5904 Sayılı Kanunla KOBİ'lerin Birleşmesine Yönelik Teşvikler

5904 sayılı Kanunla KOBİ'lerin birleşmesine yönelik teşvikler


Güneş Söğütlüoğlu / Ortak, Vergi Hizmetleri
Kamuoyunda Torba Kanun olarak bilinen ve çeşitli konularda değişiklik yapan 5904 sayılı kanun 16 Haziran 2009’da Meclis’ten geçti Cumhurbaşkanı’nın onayını takiben kısa süre içerisinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor
Kanunun genel gerekçesini ekonomik faaliyetlerin gelişiminin vergisel açıdan teşvik edilmesi ve bilişim alanlarında meydana gelen ilerlemelerin hukuki düzenlemelerin içinde yer almasını sağlayarak, uygulamaların daha çağdaş hale gelmesini temin etmek, böylece başta vergi kanunları olmak üzere ilgili kanunlarda bu yeniliklere bağlı yeni düzenleme ve değişikliklerin yapılması oluşturmaktadır




Kanunda hemen hemen tüm vergi kanunlarında birçok değişiklik yapılmakta ve bu değişikliklerin içerisinde özellikle KOBİ birleşmelerine yönelik hükümler bilhassa önem arz etmektedir Bu konuyla ilgili madde gerekçesinde ise KOBİ’lerin mali yapılarını güçlendirmek, ölçek verimliliğini sağlamak, rekabet ortamına uyum kapasitelerini güçlendirmek, istihdam düzeylerini arttırmak ya da korumak gibi amaçlarla birleşmelerinin vergi yoluyla teşvik edilmesi amaçlanmaktadır
Özetlemek gerekirse, bu kanun kapsamında KOBİ’ler için 31 Aralık 2009’a kadar gerçekleşen birleşme işlemlerinden doğan kazançlar aşağıdaki şartlar altında Kurumlar Vergisinden istisna tutulmuştur:




· Birleşilen kurum tarafından münfesih kurumun sabit kıymetlerinin rayiç bedelle ve diğer kıymetlerinin ise VUK değerleme hükümlerine göre devralınması,
· Birleşmeden doğan kazancın birleşme tarihinde sermayeye eklenmesi,
· Birleşilen kurumun münfesih kurumun vergi borçlarını üstlenmesi,
· Birleşme sonrasında üç yıl süreyle istihdamda azalma olmaması
Buna ilaveten, birleşmenin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere üç yıl süreyle indirimli Kurumlar Vergisi uygulaması bulunmaktadır Bakanlar Kurulu’na bu kanundan yararlanan işletmeler için kurumlar vergisi oranını % 75’e kadar indirimli uygulatmaya yetki verilmiştir Dolayısıyla uygulanacak Kurumlar Vergisi oranı % 5’e kadar indirilebilir
KOBİ tanımında ise 10 ila 250 işçi çalıştıran ve 2008 net satışları veya aktif toplamı 25 milyon Türk Lirasından az olan işletmeler kapsanmaktadır


Bu kanun kapsamında yapılan birleşmeler sonrasında üç yıl boyunca Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre birleşme, bölünme, devir ve hisse değişimi, tasfiye veya sermaye azaltımı durumunda zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir


Daha önce de olduğu gibi, birleşen kurumların öz sermaye tutarını geçmeyen devreden zararlarının Kurumlar Vergisi’nden mahsubu mümkündür
Amortismanlarda ise faydalı ömürleri dikkate alınarak münfesih kurumdaki kayıtlı değerleri üzerinden kalan süre için amortisman ayrılmaya devam edilir Birleşme sonrasında varlıkların satışının devir bedelinden düşük bir bedelle yapılması durumunda oluşan zararların indirim konusu yapılması mümkün değildir Kurumlar Vergisi Kanunu 5maddesi birinci fıkrası (e) bendi istisna hükümleri devralınan ilgili varlıklar için indirimli Kurumlar Vergisi uygulandığı süre içerisinde uygulanamaz



Gelir Vergisi mükellefi KOBİ’lerin de bu kanun hükümlerinden faydalanmaları mümkündür KDV açısından da bu kanun kapsamında yapılan birleşmeler devir ve bölünme işlemleri gibi değerlendirilir


Vergi’den kaçınma işlemlerini önlemek amacıyla kanuna bir madde eklenmiş ve birleşen veya birleşilen şirketlere ilişkili kişi sayılanlar tarafından istihdamın veya faaliyetin kaydırılması gibi sadece teşviklerden yararlanmak amacıyla yapılan işlemlerin bulunması halinde, anılan maddedeki teşviklerden yararlanılamaz Bu madde aynı zamanda Vergi Usul Kanunu 3maddede belirtilen özün önceliği prensibini tekrarlamaktadır


Burada KOBİ’lerin dikkat etmesi gereken önemli bir husus bu kanun kapsamında yapılacak birleşmelerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar yapılmasıdır Bu süre oldukça kısıtlı olup ivedilikle konunun KOBİ’ler tarafından değerlendirilip yaratılabilecek fırsatların uygulamaya konulması gerekmektedir

Paylaşım için Teşekkürler