Alp Bitkileri

Alp bitkileri

dendiğinde yalnızca Avrupa' mn Alp Dağları'nda değil, dünyanın başka yerlerinde de 2000 metre dolayındaki ağaç sınırının üzerinde yaşayan bitkiler anlaşılır Alp bitkilerinin yüksek bölgelerde yaşama"ya uyarlanmış birçok özelliği vardır Örneğin bu bitkilerin çoğu küçüktür; eğer böyle olmasalardı dağlan süpürüp geçen güçlü rüzgârlar bitkileri yerlerinden sökerek sürükleyebilirdi Gene bu yükseltilerde yaşamanın gereği olarak, sözgelimi taşkıran (Saxifraga) bitkisi toprağın üstünde sık bir örtü oluşturur, damkoruğu (Sedum) ise kümeler halinde büyür


Her iki büyüme biçimi de bitkiyi rüzgârdan, yazın kayaları kavuran aşırı sıcaktan ve kışın üstlerini kaplayan kar örtüsünün basıncından korur Ayrıca damkoruğunun etli gövdesi ve yaprakları su depolayarak bitkinin kurumasını önler
Avrupa ve Asya'nın yüksek dağlık bölgelerinde yetişen edelvaysın (Leontopodium alpinum) yaprakları, Alp bitkilerinin çoğunda olduğu gibi sık tüylüdür Bu tüyler bitkiyi aşırı sıcak ve soğuktan koruyan bir kılıf işlevi görür

Alp bitkilerinin uzun ve dayanıklı kökleri bitkinin toprağa sıkıca tutunmasını sağlar ve kaya çatlakları arasındaki besin maddelerine ulaşır Kökler ayrıca besin depolayarak bitkinin kışı geçirmesine yardımcı olur


Alp çiçeklerinin çoğu hemen göze çarpacak kadar güzel ve parlak renklidir Bunlardanbazıları, örneğin sarı renkli dağlalesi (Pulsatilla) ile parlak mavi renkli centiyan (Gentiana) iri çiçekleriyle göz alır Çuhaçiçeği (Primula) ve orkide gibi bitkilerin çiçekleri ise bir araya kümelenerek parlak renkli öbekler oluşturur Bu çiçeklerin göz alıcı renkleri, bitkinin tozlaşmasına yardımcı olan arıları ve öbür böcekleri çekmek içindir (Ayrıca bak Tozlaşma) Alp bitkileri parklarda ve botanik bahçelerinde özel olarak düzenlenmiş kaya bahçelerinde de yetiştirilir

Böylece, doğada değişik yükseltilerde ve değişik yörelerde yetişen bütün Alp bitkileri küçük bir alan içinde bir arada görülebilir
Türkiye'deki Alp bitkileri de dünyadaki benzerleri gibi ağaç sınırının üzerindeki yükseltilerde bulunur Ağaç smırı ise iklim koşullarına ve toprağın yapısına bağlı olarak bölgeden bölgeye değişir Örneğin Doğu Anadolu Bölgesi'nde ağaç sının kara ikliminin etkisiyle 2500 metre yüksekliktedir Gelişmiş Alp tipi çayırlar ise 29003000 metreden sonra başlar

Buna karşılık bol yağış alan Karadeniz Bölgesi'nde ağaç sınırı 18002000 metreye iner Ağaç sınırının değişmesine bağlı olarak bu bölgelerde yetişen Alp bitkileri de değişir Örneğin İç Anadolu Bölgesi'nde geven çok yaygındır Doğu Anadolu Bölgesi'nde ise yumak (Festuca), üçgül (Trifolium), salkımotu (Poa) ve çuhaçiçeği gibi Alp bitkileri yetişir