalar görülür Ortostatların arka yüzünde ise bu kabartmalarda betimlenen kişilerin adları yazılıdır

Tümülüsün batısındaki alanda görülen heykeller ile yapılar da doğudakilere benzer Günümüze daha iyi bir durumda ulaşmış olan buradaki heykellerin de başları yere düşmüş durumdadır Kral Antiokhos'un Makedonyalı atalarının kabartmaları heykellerin karşısında, Pers atalarının kabartmalarıyla süslü ortostatlar ise bu alanın güney kesimindedir Bu kabartmalar arasında en iyi durumda^olanlar Antiokhos'u çeşitli tanrılarla el sıkışırken gösteren kabartmalardır Nemrut Dağı'na tırmanmayı sağlayan yol, tümülüsün kuzeyindeki alanda doruk kesimine ulaşır Dinsel anıtların yer aldığı doğu ve batıdaki alanların birleştiği bir tören alanı niteliğindeki bu bölüm, eski bir duvardan kalma büyük taşlarla kaplıdır
Bitlis'teki Nemrut Dağı eski bir yanardağdır ve kraterinden bugün de dumanlar çıkmaktadır

Kayalık bir alan üstünde, yumruk büyüklüğündeki taşların yığılmasıyla oluşturulan tümülüsün yüksekliği yaklaşık 50 metredir I Antiokhos kayalık alanda oyularak yapılan bir mezar odasına gömüldükten sonra üstünün bu taşlarla örtüldüğü sanılmaktadır
Zengin kültürel değerlere sahip olan Nemrut Dağı'nın koruma altına alınması düşünülmüş ve 7 Aralık 1988'de 13850 hektarlık alanda bir ulusal park kurulmuştur Çok sayıda turist tarafından ziyaret edilen Nemrut Dağı Milli Parkı'na Kâhta'dan 43 kilometrelik bir yolla ulaşılır Yakınında bir konaklama tesisi olan ulusal park, özellikle yabancı turistler için düzenlenen turların uğrak yerlerindendir

NEON Havada azot, oksijen, karbon dioksit ve su buharının yanı sıra, az miktarlarda altı "eylemsiz" gaz vardır; bunlara "eylemsiz" denmesinin nedeni başka maddelerle kolayca birleşmemeleridir Bu gazlardan biri de neondur Normal büyüklükteki bir odanın havasında bir fincan dolusu kadar neon vardır Neonun kimyasal simgesi Ne, atom numarası 10, atom ağırlığı da 20,183'tür Renksiz ve kokusuz bir gaz olan neonu 1898'de İskoç kimyacı Sir VVilliam Ramsay keşfetmiştir Neonu elde etmek için önce hava sıvılaştırılır {bak Hava); sonra ayrımsal damıtma yoluyla bu sıvı bileşenlerine ayrılır {bak Damitma) Neon bütün öteki eylemsiz gazlar gibi az bulunur ve gene onlar gibi "asal gaz" olarak nitelenir


Az miktarda neon, havası alınmış cam bir tüpe konur ve içinden elektrik akımı geçirilirse flüorışıl hale gelir ve parlak kızıla çalan turuncu bir ışık saçar {bak FLÜORIŞIMA) Reklam panolarının ışıklarında da bu yöntemden yararlanılır; bükülerek harf ya da başka bir biçime getirilen cam tüplerde çoğu kez neon gazı vardır Bunlara "neon lambası" da denir Şamandıraların, fener gemilerinin ve havaalanlarının yerini göstermek için de bazen neon lambaları kullanılır; çünkü, kızıla çalan ışık ışınları siste de kolayca seçilebilir Reklam ışıkları çeşitli renklerde olabilir Bunlarda yalnızca neon değil, bir başka asal gaz olan ve flüorışıma sonucu mavi ışık saçan argon gazı ve renkli cam tüpler de kullanılır

Nemrut (Kommagene Krallığı)

Toros Dağları’ndaki çeşitli yolların Adıyaman’da birleştiği noktada bulunan Kommagene Krallığı, Suriye’nin kuzeyi, Hatay, Pınarbaşı, Kuzey Toroslar ve doğuda Fırat Nehri’nin çevrelediği, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Gaziantep illerini kapsayan geniş bir alana yayılmıştır Yunanca "Genler Topluluğu" anlamına gelen Kommagene, isminin de çağrıştırdığı gibi, Grek ve Pers uygarlıklarının inanç, kültür ve geleneklerinin bütünleştiği güçlü bir krallıktır

