Şengül Şirin
|
Kuaförlük-Çağlar Boyunca Saç Biçimleri
Kuaförlük-Çağlar Boyunca Saç Biçimleri
Saç modası da giyim gibi yüzlerce yıldan beri sürekli değişmekte, erkekler de, kadınlar da çoğunlukla saçlarına günün modasına uygun biçimler vermeye özen göstermektedir {bak GİYSİ)
Çağlar Boyunca Saç Biçimleri
4 000 yıl önce Mezopotamya uygarlıklarında insanlar saçlarına uzun süre dayanacak bir kıvırcıklık kazandırmak için değişik yöntemlere başvururdu Saçlarına temiz ve yaş kil sürerek biçim verir ve kil kuruyuncaya kadar güneşte otururlardı Kuruyunca ufalanan kil, saçlar taranırken dökülürdü Böylece saç dalgalı bir biçim alırdı Bir başka yöntem de saçları ısıtılmış çubuklara dolamaktı
Saçlara bukleli ve dalgalı bir biçim vermek için kızgın maşa da kullanılırdı Eski Mısırlılar'dan, Asurlular'dan ve Yunanlılar'dan kalma, İÖ 2500 gibi çok eski tarihlerde kullanılmış saç maşaları, güzel oyma taraklar ve saç tokaları bulunmuştur Saç kesmek için ilkel makasların kullanımı İÖ 3000'lere dayanır
Günümüzde kullanılan makaslar ise ilk olarak Romalılar döneminde ortaya çıkmıştır
Eski zamanlarda saç erkekler için çok önemliydi İbraniler bir erkeğin saçlarının onun gücünün ve onurunun kaynağı olduğuna inanırdı Kutsal Kitap'ta da anlatıldığı gibi, bu inanışa göre, Samson'un olağanüstü gücünü yitirmesinin nedeni, Dalila'nın onun saçlarını kesmesiydi Asurlular'dan kalma heykellerin çoğunda erkeklerin saçlı ve sakallı olduğu görülür
Eski Mısırlı kadınlar ve erkekler, saçlarını tıraş eder, güneşin sıcağından korunmak için gösterişli, siyah ya da parlak renklerde peruklar takardı Krallar, yüksek devlet görevlileri ve bazen kraliçeler bile törenlerde takma sakal takar; altın ipliklerle örülen bu sakallar peruğun altından bantlarla tutturulurdu
Eski Yunan'da kadınlar saçlarına birbirinden güzel biçimler verirdi Bazen de saçlarını ensede toplayarak topuz yaparlardı Bu çağlar boyunca hiç modası geçmeyen bir saç biçimi oldu Eski Yunan erkekleri uzun saçlı ve sakallıydı Ne var ki, Büyük İskender göğüs göğüse çarpışırken, düşmanların askerlerinin sakallarına yapışacağından korktuğu için, sakallarını kesmelerini buyurmuştu
Romalı kadınlar genellikle saçlarını boyar ya da rengini açar ve kıvırarak özenli biçimler verirdi Erkekler genellikle kısa saçlıydı ve sakal ya da bıyık bırakmazdı Oysa senatörler sakala düşkündü Düşünürler de sakallarını kesmezdi Sakal ayrıca yas simgesiydi Japon kadınları, bugünkü saç spreylerinin öncüsü olan vernikle, saçlarının kabarıklığını korurlar, süslü taraklar, çiçekten taçlarla saçlarını donatırlardı
Eski Britonlar için dalgalı uzun saçlar bir övünç nedeniydi
İÖ 55'te Jül Sezar İngiltere' yi işgal ettiğinde erkeklerin mavi ya da yeşile boyanmış uzun, sarkık bıyıkları dikkatini çekmişti Daha sonraki yüzyıllarda giyime verilen önem arttıkça saçlarda da hüner gerektiren modeller ortaya çıktı Saç örgüsü çeşitli zamanlarda kadın başını güzelleştiren bir öğe oldu Kadınlar saçlarını ikiye ayırarak örüyor, bazen bu saç örgülerini takma saçlarla zenginleştirerek topuklarına kadar sarkıtıyor ya da taç gibi başlarının çevresine doluyorlardı 16 yüzyılda Avrupa'da kadınlar kadar erkekler de giyim ve görünüşlerine özen göstermeye başladı Değişik biçimler verilen sakalların bakımına büyük özen gösteriliyor, limonla sertleşmesi sağlanıyor, pomatlar, parfümler sürülüyor, sıcak maşayla bukleler yapılıyor ve biçimi bozulmasın diye geceleri kartonla korunuyordu Varlıklı kadınlar ise saçlarını değerli taşlar ve incilerle süslüyordu Fransa Kralı XIII Louis döneminde peruk soylu erkeklerin giyimlerinin vazgeçilmez bir öğesi oldu XIII Louis 1624'te 23 yaşındayken saçları tümüyle dökülünce peruk taktı Saraylı erkekler de hemen onu örnek aldılar Peruk modası İngiltere'ye 17 yüzyılın ortalarında geldi ve 150 yıl sürdü Peruklarda malzeme olarak kullanılan saç gereksinimi o kadar çoktu ki, hırsızlar saçlarını kesmesin diye, çocukların tek başına sokağa çıkmaları yasaktı
