Endüstriyel Tasarım-Ürün Nedir?Tasarım Hakkı Kapsamı, Rüçhan Hakkı, Tescil Sistemi

"Sınai Mülkiyet", insan yaratıcılığının, buluşlarının ve orijinal tasarımlarının geliştirilmesi ve koruma altına alınmasıyla ilgili bir kavramdır Sözü edilen tüm faaliyetler sınai mülkiyet hakları kapsamındadır

Bu hakların geliştirilmesi ve korunmasındaki amaç, insanlarımızın zeka ürünlerini rahat ve serbest bir şekilde ortaya koymaları yönünde onları teşvik etmek, karşılığında bu ürünlere ait bilgileri açıklamalarını sağlamak ve ürünlerin, yeniliklerin, teknolojilerin korunmasını güvence altına almaktır Bu broşür, endüstriyel tasarım ve tescili konusunda bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır

Daha detaylı bilgi almak için Türk Patent Enstitüsü'nün internet sitesi ziyaret edilebilir İnternet sitesinde yasalar, yönetmelikler, tasarım tescil sistemi ile ilgili tanıtıcı bilgiler, başvuru kılavuzları, ücretler gibi konularda ayrıntılı bilgi bulunmaktadır

Endüstriyel tasarım başvurunuzu hazırlamak ve takip etmek için Enstitü siciline kayıtlı vekillerden de yardım alabilirsiniz Ancak, işlemlerin vekil aracılığıyla yürütülmesi zorunluluğu bulunmamaktadır

Endüstriyel Tasarım nedir? Günlük hayatımızın her anında bize eşlik eden, hayatımızı kolaylaştıran her türlü ürün veya ürün parçalan; hayatımıza renk katan, estetik duyularımıza hitap eden desenler, süslemeler endüstriyel tasarımdır Su içtiğimiz bardak, sinemaların tanıtım afişleri, giysilerimizin desenleri, hesap makinemiz, klavyemiz, sandalyemiz, ceketimiz, arabamız, trafik levhaları, saatimiz, termometre, oyuncaklar, ajandamızın sayfa düzeni, gözlüğümüz, çantamız buna örnek verilebilir O halde tasarım, bir ürünün tümü, bir parçası veya üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur ve özelliklerinin oluşturduğu bütün olarak ifade edilebilir

Ürün nedir? Tasarımların tescil edilebilmesi için öncelikle "ürün" tanımına da uymaları gerekmektedir Kanunda "ürün", bilgisayar programları ve yarı iletkenlerin topografyaları hariç olmak üzere; endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra bileşik bir sistem veya bunu oluşturan parçaları, setler, takımlar, ambalajlar gibi nesneleri, birden çok nesnenin veya sunuşun bir arada algılanabilen bileşimleri, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri içine alan geniş bir tanıma sahiptir
__________________

Tasarım hakkı kapsamı nedir, tescil nasıl bir koruma sağlar? Tasarım hakkı kapsamı nedir, tescil nasıl bir koruma sağlar? Bir endüstriyel tasarımın tescil edilerek korunması ile hak sahibi, inhisari haklara sahip olur Bu sayede üçüncü kişiler tasarım hakkı sahibinin izni olmaksızın bu tasarımları üretemez, Piyasaya sunamaz, satamaz, ithal edemez, sözleşme yapmak için icapta bulunamaz, ticari amaçla kullanamaz veya bu amaçlarla elde bulunduramaz

Tasarımda yenilik nedir? Bir tasarım başvuru tarihinden veya rüçhan tarihinden önce dünyanın herhangi bir yerinde kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir Tasarımlar sadece küçük ayrıntılarda farklılık gösteriyorsa aynı kabul edilir Kamuya sunma; sergileme, yayımlama, ticari şekilde piyasaya çıkarma, kullanma, tanıtım gibi faaliyetleri kapsamaktadır Tasarım, başvuru tarihinden önceki on iki ay içerisinde tasarımcı veya halefi veya bu kişilerin izni ile üçüncü bir kişi tarafından kamuya sunulursa, endüstriyel tasarımın yeniliği etkilenmez

Ayırt edici nitelik nedir? Endüstriyel tasarımın görsel olarak, bilinen diğer tasarımlardan belirgin bir farklılığa sahip olması, ayırt edici niteliğe sahip olması anlamına gelir
_________________



Rüçhan hakkı nedir? Rüçhan, kısaca öncelik anlamına gelir Başvuru sahipleri, Türkiye dışında bir ülkede tasarım tescili için usulüne uygun olarak yaptıkları başvurulara ya da açılan sergilerdeki teşhire dayanarak, başvuru tarihinden itibaren altı ay içerisinde aynı tasarım için Türkiye'de başvuru yapma konusunda rüçhan hakkından yararlanır

Koruma kapsamı dışında tutulan tasarımlar nelerdir? Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlar,

Teknik fonksiyonunun gerçekleştirilmesinde tasarımcıya, tasarıma ilişkin özellik ve unsurlarda hiçbir seçenek özgürlüğü bırakmayan tasarımlar,

Kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı tasarımlar,

Tasarlanan veya tasarımın uygulandığıürünü başka bir ürüne mekanik olarak monte edebilmek yahut bağlayabilmek için ancak zorunlu biçim ve boyutlarda üretilebilen tasarımlar koruma kapsamı dışındadır