Fotoğraf Makinesi

Fotoğraf Makinesi


ışığa duyarlı film üzerinde görüntü elde etmeye yarayan bir aygıttır Bu makineler görüntüleri kalıcı ve gerçeğe uygun biçimde kaydederler Bir düğme kadar küçük ya da içine bir insanın girebileceği kadar büyük, çeşitli boyutlarda fotoğraf makineleri vardır Çalışma yöntemleri bakımından da farklılık gösteren fotoğraf makinelerinin tek mercekli, tek hızlı basit modelleri yanında, kullanıcının isteğine göre ayarlayabileceği ya da elektronik olarak ayarlanan, farklı objektifler kulanabilen karmaşık türleri de bulunmaktadır


Fotoğraf makineleri çoğunlukla kullandıkları filmin boyutlarına ya da türüne göre adlandırılır (örneğin, 35 milimetrelik, 110'luk, 126'lık, Polaroid gibi) Hastanelerden işyerlerine, bilimsel araştırma laboratuvarlarından gazetelere kadar pek çok yerde kullanılan fotoğraf makineleri genellikle birbirine benzer biçimde çalışır Fotoğraf makinesi en basit biçimiyle bir yüzünde cam bir mercek {bak MERCEK) bulunan ve içeri ışık sızdırmayan kapalı bir kutudur Merceğin karşısındaki yüzünde, ışığa duyarlı yüzü merceğe dönük olan filmin bulunduğu bir düzenek vardır Filmle mercek arasında, mercekten geçen ışığın filmi önceden belirlenmiş bir süre kadar etkilemesini, yani


filme belli bir süre poz verilmesini sağlayan obtüratör (örtücü ya da ışık kesici) bulunur
Fotoğraf çekmek için makine, vizör yardımıyla fotoğrafı çekilecek kişi, nesne ya da manzaraya, yani konuya yöneltilir Obtüratörü açmaya yarayan bir düğme olan deklanşör'e basıldığında, obtüratör belli bir süre (genellikle saniyenin çok küçük bir bölümü) için açılır ve mercekten gelen ışığın filme ulaşmasına olanak verir Bu çok kısa süre içinde mercek fotoğrafı çekilecek konunun görüntüsünü film yüzeyine düşürür Mercekten geçen ışık, filmin yüzeyini kaplayan ışığa duyarlı kimyasal maddeyi etkiler Bu film bir dizi banyodan geçirilerek, fotoğrafın basılabilmesine yarayan negatif elde edilir {bak FOTOĞRAFÇILIK)


ASA/İSO ya da DİN sayılarıyla gösterilen değişik hızlarda filmler vardır Filmin hızı ışığa duyarlık derecesini gösterir Düşük hızlı film (50 ASA ya da daha az) ışığa karşı yavaş tepki gösterdiğinden çok aydınlık ortamlarda kullanılır Orta hızlı filmler (50125 ASA) olağan güneşli havalarda, yüksek hızlı filmler (200 ASA ya da daha fazla) ışığın az olduğu bulutlu havalarda ve gölgede iyi sonuç verir

Basit bir fotoğraf makinesinde yaklaşık 2,2 cm çapında daire biçimli bir mercek bulunur Ama daha gelişmiş makineler, her biri büyük bir titizlikle biçimlendirilmiş ve yüzeyleri parlatılmış çeşitli merceklerden oluşan mercek sistemleriyle donatılmıştır Bu mercekler çok daha net görüntü elde edilmesini ve zayıf ışıkta bile fotoğraf çekilebilmesini sağlar Günümüzde kullanılan merceklerin çoğunun yüzeyi, istenmeyen yansıma ve parlamaları önlemeye yarayan, son derece ince bir magnezyum flüorür katmanıyla kaplanmıştır

"Mercek açıklığı" ışığın filme ulaşmak için geçebileceği mercek alanının büyüklüğünü gösterir Basit bir fotoğraf makinesinde mercek açıklığı oldukça küçüktür, ama güneşli havalarda iyi fotoğraf çekimi için yeterli ışık filme ulaşabilir Daha zayıf ışıkta fotoğraf çekebilmek için ise büyük mercek açıklığı gereklidir Bu kez de, daha parlak ışıkta fotoğraf çekerken mercek açıklığının azaltılması gerekir Mercek açıklığını değiştirebilmeye olanak veren bu düzenek diyafram olarak adlandırılır

Diyafram, bir ayar bileziğini hareket ettirerek açılıp kapanabilen, üst üste bindirilmiş metal kanatçıkların oluşturduğu bir halkadır Diyafram bileziğinin üzerinde "/ değerleri" olarak bilinen ve genellikle 2 ile 16 arasında değişen bir dizi sayı işaretlenmiştir Diyafram bileziği bulunduğu/değerinden bir büyüğüne getirildiğinde, diyafram mercekten geçen ışığı bir öncekinin yarısına indirecek biçimde kapanmış olur Merceklerle diyaframın bulunduğu bölüm objektif olarak adlandırılır