İÖ 1 yüzyılda kurulan Kommagene Krallığı İS 72 yılına kadar bu bölgede egemenliğini sürdürmüştür Yazılı belgelerde İÖ 850 yılında görülen krallığın ismi o dönemlerde Kummuh olarak geçmektedir Asur egemenliğinden kurtulmasıyla birlikte bağımsızlığın ilan eden Kommagene’nin bu dönemine ait ilk yazılı belgeler de ilk kez I Antiochos dönemine aittir I Antiochos Kommagene’nin en önemli kralıdır Antiochos yeni bir din kurmayı planlamış, batılıların, yani Yunanlıların dini ile Doğulu Perslerin dinini birleştirmeyi amaçlamıştır Böylece bir dünya dini yaratacak, Nemrut Dağı’nı onun merkezi yapacak ve bu dinin buradan tüm dünyaya yayılmasını sağlayacaktı Kendisi de bu sayede tüm dünyaya hükmedecek ve ölümsüzlüğe kavuşacaktır Bu nedenle kendisini Tanrı ilan etmiştir

Adıyaman’ın 103 km doğusundaki Antiochos’un tümülüsü ana kaya üzerine kırma taşların üst üste yığılmasıyla oluşturulmuştur Tümülüsün doğu, batı ve kuzeyinde ana kaya düzleştirilerek teraslar haline sokulmuş, doğu ve batı teraslarına tanrı heykel ve kabartmaları yapılmıştır Nemrut Dağı’ndaki kutsal alanda heykellerin dışında birçok da kabartma bulunmaktadır Batı terasında bulunanlardan ilginç olan biri de aslan kabartmasıdır Gezegenlerin dizilişleri incelendiğinde, bunun Kommagene’nin I Kralı Mithradates’in taç giydiği geceye; İÖ 109 yılının temmuz akşamına denk geldiği görülmektedir

Nemrut Dağı’nın 2150 metrelik zirvesindeki aslanlı horoskop, bilinen en eski horoskoptur Aslanın üzerinde 16 ışından oluşan 3 adet yıldız vardır ve bunlar Mars, Merkür ve Jüpiter gezegenlerini temsil etmektedirler Aslanlı horoskop gök cisimlerinin bir anlık konumunu gösterir Önümüzdeki 25000 yıl içerisinde bir daha yaşanmayacak bir ana tanıklık edilir Güneşin, etkisi azalan ışığının altında çıkan yeni ayın ve onun hemen üzerinde Kral yıldızı olarak bilinen Regulus yıldızının güçlü parıltısı yüzleri aydınlatır Önceki gecelerde Jüpiter, Merkür ve Mars gökyüzünde adeta krallara layık bir geçiş töreni sergiler Tüm bu seremoni bittikten sonra Kommagene halkı tanrılarının yeni krallarını ziyarete geldiklerine inanarak evlerine dönerler

İlk yapımında 55 m yükseklikte olan tümülüsün bugünkü yüksekliği 50 m, çapı 150 metredirNemrut Dağı’nın en üst noktasına Kommagene Kralı 1 Antiochos kendisi için görkemli bir anıt mezar, mezar odasının üzerine kırma taşlardan oluşan bir tümülüs ve tümülüsün üç tarafını çevreleyen kutsal alanlar inşa ettirmiştir Tümülüs, Kral 1 Antiochos’un onuruna düzenlenen törenler için etrafı 3 terasla çevrilmiştir Doğu, batı ve kuzey terasları olarak adlandırılan bu alanlardan doğu ve batı teraslarda; bir sıra izleyen, blok halinde 8 yontma taşın üst üste oturtulmasıyla oluşturulan 8-10 metre yüksekliğinde görkemli heykeller, kabartmalar ve yazıtlar bulunmaktadır Heykeller, bir aslan ve bir kartal heykeliyle başlar ve aynı düzende son bulur Burada aslan yeryüzündeki gücü, tanrıların habercisi olan kartal ise gökyüzünün gücünü sembolize etmektedir Heykeller her iki tarafta da şu şekilde sıralanmıştır: Kral 1 Antiochos (Theos); Fortuna (Theichye-Kommagene-Tanrıça) Zeus (Oromasdes); Apollo (Mithras-Helios-Hermes), Herakles (Ares-Artagnes)
Buradaki yazıtlarda Antiochos’un anne tarafından Büyük İskender’den (Yunan-Makedonya), baba tarafından da Darieos’dan (Pers) geldiği yazılıdır Böylece Antiochos, atalarından gelen etnik farklılığı birleştirmiş, bu nedenle de tanrı heykellerinin yüzünü doğuya ve batıya çevirmiştir Ayrıca tanrı heykellerinin isimleri Grekçe ve Pers dilinde yazılmıştır

