Ekim Devrimi

Ekim Devrimi


1917 de, i Dünya Savaşı sırasında Rusya'da gerçekleşen devrimin adıdır Ekim Devrimi'yle dünyadaki ilk sosyalist yönetim işbaşına gelmiştir
Geri kalmış bir ülke olan Rusya, devrimden önce çarlar tarafından yönetiliyordu Rusya'nın Japonya ile yaptığı savaşta (190405) yenilgiye uğramasının ardından ülkede başlayan genel grev ve 1905 Devrimi başarısızlığa uğradı

Rusya i Dünya Savaşı'nda İngiltere, Fransa ile birlikte Müttefikler'e katıldı Çok sayıda köylü orduya alınarak cepheye gitmek zorunda kaldı; geniş tarım alanları işlenmeden bırakıldı Kısıtlı donanım ve kötü yönetim orduda büyük kayıplara neden oldu 1917'de Rusya neredeyse yenik durumdaydı Savaş sırasında özellikle işçilerin ve köylülerin yaşam koşulları daha da kötüleşti

1917 Mart'ında işçilerin başı çektiği ayaklanma sonunda, Çar II Nikolay'ın tahttan çekilmesiyle çarlık yönetimi son buldu Aleksandr Kerenski başkanlığında geçici bir hükümet kuruldu Halkın desteğini kazanamayan Kerenski hükümeti Müttefikler'in desteğiyle savaşı sürdürmeye çalıştı Bu arada işçiler birçok kentte kendi seçtikleri temsilcilerden oluşan ve "Sovyet" adı verilen yönetim birimleri kurdular Sovyetler'in büyük bir bölümü Lenin'in Önderliğindeki Bolşevikler'ce yönlendiriliyordu (Bolşevik

sözcüğü Rusça'da "çoğunlukta olanlar" anlamına gelir) Bolşevikler Ekim 1917'de Petrograd'da (bugün Leningrad) düzenledikleri bir ayaklanmayla iktidarı ele geçirdiler
Lenin'in başkanlığında kurulan Halk Komiserleri Konseyi toprakların kamulaştırılmasını; üretimde işçilerin denetiminin sağlanmasını ve ülke sınırları içinde yaşayan tüm uluslara kendi kaderlerini belirleme hakkının tanınmasını öngören bir dizi kararname çıkardı; Kızıl Ordu'nun kurulduğunu açıkladı

Almanya ile barış yapılması gerektiğini düşünen Lenin, Mart 1918'de BrestLitovsk Antlaşması'nı imzaladı Bu antlaşmayla Rusya güneydeki ve batıdaki topraklarının büyük bir bölümünden vazgeçti 191820 arasında, Bolşevikler ile karşıtları (Beyazlar)

arasında iç savaş çıktı Yeni hükümeti devirme girişimleri oldu O dönemde İngiltere, Fransa, Japonya ve ABD gibi ülkeler Beyazlar'ı destekledi Ama sonunda Bolşevikler üstün geldi Kari Marx'ın öğretisini benimseyen Sovyet yönetimi 1922'de Lenin'in önderliğinde SSCB'yi kurdu (bak Komünizm; Lenİn, Vladîmîr İlyîÇ; Marx, Karl)


Yeni yönetim ülkedeki büyük sanayi işletmelerini, bankaları, fabrikaları, demiryollarını ve ticareti devletleştirdi Kolhoz denen köy üretim kooperatifleri kurarak, küçük toprak sahiplerini kolektif üretime özendirdi 1924'te Lenin'in ölümünden sonra başa geçen Stalin, 1953'te ölümüne kadar yönetimde kaldı Stalin ile "sürekli devrim" kuramının savunucusu Troçki arasındaki karşıtlık, Troçki'nin partiden çıkarılmasıyla sonuçlandı
(bak STALİN, JOSEF; TROÇKİ, LEV)

Ekim Devrimi dünyanın en önemli olaylarından biridir Sosyalizm ilk büyük başarısını, sanayileşmiş bir toplum yerine, beklenmedik biçimde Rusya gibi köylülüğün egemen olduğu, geri kalmış bir ülkede gerçekleştirmiştir (bak SOSYALİZM)