16 yüzyılda berberler saç ve sakal kesmenin yanı sıra apse açma, pansuman ve diş çekme gibi hekimlerin ve cerrahların küçümsedikleri işleri de yapardı
18 yüzyılda kadınlar arasında çok yüksek ve kabarık saç biçimleri moda oldu 1770'lerde saçlar yağlanarak kalıplanıyor, bir çerçeveye dolanarak ya da altına pamuk yerleştirilerek yükseltiliyordu En tepesineyse, yelkenli gemi modelleri, minyatür çiçek bahçeleri ya da oyuncak askerleri ve toplarıyla savaş alanlarının canlandırıldığı süsler konuyordu Saça bir kez biçim verildikten sonra haftalarca dokunulmuyor ve bozulmasın diye kadınlar geceleri başlarını bir tahtaya dayayarak uyuyordu
Erkek ve kadınların saç modellerinde beyaz pudra kullanılıyordu Ne var ki, pudra olarak kullanılan buğday ve pirinç ununun saçın yağıyla karışması sonucunda, saçlar her çeşit böceğe hatta farelere bile yuva olabiliyordu
Bu abartılı modeller, peruk ve pudralı saçlar 1789'da Fransız Devrimi'yle son buldu Kadınlar klasik Yunan ve Roma benzeri saç biçimlerine döndüler Erkekler de kısa kestirdikleri saçlarını çoğunlukla kulaklarının üzerinde öne doğru taramayı âdet edindi Sakal ve çenenin iki tarafında bırakılan favoriler moda oldu
Cumhuriyet dönemine gelinceye kadar Osmanlı kadınlarında saç modası pek değişmedi Kadınların kendi saçlarından ya da inci, yaşmak, yemeni gibi şeylerden yaptıkları hotoz her yaşta kadının yaygın olarak kullandığı bir saç süsüydü Taranarak arkada serbest bırakılan ya da toplanarak örülen saçların üzerine konan hotoz, çeşitli biçimlerde dolanarak başa oturtulurdu Sokağa çıkılacağı zaman ise üzerine örtü alınırdı
Anadolu'nun çeşitli yörelerinde ise kadınlar saçlarını küçük tutamlar halinde ayırıp ince ince örerler Buna belik denir Beliklerin ucunu bağcıklarla tutturarak üzerini boncuk nazarlık ya da paralarla süslerler
20 Yüzyıl
1906'da saçlarda 12 saat süren bir işlemden sonra kalıcı dalgalar yaratan bir "perma" makinesi yapıldı Günümüzde kimyasal maddelerle yapılan perma çok daha az zaman alır 1920'lerde pek çok kadın kısa saç modasına uydu 1930'larda daha uzun ve yumuşak dalgalı saçlar moda oldu ve 1950'lere kadar bu böyle sürdü II Dünya Savaşı'ndan sonra erkeklerde moda olan asker tıraşının yerini 1960'larda uzun saç aldı ABD'de aynı yıllarda ırk ayrımcılığına karşı mücadele eden Siyahlar'da saç bir başkaldırı simgesi oldu Çok kıvırcık olan saçlarını beyazlara benzemek için düzleştiren ya da boyayan bazı kadınlar, bundan vazgeçerek kıvırcık, kabarık, kara saçlarını doğal haline bıraktı
20 yüzyılda kuaförlük yaygın bir meslek oldu Her kentte bulunan çok sayıda kuaför salonunda kadınlar ve erkekler saçlarını kestirir, yıkatır, boyatır, kıvırtır ya da düzelttirir
Günümüzde peruklar kelliği örtmek amacıyla olduğu kadar, süs diye de kullanılır Bunlar doğal ya da yapay saçlardan yapılır Bazı ülkelerde avukatlar mesleklerinin simgesi olarak peruk takar
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|