Antiochos, Nemrut Dağı’nın 2150 metre yükseklikteki zirvesinde yapımına başladığı görkemli kutsal alan ve mezar anıtını bitiremeden ölmüş, mezar anıtı da yarım kalmıştır Nemrut Dağı’ndaki Kutsal alanın doğu ve batı yamaçlarında teraslar üzerinde Antiochos’un yaptırdığı heykeller ise, Nemrut’un sert hava koşullarına rağmen yüzyıllarca ayakta kalmıştır Antiochos bu kutsal alanı teraslar halinde tasarlamıştı Kutsal kabul edilen teraslarda yer alan heykellerin bir sıra halinde olduğu görülmektedir Buradaki tanrılar, hem Doğu, hem de Batı tanrılarını temsil ediyor ve bu nedenle iki ayrı isimle anılıyorlardı Yüzleri doğuya ve batıya çevrili Pers ve Yunan tanrıları ayrıca Kral Antiochos’un bu iki kültürü birleştirme amacını da simgeliyordu Antiochos yaptırdığı heykellerin arka yüzüne 200 satırdan oluşan vasiyetini yazdırmıştır Yazıtta, kendinden sonra gelecek kralları tapınağı güzelleştirmelerini istiyor, ibadet için gelenleri övüyor, kötü niyetlilere de beddua ediyordu Bunun yanı sıra Antiochos, kutsal alanı ziyarete gelenlerin en iyi şekilde ağırlanmasını istiyor, onlara rahiplerin en iyi şaraplarını sunmalarını emrediyordu Burada yapılacak törenlerin çok renkli geçmesi için de müzisyenleri görevlendiriyordu Ne var ki Antiochos’un bütün içtenliğine karşın bu vasiyetinin yerine getirilemediğini antik kaynaklardan öğreniyoruz

Nemrut Dağı, Adıyaman’ın Kahta ilçesinin Karadut köyünde, dünyanın sekizinci harikası olarak tanınan, tepesinde küçük kırma taşların yığılmasıyla oluşturulmuş konik bir tümülüsün bulunduğu, 2150 m Yüksekliği, on metreyi bulan heykelleri ve metrelerce uzunluktaki kitabeleri ile UNESCO Dünya Kültür Mirasında da yer almaktadır

Nemrut Dağı Milli Parkı

Doğu-Batı Medeniyetinin, 2150 m yükseklikte muhteşem bir piramitteki kesişme noktası, dünyanın sekizinci harikası Nemrut Yüksekliği on metreyi bulan büyüleyici heykelleriyle, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle, Unesco Dünya Kültür Mirasında yer almaktadır İki bin yıldır güneşin doğuşunu ve batışını 2150 m yükseklikte izleyen dev heykellerin sırrının çözülmesi için Kommagene Uygarlığı‘ nın keşfine gitmek gerekir
Osmanlı İmparatorluğu’ nda askeri danışman olarak görev yapan ve tarihi eserlere ilgi duyan Alman subay Helmut Von Moltke, 1838′ de bölgedeki araştırmaları sırasında bölgedeki tarihi kalıntılar hakkında bilgi verdiği “Türkiye’ deki Durum ve Olaylar Hakkında Mektuplar” adlı kitabında nedense Nemrut Dağı‘ ndaki heykellerden söz etmemiştir Nemrut Dağı‘ nın zirvesindeki eserlerden ilk söz eden ve bunların Asurlular‘ dan kalma olduğunu tahmin eden, 1881′ de Diyarbakır’ da yol yapım işlerinde görevli Alman Mühendis Karl Sester‘ dir Sester‘ in verdiği bilgiler doğrultusunda Kraliyet Akademisi tarafından araştırma yapmak üzere bölgeye gönderilen genç bilim adamı Otto Punchtein başkanlığındaki ekip, Nemrut Dağı‘ nın tepesindeki tümülüs ve tümülüsün doğu ve batı yanlarında oluşturulmuş teraslar üzerindeki devasa heykeller ve çeşitli kabartmalardan oluşan eserler üzerinde çalışır
Uzun çalışmalar sonunda Grekçe yazılı kitabeyi çözen Punchstein, bu eserlerin Kommagene Uygarlığı‘ na ait olduğunu ve Kommagene Kralı 1 Antiochos tarafından yaptırıldığını keşfeder Antiochos‘ un ağzından yazılan kitabe, Nemrud Dağı‘ nın sırrını ve Antiochos‘ un yasalarını içermektedir
Daha sonra Alman Mühendis Karl Humann ve İstanbul Arkeoloji Müzesi’ nin kurucusu Osman Hamdi Bey‘ in de katıldığı Nemrut Dağı çalışmaları 1953′ ten 80′ li yıllara kadar Amerika’ lı Arkeolog Theresa Goell ve Friedrich Karl Dörner ve 1986 yılından itibaren, Dörner‘ in öğrencisi Sencer Şahin tarafından sürdürülmüştür

