Fizik Tedavi-Fizyoterapi

Fizik Tedavi-Fizyoterapi


Bazı hastalıkların ve kalıcı sakatlık ya da gelişme bozukluklarının beden hareketleriyle ve çeşitli fiziksel yöntemlerle tedavisini amaçlar En basitinden başlayıp giderek güçleşen özel alıştırma hareketleri (egzersizler), masaj, su tedavisi, ısı, ışık, çeşitli ışınlar, elektrik akımı ve ses dalgalarının uygulanması fizik tedavinin başlıca yöntemleridir

Fizik tedavinin temel amacı, kişinin hastalık ya da sakatlık nedeniyle yitirdiği fiziksel etkinliğini yeniden kazanmasına yardımcı olmaktır Örneğin ağır bir hastalık geçirdiği için çok uzun süre yatmak zorunda kalan kişilerde hareketsizlik nedeniyle eklemler tutulur, kaslar güçsüz düşerek gevşer Bu durumda, hasta iyileşip ayağa kalkana kadar, hareketsizliğin kaslar ve eklemler üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek fizik tedavi uzmanının görevidir Uzman, yataktaki hastasına önce kalça ve bacak kaslarını çalıştırmak, ayak bilekleriyle daireler çizmek, lastik bir topu avuçlayıp sıkmak gibi basit hareketler yaptırır Hastanın yataktan kalktığında tam sağlıklı olabilmesi için, bütün eklemleri ve kasları eski gücünü kazanıncaya kadar bu hareketlerin uzman denetiminde yavaş yavaş artırılması gerekir


Romatizma, artrit, sırt ağrısı gibi uzun süreli rahatsızlıklarda da, düzenli uygulanan fizik tedavi yöntemleri ağrıyı gidermek ve eklemlere esneklik kazandırmak açısından yararlı olur (bak Artrİt ve Romatizma)


Fizik tedavi uzmanlarının önemli görevlerinden biri de, fiziksel özürlüleri başkalarının yardımı olmadan yaşamaya alıştırmak ve kaza geçirerek sakatlanmış ya da felç olmuş kişilerin kol ve bacaklarını yeniden kullanmalarını sağlamaktır (bak Felç) Bu uzmanlar, hastanın durumuna en uygun alıştırma programını saptayıp uygulayabilmek için öbür doktorlarla, hemşirelerle ve hastayla sıkı bir işbirliği içinde çalışırlar
Eğer hasta fizik tedavi hareketlerini tek başına yapamayacak durumdaysa, bir başkasının, özellikle fizik tedavi uzmanının ona yardımcı olması gerekir Uzman, hastasının sertleşmiş eklemlerini ya da felçli kol ve bacaklarını yavaş yavaş hareket ettirerek gevşetip doğal işlevine alıştırır; bu pasif egzersizdir Aktif egzersizlerde ise hasta, doktorun önerdiği hareketleri düzenli biçimde yaparak kaslarını kendi kendine çalıştırır Değişik kas ve eklem sorunları için tasarlanmış yüzlerce değişik hareket vardır


Bazen uzmanlar bu alıştırma hareketlerinin bir yüzme havuzunda ya da banyo küvetinde yapılmasını önerirler; suyun kaldırma kuvveti hastanın vücudunu destekleyeceği için hareketleri suda yapmak daha kolaydır Buna su tedavisi denir Çoğu zaman su tedavisini kaplıcalarda uygulamak daha iyi sonuç verir; çünkü ısı da fizik tedavinin etkili araçlarından biridir Özellikle burkulmuş ya da incinmiş eklemlerde sıcak banyo ve pansumanlar ağrıyı büyük ölçüde hafifletir Fizik tedavide ayrıca ısı yayan özel lambalar ya da elektrikli "diyatermi" araçları da ısı kaynağı olarak kullanılır Vücudun daha derindeki kas dokularını ısıtıp gevşetmek için bu ısı kaynakları yeterli olmadığından sesüstü dalgalardan yararlanılır Ama masaj gibi geleneksel teknikler de hiçbir zaman önemini yitirmemiştir


Fizik tedavi uzmanları hastanelerde ve özel sağlık kurumlarında çalışır, egzersiz programlarını uygulamak için de genellikle hastalarının evlerine giderler Ayrıca, kas ve eklemlerini sürekli zorlayan sporcuların sağlık sorunlarına yardımcı olmak üzere birçok spor takımında fizik tedavi uzmanlarına büyük görevler düşer