06-26-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Bebek Oyuncakların Tarihi-eskiçağlarda Bebekler
Bebek oyuncakların tarihi-eskiçağlarda bebekler

Oyuncak bebeğin ilk olarak ne zaman yapıldığını kimse bilmiyor Tarihöncesinde insanlar taştan ya da kilden küçük insan heykelcikleri yaparlardı Bu çok eskiden kalma heykelciklerin kutsal anlamlar taşıdığı ve dinsel törenlerde kullanıldığı sanılmaktadır En eski insan biçimli heykelcikler Fransa ve Avusturya'dabulunmuştur 25 bin ile 30 bin yıllık bu heykelciklerin dinsel törenlerde kullanıldıkları sanılmaktadır
Mısır mezarlarında da İÖ 3000 ile 2000 yılları arasında yapılmış bebekler bulunmuştur Düz tahta parçalanndan oyulmuş, geometrik desenlerle süslü bu bebeklere tahta boncuklar ya da kil şeritlerden saçlar takılmıştı Eski Yunan ve Roma'da da çocukların gerçeğe uygun ve ustaca yapılmış bebekleri vardı
Amerika'da bulunan en eski bebeklerden Kaçina bebeklerini, 1 500 yıldan beri Arizona ve New Mexico'daki Amerika Yerlileri'nden Zuniler ve Hopiler yapmıştır İnsanların gereksinimlerini karşılayan tanrilan simgeleyen Kaçina bebekleri kaktüs ya da bir tür kavak ağacının köklerinden oyulurdu

Eski dönemlerde bebekler kil, taş, kemik, tahta, meyve, fındık, mısır başağı yaprakları, mısır koçanı ya da sukabağı gibi doğal maddelerden yapılırdı Bebek yapımında kullanılan en eski maddelerden biri, insan ya da hayvan vücudunun biçimini en doğal biçimde verebilen ağaç kökü ya da dalıdır
İS 2 yüzyılda Mısır'da fildişinden bebekler yapılıyordu; bugünkü SSCB'nin kuzey kesiminde de 1 500 yıldan beri kemikten oyma bebekler yapılmıştır Ayrıca kumaştan ya dabezden yapılma, doldurulmuş bebekler de vardı Mısır'da İS 500 yılından kalma, bazıları parlak renkli yünlerden tığla işlenerek yapılmış, bazıları da başları yünden, vücutları renkli yün elbiselerle örtülmüş bebekler bulunmuştur
Ortaçağdan 20 Yüzyıla Kadar

Ortaçağda yapılmış bebeklere ilişkin çok az bilgimiz vardır Kilden atlar ve şövalyeler, cam ve kalaydan yapılmış küçük heykelcikler bulunmuştur Hz İsa'nın doğumundan önce Fenike, Sardinya ve İtalya'da metal döküm biliniyordu Oysa kurşundan dökme oyuncak askerler ilk olarak ortaçağda Avrupa'da yapıldı
16 yüzyıl ile 18 yüzyıl arasında bebek ve oyuncak yapımında önde gelen Alman kentlerinden Nürnberg'de ilk kez 1413'te ticari amaçla bebek üretilmeye başlarıdı
18 yüzyıl sonlarına doğru Avrupa'da giyime özen gösterilmeye başlarıdı ve bu giysileri sergilemede bebekler kullanıldı Fransa'da saraylı kadınların son moda giysiler içinde nasıl görüneceklerini gösteren bebekler yapıldı Bu dönemdeki bebeklerin çoğu balmumundan yapılmıştı
19 yüzyıl başlarında, bebeklerin başları ya porselenden ya da sırsız seramikten yapılıyordu Gövdeler ise kösele kaplı tahtadan ya da talaş doldurulmuş köseledendi 19 yüzyılda kolları ve bacakları hareketli, başları dönen, gözleri oynayan, sesli ve yürüyen bebekler piyasaya çıktı Kâğıt, bez ve sünger bebekler de hızla yayıldı
Bebek yapımında plastiğin kullanılması 20 yüzyılda gerçekleşti Canlı insan görünümü taşıyan bu bebeklerin özel elbise dolapları, giysileri ve başka aksesuarları vardır Günümüzde kız ve erkek oyuncak bebekler aynı derecede yaygındır
Çeşitli Ülkelerde Oyuncak Bebekler
Bütün dünyada çocukların en büyük eğlencesi bebeklerle oynamaktır Bazı ülkelerde hâlâ evde yapilan bebekler yeğlenmektedir Örneğin Kore'de çocuklar bebeklerini bambu sopalanndan, saçlarını da otlardan yaparlar Eskimolar kemikten ya da Kuzey Kutup bölgesinde yaşayan mors adlı bir deniz memelisinin dişinden, oyma bebekler yaparlar Hindistan'da düğün armağanı olarak güzel giysili bebekler verilir Japonya'da bebekler daha çok festival günlerinde kullanılmak için yapılır Her yıl mart ayında yapilan Bebek Festivali'nde bebek "aileleri" birbirlerini ziyaret eder
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|