ISO 9001:2000 Standardında Temel Kalite İlkeleri

ISO 9001:2000 standardı, yapısal ve kavramsal olarak ilettiği bütün şartlarda Kalite yönetim ilkesini temel almaktadır Bu temel ilke;


· Tüm paydaşların ihtiyaç ve beklentilerin karşılarken öncelikle müşterinin ihtiyaç ve beklentilerine yoğunlaşmakta,
· Uzun dönemde kuruluşun performansını sürekli olarak iyileştirmeyi hedeflemekte,
· Kuruluşun işletilmesi ve liderliği gerçekleştirebilmesi,
alanlarında kullanılan yaygın ve temel bir inanç veya kural'' olarak tanımlanabilir
ISO 9001:2000 standardı, sekiz kalite yönetim ilkesine dayanmaktadır Bunlar aşağıda listelenmiştir;
· Müşteri Odaklılık
· Liderlik
· Çalışanların Katılımı
· Süreç Yaklaşımı
· Yönetime Sistem Yaklaşımı
· Sürekli İyileştirme
· Verilere Dayalı Karar Verme
· Tedarikçilerle İşbirliği

1 MÜŞTERİ ODAKLILIK İLKESİ

Kuruluşlar müşterilerine bağlı olarak hayatta kalacakları için müşteri ürün veya hizmetin kalitesinin son hakemidir Müşteri bağlılığı, kalıcılığı ve pazar payı kazanımı kuruluşun mevcut ve potansiyel müşterilerinin beklentilerine odaklanmasıyla en iyi şekilde optimize edilir Bu nedenle kuruluşlar müşterilerinin bugünkü ve gelecekteki ihtiyaç ve beklentilerini anlamalı, bu ihtiyaç ve beklentileri karşılamalı ve hatta aşmalıdırlar
Müşteri odaklılık ilkesine uygulayan bir kuruluş;
· Müşterinin ürün, fiyat, teslimat, güvenilirlik ve diğer talep ve beklentilerini net bir şekilde anlamalı
· Müşteriler ve paydaşların talep ve beklentilerini dengeleyici bir yaklaşım içinde ele almalı
· Müşterilerin talep ve beklentilerini kuruluştaki ilgililere duyuracak iletişim kanalları oluşturmalı
· Müşteri tatminini ölçmeli ve sonuçlarına göre tedbir almalı
· Müşteri ilişkilerini yönetmelidir,

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Müşteriler ve diğer ihtiyaçlarını belirlenmesi ve bunun kuruluş çalışanları tarafından anlaşılmasının sağlanması

Amaç ve hedef oluşturma:
Amaç ve hedeflerin müşteri talep ve beklentileri ile ilişkili hale getirilmesi

İşletmenin yönetimi:
Müşterinin beklentilerinin karşılanması için kuruluş performansının iyileştirilmesi

İnsan kaynakları yönetimi:
Müşteriyi tatmin etmek için çalışanların bilgi ve becerilerinin yeterli olmasının sağlanması

2 LİDERLİK İLKESİ

Liderler davranışları ile kuruluşta ve çevresinde hedef birliği ve açıklığı yaratırlar Liderler kuruluşta çalışan herkesin kuruluş hedeflerine ulaşılmak için katkılarını koyabilecekleri bir çalışma ortamı yaratmalıdırlar Ayrıca, kuruluş liderlik ile uzun vadede ahlaki bir yaklaşımla toplumsal yasalar ve beklentilerin ötesinde çalışarak içinde bulunduğu topluma en iyi hizmeti verir

Liderlik ilkesini uygulayan bir kuruluş;

· Önleyici olmalı ve örnek bir liderlik sergilemeli
· Kuruluş çalışma ortamında bir değişiklik meydana geldiğinde anlamalı ve bu ortamı iyileştirecek şekilde çaba göstermeli
· Tüm paydaşların talep ve beklentilerini göz önünde tutmalı
· Kuruluşun geleceği ile ilgili açık ve anlaşılır bir vizyon oluşturmalı
· Kuruluşun tüm seviyelerinde etik bir model olmalı ve paylaşılan değerler oluşturmalı
· Güven kültürü yaratmalı ve korkuyu ortadan kaldırmalı
· Çalışanlara kaynak sağlamalı ve kendilerini gerçekleştirebilmeleri için sorumluluk vermeli
· Çalışanlara ilham vermeli, onları yüreklendirmeli ve katkılarını tanımalı
· Açık ve dürüst iletişimi desteklemeli
· Çalışanları eğitmeli ve onlara önderlik etmeli
· Heyecan verici amaçlar ve hedefler oluşturmalı
· Bu amaç ve hedeflere ulaşabilmek için strateji oluşturmalıdır,