Birçok makinede elle ayarlanabilen, değişken hızlı obtürator bulunur Bu, fotoğraf çekenin diyafram açıklığı ile diyaframın açık kalacağı sürenin çeşitli bileşimleri arasında seçim yapabilmesini sağlar Genelde, değişken hızlı obtürator fotoğrafçıya bir saniyeden saniyenin binde birine kadar değişen dokuz farklı hızdan birini seçme olanağını ve deklanşörü basılı tuttuğu sürece obtüratörün açık tutulabilmesi kolaylığını sağlar Günümüzde fotoğraf makinelerinin çoğunda obtüratörün açık kalacağı poz süresi otomatik olarak belirlenir Fotoğraf makinesindeki kadmiyum sülfürlü bir fotosel gelen ışığın şiddetini ölçer ve buna göre ya obtürator hızını ya diyafram açıklığını ya da ikisini birden ayarlar Modern makinelerdeki obtüratörlerde, yetersiz ışıkta fotoğraf çekmek için kullanılan flaşın takıldığı yerle bağlantılı bir elektrik anahtarı da bulunur Bu anahtar flaşın obtürator açıkken, tam zamanında patlamasını sağlar

35 mm genişliğinde film kullanılan 35 milimetrelik fotoğraf makineleri kullanımı en yaygın olanlardır Bu makinelerde 20, 24 ya da 36 pozluk film kullanılır Bazı fotoğraf makinelerinde film sarmaya ve arka arkaya hızla bir dizi fotoğraf çekmeye yarayan bir motor bulunur

Fotoğraf makinelerinde iki temel tasarım vardır Bunlardan, vizörleri fotoğrafı çekilecek konunun doğrudan görülebilmesine olanak sağlayanlarda netlik ayarı, mercekle bağlantılı bir telemetre aracılığıyla gerçekleştirilir Böylece, mercekle film arasındaki uzaklık konu ile mercek arasındaki uzaklığa göre ayarlanarak görüntünün tam film üstüne düşmesi sağlanır Obtürator açıkken bile görüntünün izlenebildiği bu tür kameralar genellikle ucuzdur

Daha yaygın olan tür ise tek objektifli refleks fotoğraf makinesidir Bu makinelerde vizörden bakıldığında fotoğrafı çekilecek konu merceğin "gördüğü" gibi görüldüğü için, fotoğrafçı netlik ayarını ve kompozisyonu daha doğru bir biçimde yapabilir Tek objektifli refleks makinelerin en büyük üstünlüğü objektifin değiştirilebilir olmasıdır Böylece, dar ve sıkışık bir alandaki çekimler için geniş açılı objektif, uzaktaki görüntülerin çekimi için ise teleobjektif kullanılabilir Çok yakındaki nesnelerin çekimi için uzatma borusu ya da körük kullanılır Ayrıca, odak uzaklığı değişken zoom objektif kullanarak, birkaç makineyle yapılabilecek bir iş tek bir makineyle yapılabilir
Daha eski tip, çift objektifli refleks fotoğraf makinelerinde, birbiriyle bağlantılı iki özdeş mercek bulunur Bunlardan üstte olanıyla fotoğrafın kompozisyonu ve netlik ayarı yapılırken alttakiyle fotoğraf çekilir Bu tür makinelerde kare biçiminde fotoğraf elde etmeye yarayan daha geniş filmler kullanılır

"Polaroid" fotoğraf makinesinde ise bütün fotoğraf çekme işlemi hızlandırılmıştır Kullandığı özel film makinenin içinde banyo edilip basılarak bir dakika içinde fotoğraf elde edilir
Fotoğraf çekme sorununu basit bir biçimde çözmek isteyenler için en uygun makine kaset film kullanan makinelerdir Fotoğraf çekmeye başlamak için kaseti makineye koymak yeterlidir; filmi sarmak için uğraşmak gerekmez Bu tür makinelerde filmin konması, poz süresinin belirlenmesi, her çekimden sonra makinenin kurulması ve ışığm yetersiz olduğu durumlarda flaş kullanılması otomatik olarak gerçekleştirilir Cepte taşınabilecek kadar küçük olan bu makinelerden bazıları her türlü hava koşuluna dayanacak biçimde yapılmıştır Tatilde fotoğraf çekmek için çok uygun ve kullanışlı olmakla birlikte, kullandıkları filmin genişliği yalnızca 16 mm olduğundan büyütülmeye elverişli değildir Son yıllarda ortaya çıkan disk filmler için de aynı sakınca söz konusudur

Kaset film kullanan makinelerden daha büyük olmayan 35 milimetrelik fotoğraf makineleri de vardır Ama bunların objektifleri ve obtürator düzenekleri ötekilere oranla daha gelişmiştir Bunların birçoğunda, deklanşöre basıldığında mercekleri hareket ettirerek netlik ayarını otomatik olarak yapan düzenekler bulunur Bu ayar saniyenin binde birinden daha kısa bir sürede yapıldığından hareket eden nesnelerin bile net görüntüsü elde edilmektedir