06-28-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Büyük Tuz Gölü
Büyük tuzgölü, ABD'nin Utah eyaletinin kuzeyinde yer alır Batı yarıküresindeki en büyük tuzlu su gölüdür Kayalık Dağlar'da Wasatch dağ sırasının batısındaki yüksek bir yaylada bulunan göl deniz düzeyinden yaklaşık 1 300 metre yüksektedir
Çok az yağmur yağdığı için, göl suyunun çoğu sularını göle boşaltan üç küçük ırmaktan gelir Uzun sıcak yaz mevsimi süresince gölün suları büyük ölçüde
buharlaşır ve geriye tuz kalır {bak Buharlaşma) Bu nedenle her geçen yıl gölün tuz oranı artmaktadır İsrail'deki Lût Gölü de benzer özelliktedir {bak LÛT GÖLÜ) Göl suyunun ağırlığının dörtte biri tuzdur Tuz oranı, deniz suyundakinden yedi kat fazladır Göl suyunun sığ havuzlara pompalanıp güneş altında buharlaştırılmasıyla elde edilen tuz kimyasal madde üretiminde kullanılır
Büyük Tuz Gölü, aslında Bonneville Gölü adlı daha büyük, eski bir gölün kalıntısıdır Bu gölün eski kıyı çizgisi doğu yönündeki dağların yamaçlarında, bir zamanlar dalgaların kıyıya çarparak oluşturduğu sıra sıra taraçalar biçimindedir Son yıllarda ırmak sularının bir bölümü vadiyi sulamak amacıyla kullanıldığı için göl küçülmüştür Gölün güneybatısı çöldür Bu çölün Bonneville Tuz Düzlükleri adıyla bilinen bir bölümü bir metreden daha kalın saf bir tuz tabakasıyla kaplıdır İlkbahar dışındaki zamanlarda tuzunyüzeyi sert ve dümdüzdür Bu nedenle otomobil yarışlarında, dünya hız rekoru denemeleri için pist olarak kullanılır
Göl çanağındaki birikintinin büyük bölümü sodyum klorürdür Ayrıca sülfat, magnezyum ve potasyum da içerir Göl zengin bir mineral kaynağı olmanın yanı sıra, son zamanlarda su sporları ve yabanıl yaşamı koruma merkezi olarak da önem kazandı
Gölde az sayıda canlı yaşar Suyu çok tuzlu olduğu için, tuzlu su karideslerinin yaşamasına elverişlidir Ayrıca deniz yosununa da rastlanır Küçük adalarda yuva yapan martılar ile çok sayıda pelikan, balıkçıl, karabatak gibi su kuşları karadaki böceklerle beslenir Bölgeye yerleşen ilk göçmenler 1848'de buğdaylarını biçmek üzereyken, çekirge sürülerinin saldırısına uğradılar
Ama tam o sırada yetişen martılar çekirgelerin tümünü yedi Bu nedenle martı, Mormon dinine bağlı yöre halkının geleneklerinde ayrıcalıklı bir yer kazandı Güney Pasifik Demiryolu 43 km uzunluğundaki bir toprak set üzerinde gölü aşar Gölün derinliği 5 metrenin altındadır Çok tuzlu olduğu için gölde yüzen bir kişi suya batmaz
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|