Bulut

Bulut


Bulut,bir araya toplanarak havada asıltı halinde yüzen milyonlarca minik su damlacığından ya da buz parçacığından oluşmuş bir kütledir Havada her zaman bir miktar su buharı, yani gözle görülemeyen gaz halinde su bulunur Havanın taşıyabileceği su buharının miktarı havanın sıcaklığına bağlıdır; hava ne kadar soğursa taşıyabileceği su buharı da o kadar azalır Çünkü hava soğuduğunda, buharlaşmış olan suyun bir bölümü yoğunlaşarak gözle görülebilen su


damlacıklarına dönüşür Eğer bu su damlacıkları yere doğru çökerek toprağın ya da bitkilerin üstünde toplanmışsa çiy ya da şebnem, yere yakın bir katman oluşturmuşsa sis ya da pus, gökyüzünde bir kütle halinde sürükleniyorsa bulut adını alır

Havadaki su buharının yoğunlaşmaya başlamasıyla oluşan bu su damlacıklarının boyutları önce çok küçüktür; çaplan milimetrenin ellide birini ancak bulur Bu yüzden, çokküçük ve kendi ağırlığıyla yere düşemeyecek kadar hafif olan bu damlacıklar hava akımlarıyla sürüklenerek atmosferde dolaşır Ama hava daha da soğursa giderek yoğunlaşan damlalar büyür ve yağmur olarak yere düşer

Hava kütlesi atmosferin yukarı kesimlerine doğru yükseldikçe serinler; serinledikçe de içindeki su buharı yoğunlaşır Bu nedenle bulut oluşumu nemli hava kütlesinin yükselmesine bağlıdır Nitekim dağ gibi bir engelle karşılaşan hava kütlesi yükselmek zorunda kaldığı için, dağlık bölgeler genellikle çok bulutludur Ayrıca karaların aşırı ısınması ve başka bazı nedenler de hava akımlarının yükselmesine yol açar Oluşan bulutlar, içindeki su damlacıkları yağmur olarak yere düşmedikçe ya da hava ısınarak damlacıkları yeniden buharlaştırmadıkça kendiliğinden dağılmaz

Dünyanın bazı yerleri az, bazı yerleri her zaman çok bulutludur Örneğin büyük çöllerin kurak havasında çok az su buharı bulunduğu için, buralarda bulut ender olarak görülür Oysa ekvator kuşağında hava çok nemli olduğundan ve karalar ısındıkça bu nemli hava yükseldiğinden, gün ortasında gökyüzü her zaman bulutlarla kaplıdır Asya ve Amerika gibi büyük kıtaların orta kesimlerinde ise çok fazla bulut

olmaz; çünkü denizlerin üzerindeki nemli hava kıtanın içlerine gelinceye kadar neminin büyük bölümünü yitirir Dünyanın en bulutlu yöreleri, kuzey ve güney yarıkürede, 40° ile 60° enlemleri arasında ve özellikle denizlerin yakınındaki yerlerdir