Anadolu Ve Rumeli Hisarları

Anadolu ve rumeli hisarları



İstanbul Boğazı'nın iki yakasında, iki ayrı padişahın aynı amaçla, Bizans'ın deniz ulaşımını denetlemek için yaptırdığı kalelerdir Anadolu Hisarı bir zamanlar Güzelce Hisar ve Yenice Hisar, Rumeli Hisarı ise Akça Hisar, Boğazkesen ve Yenice Kale adlarıyla da anılmıştır

Anadolu Hisarı

İstanbul Boğazı'nın Anadolu yakasında, Göksu Deresi'nin denize döküldüğü yerde yükselen Anadolu Hisarı'nı 1395'te Yıldırım Bayezid yaptırdı Ankara Savaşı'ndan sonra Yıldırım Bayezid'in oğlu Süleyman Çelebi burada saklanmış, 1444'te Varna Savaşı için sefere çıkan ordu buradan karşıya geçmişti İstanbul'un fethinden önce bir süre askeri üs olarak kullanılan hisar o tarihe kadar eski biçimini korudu Yalnız Fatih Sultan Mehmed Rumeli Hisarı'nı yaptırırken bu kaleye de dış surlar ekletip toplar yerleştirerek hisarı güçlendirdi Böylece İstanbul kuşatmasında her iki hisar Boğaz'ın denetim altında tutulmasında önemli rol oynadı

İstanbul'un alınmasından ve Karadeniz kıyılarının Türkler'in eline geçmesinden sonra eski askeri önemini yitiren bu hisarın çevresi Fatih Sultan Mehmed döneminde bir yerleşim bölgesi oldu

Kalesi ve surları kayalık bir tepe üzerine kurulmuş olan Anadolu Hisarı iç kale, iç ve dış kale surları ile üç kuleden oluşur İç kale dikdörtgen biçiminde ve dört katlı bir kuledir İlk yapıldığında birinci katta kapı yoktu
Kuleye iç kale surlarına uzanan bir asma köprüden giriliyor, üst katlara ahşap merdivenlerle çıkılıyordu

İç kale surları asıl kalenin kuzeydoğu ve kuzeybatı köşelerini birleştirir Üç metre kalınlığındaki bu surların üzerinde korkuluklarla korunan bir yol vardır
İç surlarla birleşen dış kale surlarının üzerinde birçok kemer ve surları korumak için yapılmış üç kule bulunur Doğubatı yönünde 65 metre, kuzeygüney yönünde 80 metre boyunca uzanan bu surlar 2,5 metre kalınlığındadır ve toplann yerleştirildiği deliklerle donatılmıştır

Küçük ama sağlam bir kale olan Anadolu Hisarı'nın asıl kalesinde ve iç surlarında araları harçla doldurulmuş blok taşlar kullanılmıştır Yer yer tuğla örmelere rastlanır Dış surlar ise büyük taş dizileri arasına küçük taşlar koyarak örülmüştür Tuğla örmelere yalnızca top deliklerinin üstünü örten kemerlerde rastlanır

Rumeli Hisarı

Rumeli Hisarı İstanbul Boğazı'nın en dar yerinde, Anadolu Hisarı'nın karşısındadır İstanbul'u almaya hazırlanan Fatih Sultan Mehmed, boğazın denetlenmesinde Anadolu Hisarı'nın yetersiz kaldığını görerek bu yeni hisarı yaptırmıştır Rumeli Hisarı'nın yapımına 20 Mart 1452'de başlanmış, 7000 işçinin ve 1800 ustanın geceli gündüzlü çalışmasıyla yapımı dört ay içinde tamamlanmıştır Kerestesi İnebolu'dan, taşları çevredeki taşocaklanndan getirtilen hisarın mimarı Muslihiddin'dir
İstanbul'un alınmasında önemli rol oynayan hisar sonradan önemini yitirdi ve kuzeydeki Sarıca Paşa Kulesi birçok kişinin kapatıldığı bir hapishane oldu Bu yüzden bu kuleye Kara Kule adı verilmiştir


Rumeli Hisarı kıyıdan batıya doğru dikleşerek yükselen iki küçük tepe üzerinde kurulmuştur Kuzeygüney doğrultusunda 250 metre, doğubatı doğrultusunda ise 125 metre boyunca uzanır Üç büyük kuleden, 13 burçtan ve bunları birleştiren surlardan oluşan hisarın beş tane kapısı vardır Giriş kadarıyla birlikte Zağanos Paşa Kulesi sekiz, Sanca Paşa ve Halil Paşa kuleleri dokuzar katlıdır Deniz kenanndaki Halil Paşa Kulesi 12 köşelidir Silindir biçimindeki öbür iki kuleden Zağanos Paşa Kulesi güneyde, Sarıca Paşa Kulesi kuzeyde yer alır

15 yüzyılda depremden zarar gören Rumeli Hisarı 146064 yılları arasında Fatih tarafından onartılmış, daha sonra 1510, 1773, 1794 ve 1953 yıllarında yeniden onarılarak 1970'te müzeye dönüştürülmüştür Bu hisarın bahçesi de zaman zaman açık hava tiyatrosu olarak kullanılır