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Kuruluşun geleceğine ilişkin vizyon oluşturulması ve bu vizyonun çalışanlara yayılımı

Amaç ve hedef oluşturma:
Vizyonun kuruluşun ölçülebilir amaç ve hedeflerine dönüştürülmesi

İşletmenin yönetimi:
Kuruluşun hedeflerine ulaşabilmesi için çalışanların yetkilendirilmesi ve katılımlarının arttırılması

İnsan kaynakları yönetimi:
Çalışanların kararlı hale getirilmesi, bilgilendirilmesi, yetkilendirilmesi ve motive edilmesi

3 ÇALIŞANLARIN KATILIMI İLKESİ

Çalışanlar bir kuruluş için zorunludur Dolayısıyla çalışanların tüm potansiyeli, herkesin katılımını cesaretlendiren değerlerin paylaşılması, güven kültürü ve bilginin paylaşımı ile en üst seviyede açığa çıkarır

Çalışanların katılımı İlkesini uygulayan bir kuruluş;

· Çalışanlarını sahiplendirmeli ve sorunlarını çözmeleri için onlara sorumluluk vermeli
· Çalışanlarına aktif bir şekilde iyileştirme yapma fırsatı tanımalı
· Ekip ve grup çalışmalarında bilgi ve deneyimlerini paylaşmalarını sağlamalı
· Çalışanlarının müşteri için değer yaratmaya odaklanmasını sağlamalı
· Kuruluş hedeflerinin yenilikçi ve yaratıcı bir biçimde geliştirilmesini desteklemeli
· Müşterilerin, kuruluş çevresinde yaşayanların ve toplumun görüş ve düşüncelerinin dikkate alınmasını sağlamalı
· İş tatmininin arttırılmasını desteklemeli
· Çalışanların bu kuruluşta çalıştıklarından dolayı onur ve şeref duymalarını sağlamalı

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Çalışanların kuruluşun politika ve stratejilerinin iyileştirilmesine katılımlarının sağlanması

Amaç ve hedef oluşturma:
Çalışanların kuruluş hedeflerini sahiplenmesi ve paylaşması

İşletmenin yönetimi:
Çalışanların kuruluşa ilişkin kararlara ve süreç iyileştirme çalışmalarına katılımları

İnsan kaynakları yönetimi:
Çalışanların kuruluşun yararları doğrultusunda kişisel olarak gelişimlerinin sağlanması ile iş tatmininin ar tırılması

4 SÜREÇ YAKLAŞIMI İLKESİ

Kuruluş, birbirleriyle ilişkileri tüm faaliyetlerinin anlaşıldığı ve sistematik olarak yönetildiği, kararların var olan çalışmalarda ve planlanan iyileştirmelerde paydaşların algılamalarını da içerdiği ölçüde başarılı olur Bunun için kaynaklarla faaliyetler birbiri ile ilişkili hale getirilip süreç yaklaşımını sonucu daha etkin bir şekilde yönetilir

Süreç Yaklaşımı ilkesine uygulayan bir kuruluş;

· Hedeflenen sonuçlara ulaşmak için süreçlerini tanımlamalı
· Süreçlerin girdi ve çıktılarını tanımlamalı ve ölçülebilir hale getirmeli
· Fonksiyon ve süreç arası ilişkileri ortaya koymalı ve açıklığa kavuşturmalı
· Süreçlere ilişkin olası riskleri, süreç akışını, sürecin tedarikçisi, müşterisi ve diğer paydaşlarının sürece olan etkisini belirlemeli
· Sürecin yönetimi için yetki ve sorumlulukları açık, anlaşılır ve dengeli bir biçimde dağıtmalı
· İç müşteri ve tedarikçileri ile diğer paydaşları ve onların beklentilerini tanımlamalı
· Beklenen sonuçlara ulaşabilmek için sürecin aşamaları, faaliyetleri, akışı, kontrol ölçümleri, eğitim, ekipman, malzeme, bilgi ve yönetim ihtiyaçlarını saptamalı

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Kuruluşlarda proses yaklaşımının uygulanması ile sonuçlara ulaşmada kolay kontrol, kaynak kullanımında iyileştirme, daha kısa çevrim süresi ve daha düşük maliyet eldesi

Amaç ve hedef oluşturma:
Süreç yaklaşımının kullanılması ile süreç kapasitelerinin bilinmesi sonucu daha ulaşılabilir hedef ve sonuç oluşturulması

İşletmenin yönetimi:
Tüm operasyonlar için süreç yaklaşımı uygulaması ile maliyette tasarruf, hatalarda azalma, değişkenliklerde kontrol, daha kısa çevrim süresi, daha tahmin edilebilir sonuç eldesi

İnsan kaynakları yönetimi:
İnsan kaynakları yönetiminde dışarıdan personel kullanımı ile maliyet tasarrufu ve eğitim öğretim sayesinde çalışanların işgücünün daha etkili ve verimli kullanılması

5 YÖNETİME SİSTEM YAKLAŞIMI İLKESİ

Yönetim sistemini "kuruluşun, amaçlarına erişmek için gereken tüm işleri yapabilmesini sağlamakta kullanılan süreçler ve prosedürler çerçevesi'' olarak tanımlayabiliriz Bu bakış açısı ile yönetim sistemi kapsamında belirli bir hedef için süreçler arası ilişki sistemini tanımlamak, anlamak ve yönetmek kuruluşun etkinliğini ve verimliliğini artırır

Yönetim Sistem Yaklaşımını uygulayan bir kuruluş ;

· Belirlenmiş bir hedefi etkileyen süreçleri tanımlamayı ve geliştirmeyi sistematik olarak gerçekleştirmeli
· Sistemi, hedefe ulaşmada en verimli yolu kullanabilecek bir yapıda oluşturmalı
· Sistemle süreçler arasındaki karşılıklı ilişkileri anlamalı
· Sistemi ölçüm ve değerlendirme ile sürekli iyileştirmeli
· Öncelikli faaliyetler için kaynak ayırmalıdır

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar,

Politika ve strateji oluşturma:
Fonksiyonlar ve süreçler arasında geniş kapsamlı ve motive edici planlar yapılması

Amaç ve hedef oluşturma:
Kuruluşun ana hedefleriyle süreçlerin amaç ve hedeflerinin birbiri ile uyumlu hale getirilmesi

İşletmenin yönetimi:
Sorunların nedenlerinin anlaşılması ve zamanında sorunların çözülüp iyileştirilmesi için süreç etkinliklerinin yönlendirilmesi

İnsan kaynakları yönetimi:
Fonksiyonlar arası engellerin azaltılması ve ekip çalışmaları yolu ile iyileştirmelerin desteklenmesi ile genel hedeflere ulaşmada roller ve sorumlulukların daha iyi anlaşılmasını sağlanması

6 SÜREKLİ İYİLEŞTİRMR İLKESİ

Kuruluş performansı sürekli iyileşme, yaratıcılık ve öğrenme kültürü içinde bilgi paylaşımına dayalı bir yönetim biçimi ile maksimize edilir Bu çerçevede sürekli iyileştirme kuruluşun kalıcı bir hedefi olmalıdır

Sürekli iyileştirme ilkesini uygulayan bir kuruluş;

· Kuruluştaki her bir birey; ürünleri, süreçleri ve sistemleri iyileştirmeyi hedef haline getirmeli
· Kademeli ve sıçramalı iyileştirme kavramlarını temel iyileştirme kavramları haline getirmeli
· Belirlenmiş potansiyel iyileştirme alanları için mükemmellik kriterlerini kullanarak periyodik değerlendirmeler yapmalı
· Tüm prosesleri etkin ve verimli bir şekilde iyileştirmeli
· Önleyici faaliyetleri desteklemeli
· Kuruluşta çalışanların tamamına kendi çalışma alanları içinde kullanabilecekleri uygun sürekli iyileştirme yöntem ve araçlarına ilişkin eğitimler vermeli
· İyileştirme hedefleri koymalı ve bu hedefleri ölçüp izlemeli
· İyileştirmeleri tanımalıdır