Kommagene Uygarlığı‘ nın ortaya çıkmasını sağlayan kazılar, Nemrut Dağı‘ ndan başka Arsameia, Samsat ve Fırat Havzası’ nda gerçekleştirilmiştir Bölgede yapılan kazılarda ortaya çıkartılan taşınabilir eserler müzelerde, geri kalanları da Milli Park Alanı içerisinde korumaya alınmıştır

Kommagene Krallığı

Yunanca “Genler Topluluğu” anlamına gelen Kommagene, ismiyle bağdaşırcasına, Grek ve Pers Uygarlıkları’ nın inanç, kültür ve geleneklerinin bütünleştiği güçlü bir krallıktır Toros Dağları’ ndaki çeşitli yolların birleştiği noktada bulunan antik Kommagene Krallığı, Suriye’ in Kuzeyi, Hatay Pınarbaşı, Kuzey Toroslar ve doğuda Fırat Nehri’ nin çevrelediği verimli topraklarda yer almıştır Tarıma ve hayvancılığa elverişli ve ekonomik önemi yüksek sedir ağacı ormanlarını barındıran Kommagene topraklarının, ilk çağlardan beri yerleşim alanı olarak kullanıldığı civardaki mağara ve arkeolojik buluntulardan anlaşılmaktadır


İÖ 2000 yılının ortalarında Hitit İmparatorluğu’ nun egemenliği altına girdiği tahmin edilen Kommagene yöresi’nde Kommagene Krallığı‘ nın öncesi kabul edilen Kummuh Krallığı‘ nın olduğu ve Kummuh‘ un İÖ 711′ lerde Asurlular, İÖ 605 ‘te de Babilliler tarafından fethedildiği anlaşılmaktadır İÖ 6 Yüzyılın sonlarına doğru Kommagene toprakları Pers İmparatorluğu’ nun eline geçmiştir İÖ 323′ te Kommagene Bölgesinin idaresi Grek-Makedon yöneticilerin eline geçmiştir
Antik dünyanın küçük ancak güçlü ülkesi Kommagene, baba tarafı Pers Kralları’ ndan “Krallar Kralı olarak anılan Darius‘ a ile, anne tarafı Makedonya Hükümdarı Büyük İskender ile akraba olan bir prensin oğlu Mithridates Kallinikos tarafından, İÖ 109 yılında bağımsız bir krallık olarak kurulmuştur

Farklı topluluklardan meydana gelen ve ayrı inanç ve kültürlere sahip Kommagene‘ liler arasındaki birliği sağlamak konusunda büyük başarı sağlayan Mithridates Kallinikos, tanrılarla olan bağını kuvvetlendireceği ve böylece ulusunu barış içerisinde yaşatacağı inancıyla ülkesinin çeşitli yerlerinde tapınaklar yaptırmıştır


Nemrut Dağı ve iki Arsameia şehrindeki kült yapılarıyla Kommagene Kralları‘nın en ünlüsü olan 1 Antiochos devri (İÖ 69-38) krallığın en müreffeh dönemdir Kendi mezarını Nemrut Dağı‘ nın zirvesine, babası Mithridates 1 Kallinikos‘ un mezarını ise Arsameia‘ da Eski Kahta Çayının kenarına yaptıran 1 Antiochos, krallığını ekonomik ve kültürel yönden en üst seviyeye çıkartmıştır 1 Antiochos‘ tan sonra Kommagene Krallığı‘nın parlak dönemleri, halefleri tarafından devam ettirilemez ve İS 29 yılından itibaren Kommagene Kralları Roma tarafından atanır İS 72′ de Romalılar’ ın Kommagene‘ yi istila etmesiyle 200 yıllık krallığın bağımsızlığı tamamen sona erer ve bu tarihten sonra Kommagene toprakları Suriye’ nin parçası olarak tarihteki yerini alır

