Komedi-Komedinin Tanımı-Komedinin Kökeni

Komedi-Komedinin Tanımı-Komedinin Kökeni

Çağdaş tanımıyla komedi, güldürücü bir konuya ya da öyküye dayalı, şakaların yer aldığı, kişilerin sık sık gülünç durumlara düştüğü, mutlu sonla biten bir oyundur Fars adı verilen ve kaba bir mizah anlayışına dayanan en basit komedi türünde yazar, izleyicileri güldürmek amacıyla gülünç ve abartılı durumlar yaratır Daha derin ve karmaşık bir içeriği olan, karakterlerleri ustalıkla çizilmiş komediler de vardır Bu tür komediler daha çok toplumsal davranış ve töreleri alaya alır

Komedinin kökeni Eski Yunan kültürüne dayanır Konusu, tanrıların buyrukları ve yazgının değişmezliği karşısında insanın çaresizliği ya da kralların, kahramanların serüvenleri olan trajedinin tersine, komedi de sıradan kişiler ve olaylar yer alır Yunan komedisinin en ünlü adı İÖ 5 yüzyılda yaşamış olan Aristofanes'tir (bak Aristofanes) Aristofanes'in oyunlarında Atina mahkemeleri ya da AtinaIsparta Savaşı gibi güncel konular işlenir Bir yüzyıl sonra bir başka Yunanlı yazar olan Menandros, entrikacı köle, sevdalı delikanlı, asalak ya da beleşçi gibi kalıplaşmış tiplere yer verilen bir komedi türü geliştirdi Menandros'un oyunları, İÖ 3 ve 2 yüzyıllarda Plautus ve Terentius gibi Romalı oyun yazarlarınca örnek alındı

Ortaçağda "komedi" sözcüğü, günlük dille yazılmış ve mutlu sonla biten her türlü öyküyü kapsayan bir anlam kazandı Bu dönemde komedinin sahne ile bağlantısı koptu Rönesans'ta yeniden sahnede oynanmak için komedi yazılmaya başlandıysa da, bu oyunlarda basmakalıp gülünç karakterler canlandırılıyordu İtalya'da bir halk tiyatrosu olan Commedia dell'arte bu yaklaşımı 16 ve 18 yüzyıl arasında özgün bir komedi türüne dönüştürdü Arlecchino, Colombina ve Pantalone gibi tiplerin yaratıldığı bu oyunlar bütün Avrupa'da özellikle Fransa'da yaygınlaştı ve İngiltere'de pantomimin temelini oluşturdu (bak Pantomim)

16 yüzyıl sonları ve 17 yüzyıl başlarında trajedi ve komedi türünde oyunlar yazan büyük İngiliz şair William Shakespeare, konularını gerçek yaşamdan seçerek canlı ve inandırıcı kahramanlar yarattı "Kaba güldürü" olarak nitelendirilen farsın tersine, Shakespeare'in komedileri genellikle "ince güldürü" niteliği taşır Fırtına (The Tempest; 161112) gibi son dönem oyunlarında ise komedi ve trajedi öğeleri kaynaşmıştır 17 yüzyılın en ünlü Fransız komedi yazarı ise gülmece yoluyla toplumdaki yozlaşmaya parmak basarak toplumu düzeltmek amacını güden oyunlarıyla Moliere idi {bak M0LIERE)

18 yüzyılda iki tür komedi gelişti İngiltere'de 1660'ta, Kral II Charles'ın tahta çıkması üzerine, Cromwell döneminden beri kapalı olan tiyatrolar yeniden açıldı Bu dönemde "töre komedisi" (bazen restorasyon komedisi de denir) adı verilen komediler ortaya çıktı İnsan ilişkilerini eğlendirici bir biçimde ele alan, ama gerçek yaşamla pek ilgisi olmayan olayların yer aldığı bu tür komedinin İngiltere'deki yazarları arasında en ünlüleri Congreve, Sheridan ve Goldsmith'di Öteki komedi türü ise güldürmekten çok gözyaşı döktüren "duygulu komedi"ydi Toplumda geçerli töreleri ve davranışları yeren töre komedisi saraylıların beğenisine seslenirken, duygulu komedide yeni oluşan orta sınıftan karakterler yer alıyordu Bunlar doğuştan iyi olan ve karşılaştıkları kötülüklerle bir tür ahlak sınavından geçen kişilerdi Sınavın başarıyla sonuçlanması beklenmedik bir mutlu sonla ödüllendirilirdi

19 yüzyılda Fransa'da Eugene Labiche ve Georges Feydeau gibi yazarlar farslar yazarken, İngiltere'de çok az sayıda komedi yazıldı Bu dönemde yazılmış en iyi komedilerden biri Oscar Wilde'ın The İmportance of Being Earnest (1895: "Ciddi Olmanın Önemi") adlı yapıtıdır

Çağdaş komediler sinema ve televizyonla yeni bir boyut kazandı Bunlar arasında aşk ve cinselliğin gülünç yanlarıyla alay eden romantik oyunlar bulunduğu gibi, "soytarı" tipli, şapşal karakterlere dayanan, "sille tokat" türünde maskaralıkların yer aldığı güldürüler de vardır Birçok ülkede radyo ve televizyon programlarında en çok rastlanan öğelerden biri "durum komedi"sidir Bu tür komediler, sıradan insanların başına gelen gülünç olaylar üzerinde yoğunlaşan bir dizi gösteriden oluşur

Ediyle büdü'yü görünce aklıma çocukluğum geldi çook severdim ben bunların programını sağol Şengül abla bana çocukluğumu hatırlattın :):):Laz ogli6161: