Böceklerin Yaşamdaki Yeri

Böceklerin yaşamdaki yeri

Yeryüzünde bütün canlılara yararı dokunan pek çok böcek vardır; ama daha yakın çevremizdeki böcekler ya bizi rahatsız ettikleri ya da yiyeceklerimize ve eşyalarımıza zarar verdikleri için böcekleri bu yönleriyle pek tanımayız Doğrudan insana zarar veren böceklerin başında sıtma ve sanhumma hastalığını taşıyan sivrisinek, uyku hastalığını taşıyan çeçe sineği, tifüs salgınlarına yol açan bit, vebanın yayılmasında rol oynayan pire ve tatarcık humması, şark çıbanı, kalaazar gibi hastalıkların taşıyıcısı olan tatarcık gelir

Ayrıca evcil hayvanlara öldürücü hastalıkları bulaştıran ve tarladaki ya da depolardaki ekinlere zarar veren pek çok böcek vardır Tahtakurusu, hamamböceği, kannea ve daha birçokları da hastalık taşımadıkları halde insanın huzurunu kaçıran hayvanlardır
Bu zararlı ya da yararsız böcekler bir yana, birçok böcek de doğada dengenin

sağlarımasında çok önemli rol oynar Örneğin çiçektozları erkek çiçekten dişi çiçeğe taşınmadıkça, tohumlu bitkiler hiçbir zaman çoğalamaz (bak ÇİÇEK;Tozlaşma) Bu görevi bir yandan rüzgâr, bir yandan da böcekler yerine getirir Özellikle bal yapmak için çiçeklerin içinde balözü arayan anlar, bazı kınkanatlılar ve sinekler çiçeklerin

tozlaşmasına çok yardımcı olur Yaşamak için birbirlerine gereksinim duyan böcekler ve çiçekler milyonlarca yıl boyunca birlikte evrim geçirmiştir Örneğin Madagaskar'daki bir orkidenin balözü 30 cm derinliğindeki bir borunun dibindedir Hortumu aynı uzunlukta olan bir güve balözü alırken çiçektozlarını da taşımasaydı bu bitkinin soyu çoktan tükenmişti Dünyanın en büyük çiçeklerini açan Malezya'daki Rafflesia arnoldi bitkisi de çürümüş et gibi koktuğu için leş yiyen böceklerin yardımıyla tozlaşır

Böcekler aracılığıyla tozlaşan bütün bitkilerin belki insana doğrudan yaran yoktur; ama hepsi yaşadığımız dünyaya renk verir Üstelik yalnız bu ilginç tropik bitkiler değil, elma, armut, erik, şeftali, çilek gibi severek yediğimiz birçok meyve de böcekler olmadan kolay kolay tozlaşamaz Çok önemli bir hayvan yemi olan üçgül ise döllenmesini yalnızca arılara borçludur

Süprüntü sineklerinin larvalan ile uğurböcekleri de özellikle yaprakbiti, kabuklubit, tırtıl gibi tanm zararlilannı yiyerek insanlara yardımcı olur İpek ve bal gibi çok değerli iki ürün ipekböceği ile arının insanlara armağanıdır Ayrıca mobilyacılıkta çok kullanılan doğal laka boyalar bir kabuklubitin salgısından, boyarmadde olarak kullanılan kırmız da bazı böceklerin ölüsünden elde edilir Bunlardan başka, dünyanın birçok yerinde tırtıllar, kınkanatlilann larvalan ve termitler, Arabistan ile Afrika'nın bazı bölgelerinde göçmen çekirgeler insanların en sevdiği yiyeceklerdendir Doğu Afrika'daki göllerin çevresinde yaşayanlar da sürü sineklerinin oluşturduğu oğulları ezip pelte haline getirerek bir tür kek yaparlar