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Stratejik planlarla sürekli iyileştirmeyi bütünleştirerek daha rekabetçi iş planlarının hazırlanması

Amaç ve hedef oluşturma:
Gerçekçi ve ulaşılabilir iyileştirme hedefleri koyarak bunlar için kaynak ayırılması

İşletmenin yönetimi:
Süreçlerin sürekli iyileştirilmesin kuruluş çalışanlarının katılımı

İnsan kaynakları yönetimi:
Kuruluştaki tüm çalışanların ürünleri, süreçleri ve sistemleri iyileştirmeleri için desteklenmesi, onlara fırsat tanınması

7 VERİLERE DAYALI KARAR VERME İLKESİ

Etkili kararlar, bilginin ve verinin gerçekçi ve sağlıklı bir şekilde, bilimsel yöntem ve araçlar kullanılarak alınan kararlara dayanır

Verilere Dayalı Karar Verme İlkesini uygulanan bir kuruluş;

· Hedeflerle ilgili bilgi ve verileri toplamalı
· Bilgi ve verinin yeterli, doğru, güvenilir ve ulaşılabilir olmasını sağlamalı
· Geçerli yöntemler kullanarak bilgi ve veriyi analiz etmeli
· Uygun istatistik tekniklerin bilgi ve veriyi değerlendirmede önemini anlamalı ve bunları kullanmalı
· Önsezi ve deneyimini dengeleyerek mantıksal analiz sonuçlarına dayalı karar vermeli ve faaliyetlerde bulunmalıdır,

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Uygun bilgi ve veriye dayalı daha gerçekçi ve daha kolay ulaşılabilir strateji oluşturma

Amaç ve hedef oluşturma:
Uygun veri ve bilgi kullanılarak gerçekçi ve ulaşılabilir hedefler koyma

İşletmenin yönetimi:
Süreç ve sistem performansını iyileştirmek ve gelecekteki sorunları engellemek için veri ve bilgi analizi

İnsan kaynakları yönetimi:
Kuruluşun insan kaynakları politikalarını oluşturmak için çalışan tatmin araştırmaları, öneri sistemleri ve odak gruplarından gelen veri ve bilginin analiz edilmesi

8 TEDARİKÇİ İŞBİRLİĞİ İLKESİ

Bir kuruluş tedarikçileri ile karşılıklı güvene, entegrasyona ve bilgi paylaşımına dayalı bir yarar ilişkisi ile daha etkin çalışır, hem kendisi, hem de tedarikçileri için katma değer yaratır

Tedarikçilerle İşbirliği ilkesine uygulayan bir kuruluş;

· Anahtar tedarikçilerini tanımlamalı ve seçmeli
· Kısa ve uzun dönemli amaç ve hedeflerini dengeleyerek tedarikçilerle ilişki kurmalı
· Açık ve dürüst bir iletişim ortamı yaratmalı
· Ürün ve süreçleri geliştirmek için birlikte çalışmalı
· Müşteri ihtiyaçlarının tedarikçiler tarafından anlaşılmasını sağlamalı
· Geleceğe dönük planlarını tedarikçileri ile paylaşmalı
· Tedarikçilerinden kaynaklanan iyileştirmeleri tanımalı ve takdir etmelidir

İlkenin kuruluşun iş yapma biçimine entegre edilebileceği alanlar;

Politika ve strateji oluşturma:
Tedarikçilerle işbirliği ve stratejik ortaklıklar oluşturarak rekabet avantajı sağlanması

Amaç ve hedef oluşturma:
Tedarikçilerin katkısı ve katılımı ile büyük amaçlar ve hedefler konulması

İşletme yönetimi:
Tedarikçilerle iyi ilişkiler kurarak güvenilir zamanında ve hatasız girdi satınalınması

İnsan kaynakları yönetimi:
Tedarikçilerini eğitmek ve işbirliği yapmak yöntemleriyle tedarikçi kapasitesinin artırılmasını ve iyileştirilmesi