Kanuni Az Kalsın Selde Boğuluyordu

Bu hafta sellerle boğuştuk Tarihimizdeki en unutulmaz sel 1563'te meydana gelen ve Kanuni'nin ölümden döndüğü seldiİstanbul tarih boyunca deprem, yangın ve sel gibi birçok afetle uğraşmıştır Tarihimizdeki en büyük sel felaketlerinden birisi ise 1563'te Kanuni'nin boğulmaktan son anda kurtulduğu ve İstanbul'un harabeye döndüğü seldir

PADİŞAH BOĞULMAKTAN SON ANDA KURTULDU

Kanuni Sultan Süleyman, ömrünün sonbaharındayken İstanbul'un sıkıcı havasından uzaklaşıp, rahatlamak için 1563'ün Eylül'ünde o zamanlar yerleşimin pek olmadığı Yeşilköy taraflarında avlanmaya çıkmıştı Ava çıktığında hava iyiyken, 20 Eylül'e doğru gökyüzünü kara bulutlar kapladı Gök gürültüsünden yer gök inliyordu, ancak Kanuni cihan padişahıydı ve avı bırakmak ise Osmanlı Sultanı'na yakışmazdı Fakat sanki yağmur değil afet yağıyordu Kanuni ve maiyeti can havliyle kendilerini yakınlarda bulunan İskender Çelebi Sarayı'na attılar

Bu durum kaderin acı bir cilvesiydi Osmanlı tarihinin en büyük defterdarlarından, yani maliye bakanlarından İskender Çelebi 1535'te Veziriazam Makbul İbrahim Paşa'nın ayak oyunlarıyla Kanuni Sultan Süleyman tarafından öldürtülmüştü

İskender Çelebi Sarayı'na sığınan Kanuni ve maiyeti yağmurdan korumuştu ama yağmur şiddetini arttırıp sele dönüştüğü için civardaki dereler taşmaya ve önüne geleni sürüklemeye başlamıştı İskender Çelebi Sarayı'nın yanındaki Halkalı Deresi taşarak saraya doğru aktı Sarayın bahçeleri sel suları ile dolduktan sonra saray aniden suyla doldu Saraydakiler sel sularına kapıldılar Kanuni iç oğlanlarından güçlü ve uzun boylu bir askerin sırtına çıkarılarak, çatının altındaki yüksekçe bir bölmeye götürülerek boğulmaktan zor kurtarıldı

Şiddetli yağmur sabahın erken saatlerine kadar devam etti Sabah olduğunda ise hava hiçbir şey olmamışçasına güneş açmıştı Kanuni sığındığı bölmede sabaha kadar beklemişti

Sel İstanbul'u adeta savaş alanına çevirmişti Özellikle dere yatakları ile Boğaz'a yakın yerlerde büyük tahribata yol açmıştı Sokaklarda ve dere yataklarında yağmura yakalananlardan onlarca insan boğularak can vermişti Su kanallarının içi tamamen kumla kapandığı için kullanılamaz hâle gelmişti Yetmişe yakın ev de yıldırım düşmesi yüzünden yanmıştı

SU KEMERLERİ YIKILDI

İstanbul'un su ihtiyacını karşılayan Moğlova Kemeri sel sularının tazyikine dayanamayarak büyük bir gürültü ile parçalanmıştı Kâğıthane bölgesi derenin getirdiği ağaçlar ve çamur nedeniyle tamamen sular altında kalmış, asırlık çınarlar bile çöp ve çamur yığınları altında kaybolmuştu

Selden en büyük zararı Haliç kıyıları, Galata sırtları ve Boğaz'a yakın yerler görmüştü Sarayburnu'nun insanın gözünü alarak akan mavi suyunun rengi değişmişti Silivri, Küçükçekmece ve Büyükçekmece ile Harami Deresi'ndeki köprüler tamamen yıkıldığından insanlar gemi ve kayıklarla taşınmıyordu

Su kemerleri ya tahrip olduğu veya tamamen yıkıldığı için şehirde en fazla su sıkıntısı ihtiyacı hissediliyordu Evlerin bahçelerinde bulunan kuyulardan su yerine çamur çıkıyordu Felaketin ardından su olmaması yüzünden salgın bir hastalığın meydana çıkması bir an meselesiydi

Şehir içindeki su kaynaklarının çoğu da kullanılamaz hale gelmişti Bunun üzerine şehirde büyük bir su sıkıntısı baş gösterdi Temiz su karaborsaya düştü ve halk ancak kendisine yetebilecek kadar suyu, iki üç katı para ödeyerek alabildi

Bu durum üzerine Kanuni Sultan Süleyman, devlet adamlarını da yanına alarak 21 Eylül 1563'te yıkılan su kemerlerini gezdi Mimarbaşı Sinan'a gerektiği kadar para harcayarak ve istediği kadar adam alarak su kemerlerinin tamirini emretti Kanuni'nin isteği ve takibi sonucunda su kemerleri kısa sürede yeniden yapılarak İstanbul'un su meselesi geçici olarak halledildi

MİMAR SİNAN KÖPRÜ YAPMAYI BİLMİYOR MUYDU?

Her yıl özellikle yaz aylarında ülkemizin dört bir tarafından sel haberleri gelir Bunun en önemli sebebi ise bilinçsiz yapılaşma Karadeniz'de de Doğu Anadolu'da da Akdeniz Bölgesi'nde de dere yataklarına veya yakınlarına kurulan evler selden nasibini alıyor Sel yaptığımız köprüleri de yıkıp götürüyor Bunun en önemli sebebi ise köprülerin alçak ve düz yapılması Köprüye takılan ağaçlar geçişi kapatınca arkasında baraj oluşuyor ve biriken su köprü filan bırakmıyor Mimar Sinan'ın ve diğer Osmanlı mimarlarının yaptıkları köprülere baktığımızda hep kemerli olduğunu görürüz Mimar Sinan bu tür köprüleri boşuna mı yaptı? Elimizdeki bu kadar teknolojik imkânlarla köprü yaparken bile yanlış yapıyoruz Kemerli yapmayacaksan, bari köprüyü yüksek yap

Erhan Afyoncu

aslında bir tanesi boğulmuştu bizde dalga geçmiştik 'git sen orayı burayı feth et baba gibi lakap verilsin sonra dereden geçerken gulu gulu ol' demiştim :D (karizma diye birşey kalmaz :D)

teşekkürler