Badem-gülgiller (rosaceae) Familyasından

Badem-gülgiller (rosaceae) familyasındanGülgiller (Rosaceae) familyasından olan badem ağacı {Prunus amygdalus) besleyici ve lezzetli tohumlan için çok eskiçağlardan beri insan eliyle yetiştirilir Bitkinin anayurdu Asya'nın güneybatısı, belki de Anadolu'dur; ama bugün en büyük bademlikler ABD'nin California eyaletinde ve Akdeniz ülkelerinde bulunur 68 metreye kadar boylanabilen ağacın yaprakları uzun oval biçimli, sivri uçlu ve kenarları testere dişi gibi tırtıklıdır


Badem ağacı ilkbaharda en erken çiçeklenen meyve ağaçlarından biridir Bu nedenle, yaprak tomurcuklarından önce açılan beyaz ya da çok uçuk pembe renkli çiçeklerle donanmış badem ağaçları seyrine doyum olmayan görüntüsüyle baharın habercisi sayılır Birkaç ay sonra bu güzel çiçeklerden açık yeşil renkli ve üstü şeftali gibi tüylü küçük meyveler gelişir Badem meyveleri ancak olgunlaşmadan önce, yani çağla halindeyken yenebilir Çünkü olgunlaştığında meyvenin bu etli bölümü kayış gibi sertleşip yarılır ve içindeki tohum açığa çıkar




Bu arada tohum kabuğu da iyice sertleşmiş ve şeftalininki gibi bir taş çekirdeğe dönüşmüştür Bu yüzden, olgunlaşmış badem meyvelerinin yenebilen tek bölümü bu sert kabuğun içindeki tohumlardır Bol yağ, demir, kalsiyum, fosfor ve B vitaminleri içeren bu tohumlar ya ince zarı soyulup (badem içi ya da iç badem) çiğ olarak ya da kavrularak yenir Ayrıca bademşekeri, bademezmesi ve acı badem kurabiyesi gibi çok sevilen şekerleme ve tatlıların yapımında kullanılır




Aslında bitkinin, tohumları acı ve tatlı olan iki çeşidi vardır ve yalnız tatlı bademin {Prunus amygdalus dulcis) tohumları yenebilir Çünkü acı bademin {Prunus amygdalus amara) tohumları prusik asit denen Öldürücü bir zehir içerdiği için hem çok acıdır, hem de fazlaca yendiğinde insanı öldürebilir




Ama bu asit ayrıldığında geriye kalan hoş kokulu uçucu yağ (acı badem esansı) bazı yiyecek ve içeceklere, örneğin acı badem kurabiyesine ve likörlere Özel bir tat ve koku vermek için kullanılır Ayrıca hem acı, hem tatlı badem tohumlarından çıkarılan bademyağı yumuşatıcı olarak bazı merhemlerin ve krem, ruj gibi kozmetik ürünlerinin bileşimine katılır