06-26-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Bertoluccı Bernardo (doğumu 1940)
Bertoluccı bernardo (doğumu 1940)
İtalyan sinemasının önde gelen yönetmenlerinden Bernardo Bertolucci şair ve film eleştirmeni bir babanın çocuğudur Bertolucci'nin sanatla ilk tanışması şiirle olmuş ve daha 12 yaşındayken yazdığı şiirleri çeşitli dergilerde yayımlarımıştır, in cerca del mistero (1962; "Gizem Peşinde") adlı şiir kitabıyla da Ulusal Şiir Ödülü'nü kazanmıştır
Şiir çalışmalannın yanında sinemaya da ilgi duyan Bertolucci, 1961 'de üniversiteyi
bırakarak ünlü İtalyan film yönetmeni Pasolini' nin yanında asistanlığa başladı Bir yıl geçmeden de La Commare Secca (1962; "Azrail") adındaki ilk filmini çekerek yönetmenliğe adımını attı Fazla ilgi görmeyen bu ilk filminden sonra Devrimden Önce (Prima della Rivoluzione; 1964) adlı ikinci filmini çeken Bertolucci, bu filmiyle birlikte sinema alanında yolunu kendi çizmeye başladı Övgüyle karşilann film, Caannes'da Max Ophuls Ödülü'nü (Genç Eleştirmenler Ödülü) aldı
Daha sonraki yıllarda Örümceğin Stratejisi {La Strategia del Ragno; 1970) Konformist (II Conformista; 1970) ve Paris'te Son Tango (Ultimo Tango a Parigi; 1972) gibi bir dizi filme imza atan Bertolucci, özellikle Paris'te Son Tango filmiyle bütün dünyada kendinden söz ettirdi Başrollerini Marlon Brando ve Maria Schneider'in oynadığı film ABD'li orta yaşlı bir adamla, genç bir Fransız kızın arasındaki ilişkiyi anlatıyordu Serüven Paris'te geçiyor ve ölümle noktalanıyordu Birçok eleştirmenin "porno" (pornografik) suçlamasıyla karşı karşıya kalmakla birlikte, film sinemaya getirdiği şiirsel dil ve cinsellik konusundaki Özgür tutumu nedeniyle geniş ilgi gördü
Bu filmden sonra 1976'da uluslararası bir yapım olan 1900 (Novecento/1900) adlı büyük
filmini gerçekleştiren Bertolucci, ticari bakımdan umduğu kadar başarılı olamadı Türkiye'de 198889'da gösterilen bu filmin başrollerini Burt Larıcaster, Robert de Niro, Gerard Depardieu ve Dominique Sanda gibi dünyaca ünlü yıldızlar paylaşıyordu Film, 1900'lerde başlayarak İtalya tarihini 70 yıllık bir zaman dilimi içinde toplu olarak ele alıyordu Konusu gereği çok uzun olan bu film (5 saat 30 dakika) doğru dürüst gösterime bile giremedi ve ticari başarısızlıkla sonuçlarıdi 1900'ün ardından Ay (La Luna; 1979) filmini çeken ve gene umduğu başarıyı elde edemeyen Bertolucci en büyük başarısını, 1988'de ülkemizde de gösterilen Son İmparator (Le Dernier Emperor) filmiyle gerçekleştirdi
Son İmparatorda daha üç yaşında bir çocukken tahta çıkan Çin İmparatoru PuYi'nin dramını konu alan Bertolucci, PuYi'nin tahta çıkışından başlayarak, yönetim dönemini, tahttan indirilmesini ve Çin'de yönetim değişikliğinden sonraki ilginç yaşamını anlatarak Çin tarihinden bir kesit sunar Gösterildiği bütün ülkelerde geniş yankılar uyandıran film, bu başarısını birçok dalda topladığı "Altın Küre" ve "Oskar" ödülleriyle kanıtlamış, En İyi Film ve En İyi Yönetmen oskarlarını almıştır
Genellikle şiirsel bir anlatımın egemen olduğu Bertolucci filmlerinin ana özelliği, tiplerin ya da kahramanların ayrıntılı biçimde, derinlemesine işlenmiş olması ve anlatilandönemdeki yaşama biçimini ustalıkla canlarıdırmasıdır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|