Nemrut Dağı Tümbülüsü

Nemrut Dağı, Adıyaman’ ın 86 km doğusunda Kahta ilçesinin Karadut köyünde, dünyanın sekizinci harikası olarak tanınan, tepesinde küçük kırma taşların yığılmasıyla oluşturulmuş konik bir tümülüsün bulunduğu, 2150 m yükseklikte, görkemli bir kültür ve turizm merkezidir İÖ 1 Yüzyıla tarihlenen ve orijinali 55 m olan tümülüsün bugünkü yüksekliği 50 m, çapı 150 metredir Gündoğumu ve günbatımının tüm ihtişamıyla izlenebildiği bu tepede, Kommagene Kralı 1 Antiochos kendisi için görkemli bir anıt mezar, mezar odasının üzerine kırma taşlardan oluşan bir tümülüs ve tümülüsün üç tarafını çevreleyen kutsal alanlar inşa ettirmiştir Tümülüs, Kral 1 Antiochos‘ un şerefine tertiplenen törenlere mahsus 3 terasla çevrilidir

Doğu, batı ve kuzey terasları olarak adlandırılan bu alanlardan doğu ve batı teraslarda; sıra halinde dizilmiş blok halinde 8 yontma taşın üst üste oturtulmasıyla oluşturulan 8-10 metre yüksekliğinde muhteşem heykeller, kabartmalar ve yazıtlar bulunmaktadır Heykeller, bir aslan ve bir kartal heykeliyle başlar ve aynı düzende son bulur Hayvanların kralı olan aslan yeryüzündeki gücü, tanrıların habercisi olan kartal ise göksel gücü sembolize eder Heykeller her iki tarafta da şu şekilde sıralanmıştır:


Kral 1 Antiochos (Theos); Fortuna (Theichye-Kommagene-Tanrıça) Zeus (Oromasdes); Apollo (Mithras-Helios-Hermes), Herakles (Ares-Artagnes)
Kült yazıtlarında anne tarafından Büyük İskender’ den (Yunan-Makedonya) baba tarafından ise, Darieos’ dan (Pers) geldiğini ifade eden Antiochos, atalarından gelen bu etnik farklılığı birleştirerek, kültür zenginliği haline dönüştürmenin göstergesi olarak tanrı heykellerinin yüzünü doğuya ve batıya çevirmiştir Zaten tanrı heykellerinin isimleri de hem Grek, hem de Pers dili ile ifade edilmiştir

Doğu Terası

Kommagene ülkesinde güneşin doğuşunu ilk gören yer olan doğu terasına sert kayalardan oyulmuş merdivenli yollardan çıkılır Doğu terası; tanrılar galerisi, atalar galerisi ve sunaktan oluşur Tanrılar galerisindeki devasa tanrı heykelleri anıt mezara sırtını dönmüş biçimde sıralanmıştır

Tanrılar galerisinin 5 heykelinden biri olan Antiochos, güney uçta ilk sırada yer almaktadır Kendisini tanrılarla aynı kategoride gören Antiochos heykelini bu sıralamaya dahil etmiştir 2 Heykel Kommagene-Fortuna Latincede şans, uğur, bereket anlamındadır Heykeller arasında en uzun olan 3 Heykel Zeus-Oromasdes, Tanrılar tanrısı Kronos‘ un oğlu, baş tanrı ve gökler hakimidir 4 Heykel Apollon-Mithras, Anadolu mitolojisinde baş tanrı Zeus‘ un oğlu olup ışık ve güneş tanrısıdır Kuvvet ve kudretin sembolü olan Herakles Anadolu’ da Herkül adıyla anılır
Heykellerin her iki yanında içte yer alan göksel gücün temsilcisi kartal ve yanında duran aslan daima tanrıların ve kralların yanında onlara bekçilik etmektedir

Kuzey Terası

Burası batı ve doğu teraslarını birbirine bağlayan 100 metre uzunluğunda bir tören yoludur 80 metre uzunluğunda tamamlanmamış stel kaideleri bulunur

Batı Terası

Muhteşem bir gün batımının izlenebildiği , Doğu terasına benzer şekilde yapılmış batı terasında, tanrılar galerisindeki heykel sıralaması ve heykellerin arkasındaki kült yazısı bazı detaylar hariç aynıdır Doğu terasından farklı olarak, tanrılar galerisinin kuzey ucunda, dördünde Kral Antiochos‘ un tanrılarla selamlaşması, diğerinde aslan figürü bulunan, kumtaşından yapılmış 5 kabartma (rölyef) bulunmaktadır Aslan horoskop olarak bilinen kabartma, 25000 yılda bir meydana gelen astrolojik bir olayın sembolize edilmiş halidir
Doğu ve Batı terasın her ikisinde de tanrı heykellerinin tahtlarını oluşturan taş blokların arkasında Grek harfleriyle yazılmış 237 satırlık uzun bir kült yazıtı Nomos bulunmaktadır