Satın Alma Gücü Paritesi Ile Ilgili Değişkenlerin Tanımları

Belirlenen temel yıla ilişkin SGP'nin hesaplanabilmesi için, katılımcı ülkelerin oluşturduğu mal ve hizmet sepetinde yer alan maddelerin yıllık ortalama fiyatlarına ve ilgili madde gruplarının GSYH içindeki harcama ağırlıklarına gerek vardır Program kapsamında fiyatlandırılan ve ağırlıklandırılan mal ve hizmet grupları :

1 Özel nihai tüketim harcamaları
11 Gıda, içki, tütün
12 Giyim ve ayakkabı
13 Kira, yakıt, enerji
14 Ev eşyası ve onarımı
15 Tıbbi bakım ve sağlık hikmetleri
16 Ulaştırma ve haberleşme
17 Eğitim, eğlence ve kültür
18 Diğer mal ve hizmetler
2 Kar amacı gütmeyen kuruluşların harcamaları
3 Devletin nihai tüketim harcamaları
31 Genel kamu hizmetleri
32 Eğitim
33 Sıhhi malzeme ve hizmetleri
34 Diğer bireysel hizmetler
4 Gayri safi sabit sermaye oluşumu
41 Makine ve teçhizat
42 Bina ve inşaat mühendisliği
43 Diğer
5 Stok değişmeleri
6 Net mal ve hizmet ihracatı

SATINALMA GÜCÜ PARİTESİ (SGP) : SGP, ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılaşmasını ortadan kaldıran para birimi dönüştürme oranıdır Eldeki toplu bir para parite oranı ile farklı bir para birimine dönüştürüldüğünde, tüm ülkelerde aynı sepetteki mal ve hizmetler satın alınacaktır Diğer bir deyişle, SGP ülkeler arasındaki fiyat farklılıklarını yok ederek, ulusal para birimlerini birbirlerini dönüştüren bir orandır

ULUSLARARASI KARŞILAŞTIRMA PROGRAMI (UKP) : Gayri safi Yurt içi Hasılanın fiyat ve hacim olarak uluslararası karşılaştırılmasını sağlayan ve GSYH'nın harcama kalemlerini SGP'ye dayalı olarak veren, Eurostat ve OECD tarafından organize edilen bir programdır

AVRUPA KARŞILAŞTIRMA PROGRAMI (AKP) :

UKP'na katılan ülke sayısını sürekli artması ve coğrafi yakınlığın getirdiği kolaylıklar dikkate alınarak program 1980 yılında bölgelere ayrılmıştır Türkiye UKP' nin Avrupa bölgesinde yani "Avrupa Karşılaştırma Programı " organizasyonunda yer almaktadır Bu programa katılan ülkeler iki gruba ayrılmaktadır Bunlar Grup 1 ve Grup 2 ülkeleridir Grup 1, Batı Avrupa Ülkelerini kapsamakta olup, gruba üye ülkeler ; Belçika, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Lüksenburg, Hollanda, Portekiz, İspanya, İngiltere, Avusturya, İsviçre, Fillandiya, İzlanda, Norveç, İsveç ve Türkiye'dir Grup 2 ise Doğu ve Orta Avrupa ülkelerini kapsamaktadır Başlangıçta dört ülke (Avusturya, Macaristan, Polonya ve Yugoslavya) olan bu gruba 1990 yılında Çekoslavakya, Romanya ve Rusya'da katılmışlardır

MAL VE HİZMET SEPETİ :

Program kapsamında öncelikle, katılımcı ülkeleri ve ilgili madde grubunu temsil eden, ayrıca ülkeler arasında karşılaştırılabilir niteliğe sahip mal hizmet sepeti, tüm ülkelerin katılı ile belirlenmektedir Mal ve hizmet sepeti belirlenirken dikkate alınan ölçütler:
- Seçilen maddelerin mümkün olduğunca çoğu katılımcı ülkede bulunuyor olmasına dikkat edilmesi,
- Seçilen maddelerin ana gruplar düzeyinde tür ve satınalış yönünden ülkelerin temsil etmesine özen gösterilmesi,
- Ülkelerin aynı maddeyi fiyatlandırdıklarından ve karşılaştırdıklarından emin olmaları için, seçilen maddelerin mutlaka ayrıntılı tanımlarının olması
- Herbir grup için, ülkeler tüketim yapılarını ve madde ağırlıklarını göz önüne alarak en azından bir maddeyi kendi ülkelerinin tüketimi için temsil edici olarak belirlemesi gerekmektedir

TEMEL YIL :

SGP çalışmalarının temel yılı OECD tarafından belirlenmekte ve katılımcı ülkelere bildirilmektedir Belirlenen her temel yıl için 220 madde grubu içindeki yaklaşık 4000 madde fiyatlandırılmaktadır Fiyatlandırma çalışması yapılacak maddelerin çokluğundan dolayı, fiyatlandırma çalışmalarını temel alınan yıldan 2 yıl önce OECD'nin belirlediği takvime göre başlanmakta ve temel yılın sonunda tüm çalışmalar bitirilmektedir Fiyatlandırma ve ağırlıklandırma çalışmaları sonuçlandıktan sonra SGP hesaplamalarına geçilmekte ve temel yıldan iki yıl sonra kesinleşen SGP değerleri OECD tarafından yayınlanmaktadır

KİŞİ BAŞINA NOMİNAL GSYH :

Kişi başına düşen GSYH' nın döviz kuru kullanılarak hesaplanmasıdır
Kişi başına nominal GSYH = GSYH / (nüfus yıl ortası * döviz kuru)
KİŞİ BAŞINA REEL GSYH : Kişi başına düşen GSYH'nın SGP kullanılarak hesaplanmasıdır
Kişi başına reel GSYH = GSYH / (nüfus yıl ortası * SGP)