Neyzen Tevfik

NEYZEN TEVFİK

24 Mart 1879da Bodrumda doğdu, 28 Ocak 1953te İstanbulda öldü Asıl ismi Tevfik Kolaylı İzmir Urlada amatör bir neyzenden nota ve usul bilgileri öğrenerek başladığı ney çalışmalarını kendi kendine geliştirdi İzmir İdadisinden bitirmeden ayrıldı Farsça öğrendi İzmir Mevlevihanesine girdi

Burada Eşref, Tokadizade Şekib, Tevfik Nevzat, Abdülhalim Memduh gibi şairlerle tanıştı Şair Eşrefin etkisiyle şiir yazmaya başladı İlk şiiri 1989da Muktebes gazetesinde yayımlandı 1989da İstanbula geldi Fethiye Madresesinde 4 yıl öğrenim gördü Mehmet Akif�le tanıştı ve ondan Arapça, Farsça, Fransızca dersleri aldı Dönemin önde gelen müzisyenleri Kanuni Hacı Arif Bey, Tamburi Cemil Bey ve Udi Nevres Bey ile dostluk kurdu Galata ve Kasımpaşa mevlevihanelerine devam etti 1902de Bektaşi dervişi oldu 1903te padişah ve saray çevresine yönelttiği yergiler nedeniyle baskı görmeye başladı Mısıra kaçtı İskenderiye ve Kahirede yaşadı Gıyabında idama mahkum edildi Bir süre Kaygusuz Sultan Bektaşi Tekkesinde saklandı 1913te II Meşrutiyetin ilanından sonra İstanbula döndü Hastalığı ve içkiye düşkünlüğü nedeniyle birçok kez Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde tedavi gördü Nef�î ve Eşreften sonra üçüncü büyük yergi ve taşlama ustası olarak bilinir Oldukça eski bir dil kullanması nedeniyle güç anlaşıldı Yergilerini genellikle siyasal ve dinsel baskıya, çıkarcılığa yöneltti Toplumdaki tüm haksızlıkları çekinmeden dile getirdi Bilinen tek bestesi "Nihavent Saz Semaisi"dir

ESERLERİ

ŞİİR:
Hiç (1919)
Azab-ı Mukaddes (1949)

(18791953), bir yergi şairiydi ve neyini yanından ayırmazdı Soyadı Kolaylı olan bu ilginç sanatçı sözünü sakınmadan yazdığı yergileri ve dünya malına değer vermeyen gönül adamı kimliği ile tanınır

Bodrum'da doğan Neyzen Tevfik, babasının öğretmen olarak bulunduğu Urla'da ney öğrenmeye başladı Bitiremediği İzmir İdadisi'nde okurken bir yandan da Mevlevi dergâhına devam etti ve ney dersleri aldı 19 yaşındayken İstanbul'a gitti, Fatih Medresesi'nde okudu, Galata ve Yenikapı mevlevihanelerine devam etti

Mehmet Akif (Ersoy), Hersekli Arif Hikmet gibi şairlerle, Hacı Arif Bey, Tanburi Cemil, Udi Nevres gibi müzikçilerle dost oldu Bektaşi tarikatına girdi, kendini içkiye vererek düzensiz bir yaşam sürmeye başladı II Abdülhamid yönetimine karşı söylediği pervasız sözler izlenmesine yol açtı 1903'te Mısır'a gitti Kahire ve İskenderiye'de bulundu II Meşrutiy eften sonra İstanbul'a döndü, bu kentte ölünceye kadar derbeder bir yaşam sürdü Sürekli bir işe girip çalışmadığı gibi, ney çalmayı da geçim aracı yapmadı İçkiye düşkünlüğü nedeniyle birçok kez akıl hastanesinde tedavi gördü

Neyzen Tevfik, Türk edebiyatında yergi türünün Nef'i ve Eşreften sonra üçüncü önemli temsilcisi sayılır Rahat ve kolay anımsanabilecek şiirlerinde yer yer Divan, yer yer Alevi ve Bektaşi edebiyatının biçimlerinden yararlanmıştır Siyasal baskıyı, yobazlığı, insanlar arasındaki eşitsizliği, toplumsal bozuklukları konu alan yergileri dilden dile
dolaşıp ezberlenmiştir Yergilerinin yanı sıra tasavvuf etkisinde yazılmış şiirleri de vardır Şiirlerini Hiç (1919) ve Azabı Mukaddes (1949) adlı kitaplarında toplamıştır
Neyzen Tevfik neyi kendisi için çalmıştır İçinden geldiği gibi çalan, duyarlı ve coşkulu üslubuyla dinleyenleri etkileyen Neyzen'in besteleri de vardır