06-28-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Baltık Denizi
Baltık denizi
Batlık DeniziKuzey Avrupa'da yer alan bir içdenizdir Kuzeygüney doğrultusunda uzunluğu yaklaşık 1 600 km olan Baltık Denizi batıda İsveç, doğuda Finlarıdiya ve SSCB,güneyde ise Polonya, Alman Demokratik Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti ile çevrilidir Baltık Denizi'nde belli başlı üç körfez vardır:
Kuzeyde İsveç ve Finlarıdiya arasında yer alan Botni, Baltık Denizi'nin en büyük körfezidir Doğuda Finlarıdiya Körfezi, Finlarıdiya ile Estonya arasında uzanarak SSCB'nin Leningrad limanına ulaşır Finlarıdiya Körfezi'nin hemen güneyinde, Estonya ve Letonya arasında da Riga Körfezi yer alır (Estonya, Letonya ve Litvanya, 1940'ta SSCB topraklarına katılmıştır ) Baltık Denizi'nin İsveç kıyıları kayalıktır Doğu kıyıları ise, kuzeydoğu dışında, sığ ve kumluktur
Atlas Okyanusu'ndan gelen gemiler, Baltık Denizi'ne ancak Kuzey Denizi'nden ulaşabilir Kuzey Denizi'nden Baltık Denizi'ne geçmek için iki yol vardır: Almanya Federal Cumhuriyeti topraklarında bulunan Kiel Kanalı ile Jutlarıd Yarımadası'nı (Danimarka) Norveç ve İsveç'ten ayıran Skagerrak ve Kattegat boğazları
Bu boğazları Baltık Denizi'ne bağlayan dar içboğazlardan en derin olanı Sund, İsveç'in güney ucuyla, Danimarka'nın başkenti Kopenhag'ın bulunduğu Seelarıd Adası arasında yer alır Öbür içboğazlar ise Büyük ve Küçük Belt boğazlarıdır
Önemli ulaşım bağlarıtı yolları üzerinde bulunan Danimarka, ortaçağda Baltık Denizi ticaretini denetleyebiliyordu Daha sonra, Almanya'nın kuzey kentlerinde yaşayan tüccarlar, Hansa Birliği olarak bilinen bir ticari birlik kurarak bu ticaretin büyük bir bölümünü ele geçirdiler (bak Hansa BİRLİĞİ)
Rusya' dan gelen kürk ve bal; İsveç'ten gelen ağaç, katran, demir ve bakır; Polonya'dan gelen kereste ve buğday, bu ticari birliğin sürekli denetimi altında, bugün Belçika ile Fransa' nın kuzey kıyılarını oluşturan Flarıdre'a ya da İngiltere'ye yollanırdı Bundan yüzyıllar sonra, Rus Çarı I Petro, Petersburg (bugünkü Leningrad) kentine bir liman yaptırarak Rusya'yı batıya bağlayan bir pencere açmış oldu Kuzey Denizi'ni Baltık Denizi'ne bağlayan limanlar ve boğazlar sığ ve çok dar olduğundan, bu bölgede denizcilik yapmak oldukça güçtür Ayrıca Baltık Denizi'ne dökülen ırmaklar, okyanusa çıkış yeri çok dar olan bu denizin suyunu tatlılaştırdığı için, suların soğukta kolayca donmasına neden olmaktadır
Baltık Denizi'nin güneybatı kesimindeki büyük bir alan, kışın iki ay, kuzey kesimleri ise altı ay boyunca donar «Ne var ki, bazı limanlar ve deniz yolları, buzlar arasında kanallar açabilen buzkıranlarla temizlenerek, deniz trafiğine açık tutulmaktadır Günümüzde Baltık Denizi yoluyla taşınan belli başlı mallar şunlardır: SSCB, Finlarıdiya ve İsveç'ten kereste, İsveç'ten demir cevheri ve Polonya'dan kömür SSCB 1975'te, Beyaz Deniz ile Baltık Denizi'ni birbirine bağlayan bir kanal açmıştır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|